Een botkneuzing (bone bruise): symptomen en behandeling
Een botkneuzing (bone bruise) is een schade aan het bot door een zware impact op het bot tijdens het sporten, een ongeluk of een botsing. Het bot is nog net niet gebroken. Het veroorzaakt weken of maanden pijn en de beste manier om het genezingsproces te bevorderen is door het geneusde bot of gewricht te laten rusten, te ondersteunen en te beschermen en door behandeling te ondergaan. Mensen denken vaak aan een blauwe plek op de huid als ze het woord kneuzing horen. Een kneuzing kan echter ook voorkomen in een spier of bot. Een botkneuzing doet meer pijn dan een kneuzing van een spier of weefsel en de pijn duurt langer.
Wat is een botkneuzing (bone bruise)?
Een botkneuzing is eigenlijk geen goede naam omdat de blessure met deze naam minder ernstig lijkt dan het is. De term bone bruise wordt in Nederland ook wel gebruikt door artsen om de diagnose aan te duiden. Het is een breuk aan de binnenkant van het bot. In een bot zitten vezels en kalk vult de ruimte tussen de vezels. Als een bot gekneusd is dan breken de vezels en er lekt vocht en bloed in het bot. Als er genoeg vezels breken dan is er een botbreuk. Een botkneuzing komt voor wanneer er alleen een paar vezels breken. Het netwerk van vezels in een bot helpt de kalk te behouden, een mineraal in het lichaam dat de botten sterk en gezond houdt. Als een bot is beschadigd kunnen een aantal van deze vezels breken wat een botkneuzing betekent. Deze conditie, die ook wel een periosteal hematoma wordt genoemd, gebeurt als de buitenste laag van het bot, de cortex, kleine breuken heeft door een ongeluk of trauma. Als je bloedverdunners slikt heb je meer kans op een botkneuzing.
Symptomen
Net als bij de meeste blessures is er pijn en zwelling bij een botkneuzing. De pijn van een botkneuzing is langer aanwezig en is pijnlijker dan bij kneuzingen van zachte weefsels. Het kan weken of zelfs maanden pijnklachten geven. Er kan een zwelling en verkleuring zijn omdat de spieren en weefsels rond het aangedane bot ook beschadigd kunnen zijn. De huid rond het aangedane bot kan gevoelig zijn en blauw door een bloeduitstorting onder de huid. Als de botkneuzing in het gewricht zit kunnen bloed en vocht zich verspreiden in het gewricht en daar een zwelling veroorzaken. Een botkneuzing kan gediagnostiseerd worden door middel van een MRI-scan, het is niet zichtbaar op een gewone röntgenfoto.
Oorzaken van botkneuzing
Een botkneuzing wordt vaak veroorzaakt door een directe en plotselinge kracht op het bot die niet sterk genoeg is om het bot te breken. Er zijn verschillende manieren waarop je dit kunt oplopen.
- Sportblessures. Botkneuzingen komen veel voor door sporten, met name sporten waarbij er veel wordt gevallen of waarbij er veel en hard lichamelijk contact is met andere spelers. De knieën en ribben zijn plekken die vaak aangedaan zijn en het advies is om altijd goede bescherming te dragen tijdens het sporten om dit te voorkomen.
- Verzwikken en verdraaien. Het verdraaien of verzwikken kan resulteren in een verstuikte knie of enkel, en dat gaat veelal gepaard met een botkneuzing.
- Een ongeluk. Over het algemeen kan elke harde klap tegen een bot zoals bij een auto-ongeluk, een val of iets dergelijks een botkneuzing veroorzaken.
Behandeling
Sluit een breuk uit
Na een trauma is het belangrijk om een breuk in het bot uit te laten sluiten door een dokter. Als er een botkneuzing is gediagnostiseerd moet je het bot of gewricht rust geven en elke vorm van overbelasting voorkomen, het zou het genezingsproces kunnen vertragen.
IJs
Meteen na het ongeluk kun je ijs op de zere plek leggen om zwelling en pijn te verminderen. IJs kan 10-15 minuten per keer op het aangedane gebied worden gelegd, ongeveer om de 3-4 uur. Doe het ijs in een plastic zak en leg een (natte) handdoek tussen je huid en het ijs. Behandel het aangedane gebied tot twee of drie dagen na het ongeluk of tot de zwelling is verminderd.
Warmte
Na een paar dagen kun je warmte in de vorm van een pittenzak of fles heet water gebruiken om pijn te verminderen en genezing te bevorderen. Dit doe je voor 15-20 minuten per keer. Doe een handdoek tussen de warmtebron en je huid om verbranding te voorkomen.
Medicijnen
Er kunnen ontstekingsremmers worden voorgeschreven tegen de pijn die weken tot maanden kan voortduren. Het is belangrijk om de medicijnen in de voorgeschreven dosis te nemen, bij voorkeur tijdens het eten, om maagproblemen te voorkomen. Voor je medicijnen inneemt dient er eerst een arts geconsulteerd te worden.
Het bot ontlasten
Voorkom overbelasting van het aangedane gebied, een bot geneest minder snel dan een beschadiging van spieren of zachte weefsels. Afhankelijk van de ernst van de blessure kan het bot of gewricht soms licht belast worden met behulp van een brace, een spalk of tape, terwijl er bij ernstigere vormen krukken nodig zijn om meer beschadiging te voorkomen en het bot te ontlasten. Experts adviseren daarnaast om geen tabak of nicotine te gebruiken, dit vertraagt het genezingsproces omdat het de bloedvaten vernauwt en dus de bloedstroom naar het aangedane gebied vermindert.