Aambeien: symptomen, diagnose, behandeling en oorzaak

Een aambei komt voor aan de binnenkant van de anus. De aambei kan het beste worden omschreven als een uitstulping. Aambeien zijn erg pijnlijk, maar vormen geen ernstige aandoening. Ongeveer de helft van alle mensen krijgt wel eens te maken met een aambei. Een aambei ontstaat als aderen gaan opzetten. Aambeien kunnen inwendig en uitwendig voorkomen.

Symptomen

• Jeuk
• Geïrriteerd gevoel
• Pijn
• Bloed op wc-papier of in toilet
• Slijmerige ontlasting
• Drukkend gevoel/Gevoel dat darmen niet leeg zijn
• Pijn na poepen

Oorzaak

Een aambei ontstaat vaak door obstipatie. Wie hard moet persen om de ontlasting kwijt te raken heeft grote kans op de ontwikkeling van aambeien. Bloedvaten kunnen dan gaan opzetten. Ook dikke mensen hebben grotere kans op het krijgen van aambeien. Dat komt, omdat ze grote druk uitoefenen op de aderen. Ook bij een zwangerschap komen vaak aambeien voor. Dat komt omdat de baby in de buik druk uitoefent op de bloedvaten.

Diagnose

De huisarts kan zelf de diagnose van aambeien stellen. Dat kan door de endeldarm te onderzoeken. De huisarts zal een handschoen aantrekken en met een vinger de anus inwendig en uitwendig inspecteren.

Proctoscopie

In sommige gevallen voert de huisarts een proctoscopie uit. Een proctoscopie is het inbrengen van een kijkbuisje in het rectum. Als de dokter vermoedt dat er geen sprake is van een aambei, maar van een ernstigere aandoening voor een doorverwijzing naar het ziekenhuis. Dat is bijvoorbeeld het geval bij een vermoeden van darmkanker.

Behandeling

Kleine aambeitjes verdwijnen vanzelf. Dat geldt ook voor aambeien die ontstaan bij een zwangerschap. Wie last heeft van obstipatie kan gebruik maken van vezelrijk eten om de obstipatie tegen te gaan.

Medicijnen

Er bestaan ook medicijnen om de klachten van aambeien aan te pakken. Deze medicatie lossen de aambeien niet op, maar kunnen wel klachten als pijn, kloofjes en scheurtjes in de anus aanpakken. Tegen jeuk helpen vaselinecetomacrogolcrème, zinksulfaatvaselinecrème en zinkoxidezetpillen. Bij pijn en een branderig gevoel biedt lidocaïne vaselinecrème uitkomst. Om de ontsteking tegen te gaan kan hydrocortisonvaselinecrème helpen. Diltiazemcrème stimuleert de doorbloeding van het slijmvlies. Psylliumvezels helpen om de poep minder hard te maken.

Sclerotherapie

Als de medicijnen niet helpen zijn andere behandeling mogelijk. Bij sclerotherapie wordt een vloeistof ingebracht in de opgezette aderen waardoor die minder groot zullen worden.

Het afbinden van aambeien

Grote aambeien kunnen operatief worden verwijderd. Dat gebeurt door de aambeien af te binden met elastiekjes. De aambei wordt dan steeds kleiner en valt vanzelf van het opgezette gebied af. Het afbinden van aambeien gebeurt in het ziekenhuis. Na de behandeling kan de anus nog enkele dagen gevoelig blijven. Aambeien komen vaak snel weer terug, ook na behandeling.

Preventie

Patiënten kunnen zelf veel doen om de kans op het krijgen van aambeien klein te maken. Zachte poep zorgt voor minder druk op de anus, waardoor persen makkelijker wordt. Ontlasting zachter maken kan door 1,5 tot 2 liter per dag te drinken. Ook wordt aangeraden minimaal een dag te bewegen en vezelrijk te eten. Vezels zitten in bruin brood, zemelen, groente en vruchten. Houd ontlasting niet op, maar ga meteen naar het toilet om te poepen. Neem de tijd om op het toilet te poepen. Bij een branderige anus is het af te raden om wc-papier te gebruiken. Beter is het om een nat doekje te gebruiken en het poepgat daarmee te deppen. Bij een geïrriteerde anus kan zeep ook branderig werken. Een warm bad kan helpen in de strijd tegen jeuk en pijn. Sommige patiënten ervaren minder pijn al ze uitzakkende uitstulpingen naar binnen drukken. Doe dit wel voorzichtig!