Elektro-encefalografie (EEG): Onderzoek van hersenactiviteit

Een elektro-encefalografie (EEG) is een medisch onderzoek waarmee de arts de elektrische activiteit van de hersenen meet. In de volksmond staat een EEG, de afkorting van elektro-encefalografie, bekend als een hersenfilmpje. Met behulp van een elektro-encefalografie kan de arts verschillende aandoeningen opsporen en andere hersenproblemen volgen. Het EEG-onderzoek is echter niet bedoeld om de intelligentie van iemand te meten. Dit eenvoudige en pijnloze onderzoek vindt plaats in een ziekenhuis.

• Elektro-encefalografie (EEG): Diepgaand inzicht in hersenactiviteit
• Wat is elektro-encefalografie (EEG)?
• Toepassingen van EEG: Diagnostisch gebruik
• Elektro-encefalografie bij neurologische aandoeningen: Een diagnostische tool
• Epilepsie en andere neurologische aandoeningen
• Evaluatie van hersenfunctie bij coma en slaapstoornissen
• Indicaties voor een EEG: Aandoeningen opsporen en opvolgen
• Aandoeningen diagnosticeren
• Andere hersenproblemen opvolgen
• Voorbereiding op het EEG-onderzoek
• Haren wassen
• Medicatie mogelijk stopzetten
• Opwekkende middelen afgeraden
• Tijdens het hersenfilmpje
• Eenvoudig onderzoek
• Met bijkomend registratieapparaat
• Resultaten van de elektro-encefalografie
• Normale resultaten
• Abnormale resultaten
• Risico’s en overwegingen bij EEG-onderzoek
• Veiligheid van het EEG-onderzoek
• Wanneer EEG mogelijk niet geschikt is
• Praktische tips voor het omgaan met elektro-encefalografie (EEG)
• Bereid je mentaal voor
• Wees voorbereid op het plaatsen van elektroden
• Breng comfortabele kleding en een haarknip mee
• Vermijd het gebruik van haarproducten voor het onderzoek
• Breng je medicatie-informatie mee
• Ontspan en volg de instructies op tijdens het onderzoek
• Blijf kalm als je zenuwachtig bent
• Verwacht geen onmiddellijke resultaten
• Zorg voor vervoer naar huis
• Volg de aanbevolen nazorg

Elektro-encefalografie (EEG): Diepgaand inzicht in hersenactiviteit

Wat is elektro-encefalografie (EEG)?

Elektro-encefalografie (EEG) is een diagnostische techniek die wordt gebruikt om de elektrische activiteit van de hersenen te meten. Deze activiteit wordt geregistreerd via elektroden die op de hoofdhuid van de patiënt worden geplaatst. De elektroden detecteren de elektrische impulsen die door de hersenen worden geproduceerd wanneer zenuwcellen (neuronen) met elkaar communiceren. EEG biedt een gedetailleerd beeld van de hersenfunctie en is vooral nuttig bij het diagnosticeren van verschillende neurologische aandoeningen. Het wordt vaak uitgevoerd als onderdeel van een bredere evaluatie van hersenactiviteit, maar is niet bedoeld om de cognitieve capaciteiten of het intelligentieniveau van de patiënt te meten.

Toepassingen van EEG: Diagnostisch gebruik

EEG wordt gebruikt voor de diagnose van een breed scala aan aandoeningen die de hersenen beïnvloeden. Het is van cruciaal belang bij het opsporen van epilepsie, waarbij het abnormalen patronen van hersenactiviteit detecteert die kenmerkend zijn voor epileptische aanvallen. Daarnaast wordt EEG gebruikt bij het beoordelen van hersenactiviteit in gevallen van slaapstoornissen, coma, hersentrauma en neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson of Alzheimer. Het is een waardevol hulpmiddel voor artsen om de mate van hersenbeschadiging te volgen en om de effectiviteit van behandelingen te evalueren.

Elektro-encefalografie bij neurologische aandoeningen: Een diagnostische tool

Epilepsie en andere neurologische aandoeningen

EEG is een belangrijke diagnostische tool bij de diagnose van epilepsie. Tijdens een aanval vertonen de hersenen abnormale elektrische activiteit die vaak zichtbaar is op een EEG. Het kan artsen helpen bij het identificeren van het type epileptische aanval, wat van invloed is op het behandelingsplan van de patiënt. Naast epilepsie wordt EEG ook gebruikt om andere aandoeningen zoals slaapstoornissen, migraine, encefalitis en hersentrauma te beoordelen. In sommige gevallen kan EEG ook nuttig zijn bij het monitoren van de progressie van neurodegeneratieve ziekten, zoals de ziekte van Alzheimer, waar het de veranderingen in hersenactiviteit kan vastleggen die optreden naarmate de ziekte vordert.

Evaluatie van hersenfunctie bij coma en slaapstoornissen

Bij patiënten in een coma kan EEG artsen helpen om de diepte van de coma te bepalen en te monitoren. Het kan ook nuttig zijn om te beoordelen of er tekenen zijn van hersenactiviteit die wijzen op potentieel herstel. EEG wordt ook gebruikt voor het onderzoeken van slaapstoornissen, zoals slapeloosheid of slaapapneu, doordat het de verschillende fasen van de slaapcyclus en de hersenactiviteit tijdens de slaap in kaart brengt. Dit biedt artsen waardevolle informatie voor het stellen van een diagnose en het ontwikkelen van behandelstrategieën.

Indicaties voor een EEG: Aandoeningen opsporen en opvolgen

De communicatie tussen hersencellen gebeurt door middel van kleine elektrische signalen, ook wel "impulsen" genoemd. Dankzij een EEG kan de arts deze activiteit meten. Een EEG is bruikbaar voor het opsporen en opvolgen van verschillende aandoeningen.

Aandoeningen diagnosticeren

Een aantal aandoeningen kan worden gediagnosticeerd met een hersenfilmpje, zoals:

• dementie
• een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen, wat leidt tot mentale en lichamelijke symptomen)
• een epileptische aanval en epilepsie
• een hersenziekte zoals de ziekte van Alzheimer
• een hoofdwonde
• een infectie die de hersenen aantast, zoals neurosyfilis
• een neurologische aandoening
• een ontwikkelingsachterstand
• een psychisch probleem
• een trauma
• een tumor
• flauwvallen of perioden van onverklaarbaar geheugenverlies
• onverklaarbare hoofdpijn
• verwardheid

Andere hersenproblemen opvolgen

Daarnaast is een EEG ook nuttig voor:

• de hersenactiviteit bij een diepe coma te testen (om te bepalen of een patiënt hersendood is of niet)
• de hersenen tijdens een hersenoperatie te bewaken
• de ontwikkeling van de hersenen bij te vroeg geboren kinderen te beoordelen
• slaapstoornissen te evalueren

Voorbereiding op het EEG-onderzoek

Haren wassen

Het is belangrijk om de haren te wassen voordat het onderzoek plaatsvindt. Conditioners, oliën, sprays of gels zijn hierbij verboden. Het haar moet volledig droog en schoon zijn voordat het onderzoek begint, zonder enige haarstylingsproducten.

Medicatie mogelijk stopzetten

Bepaalde geneesmiddelen kunnen de onderzoeksresultaten beïnvloeden. De patiënt moet daarom mogelijk tijdelijk stoppen met het gebruik van deze medicijnen. Dit dient altijd vooraf met de arts te worden besproken.

Opwekkende middelen afgeraden

De patiënt mag tot acht uur voor het onderzoek geen voedingsmiddelen en dranken met cafeïne of andere opwekkende middelen gebruiken. Dit is belangrijk omdat het soms nodig is om tijdens het onderzoek te slapen. Het is ook verstandig om de slaaptijd de avond voor het onderzoek te verkorten.

Tijdens het hersenfilmpje

Eenvoudig onderzoek

Het gewone hersenfilmpje duurt ongeveer dertig tot zestig minuten. De patiënt ligt op de rug in een bed of in een ligstoel. De onderzoeker plaatst elektroden (meetpunten) op de hoofdhuid. Hiervoor wordt geleidende pasta op de hoofdhuid aangebracht zodat de elektroden goed blijven zitten en er een beter contact met de huid is. Dit voelt een beetje plakkerig en mogelijk ongemakkelijk aan, maar doet geen pijn. De elektroden zijn verbonden met een opnameapparaat dat de elektrische signalen omzet in patronen die de arts op een monitor kan bekijken. Deze patronen, die ook op papier kunnen worden afgedrukt, lijken op golvende lijnen. Het is belangrijk om tijdens het onderzoek stil te blijven liggen en de ogen te sluiten om de resultaten niet te beïnvloeden. Soms moet de patiënt op verzoek van de onderzoeker enkele eenvoudige activiteiten uitvoeren, zoals snel en diep ademen gedurende enkele minuten, diep zuchten, met de ogen knipperen, kijken naar een fel knipperend licht of een vuist maken. Het kan ook nodig zijn om op verzoek te slapen tijdens het onderzoek.

Met bijkomend registratieapparaat

Sommige patiënten moeten een EEG ondergaan waarbij de arts resultaten nodig heeft van een langere registratieperiode. De patiënt draagt hierbij de elektroden en ontvangt een speciaal registratie-apparaat dat hij maximaal drie dagen mag meenemen. De patiënt kan met dit apparaat alle normale activiteiten thuis uitvoeren. In sommige gevallen is een ziekenhuisverblijf vereist voor dit langdurige onderzoek, zodat de hersenactiviteit continu kan worden gecontroleerd.

Resultaten van de elektro-encefalografie

De onderzoeker levert alle gegevens aan de neuroloog, die een diagnose stelt en deze later met de patiënt bespreekt.

Normale resultaten

De elektrische activiteit van de hersenen vertoont normaal gesproken een bepaald aantal golven per seconde (frequentie), wat wijst op een normale frequentie voor verschillende niveaus van alertheid. In een wakkere toestand zijn er bijvoorbeeld meer hersengolven zichtbaar dan in een slaaptoestand. De golven vertonen geen afwijkende patronen. Een normaal EEG betekent echter niet dat een patiënt in het verleden geen epileptische aanvallen of andere problemen heeft gehad.

Abnormale resultaten

Soms zijn de resultaten van een EEG-test abnormaal. Dit kan te wijten zijn aan:

• convulsies (stuipen: oncontroleerbare fysieke bewegingen en veranderingen in het bewustzijn), zoals bij epilepsie
• drugsmisbruik of alcoholmisbruik
• een abnormale bloeding
• een abnormale structuur in de hersenen, zoals een hersentumor
• een herseninfarct: afsterven van weefsel door blokkade in de bloedstroom
• een hoofdwonde
• een zwelling van de hersenen (oedeem)
• migraine (aanvallen van aura en/of eenzijdige hoofdpijn) in sommige gevallen
• slaapstoornissen zoals narcolepsie (overmatig slaperigheid en verlies van controle over de ledematen)

Risico’s en overwegingen bij EEG-onderzoek

Veiligheid van het EEG-onderzoek

EEG-onderzoek is over het algemeen veilig en heeft weinig tot geen risico’s. Er zijn geen bekende bijwerkingen van de procedure zelf, aangezien het gebruik van elektroden en het meten van hersenactiviteit volledig pijnloos is. Het gebruik van elektrostimulatie (zoals in sommige gevallen van slaaponderzoek of provocatietests) is ook veilig, maar kan in zeldzame gevallen leiden tot ongemak of lichte hoofdpijn. Patiënten die zich zorgen maken over mogelijke risico’s kunnen altijd hun arts raadplegen voor meer informatie over de veiligheid van het onderzoek in hun specifieke geval.

Wanneer EEG mogelijk niet geschikt is

Hoewel EEG een niet-invasieve en veilige techniek is, kan het voor sommige patiënten moeilijk zijn om deel te nemen aan het onderzoek. Patiënten die moeite hebben met stil liggen of die ernstige bewegingsstoornissen vertonen, kunnen mogelijk niet goed meewerken aan het onderzoek. In dergelijke gevallen kan het nodig zijn om alternatieve diagnostische tests te overwegen. Patiënten met allergieën voor de gel die wordt gebruikt voor de elektroden moeten dit ook aan de arts melden voordat het onderzoek wordt uitgevoerd.

Praktische tips voor het omgaan met elektro-encefalografie (EEG)

Elektro-encefalografie (EEG) is een medisch onderzoek waarmee de elektrische activiteit van de hersenen wordt gemeten. Het wordt vaak gebruikt om aandoeningen zoals epilepsie, slaapstoornissen en hersenbeschadiging te onderzoeken. Hoewel het EEG zelf meestal pijnloos is, kan het voor sommige mensen stressvol of ongemakkelijk zijn. Hier zijn enkele praktische tips om je voor te bereiden op het EEG en het proces zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Bereid je mentaal voor

Een EEG is een relatief eenvoudig en niet-invasief onderzoek, maar het kan verwarrend of zenuwslopend zijn voor sommige mensen. Het kan helpen om te weten wat je te wachten staat. Het EEG is meestal een comfortabel proces waarbij elektroden op je hoofdhuid worden geplaatst. Deze elektroden meten de elektrische signalen van je hersenen terwijl je rustig zit of ligt. In sommige gevallen moet je bepaalde instructies volgen, zoals ademhalingsoefeningen of lichtflitsen om een reactie in de hersenen op te roepen.

Wees voorbereid op het plaatsen van elektroden

Voor een EEG worden elektroden met een soort gel gebruikt om ze goed op je hoofdhuid te laten hechten. Dit kan wat ongemak veroorzaken, maar het is meestal niet pijnlijk. Zorg ervoor dat je je haar goed wast voor het onderzoek om te helpen bij het plaatsen van de elektroden en om overtollige gel later makkelijker te verwijderen. Het kan nuttig zijn om wat extra tijd te nemen om je haar weer in model te brengen na het onderzoek.

Breng comfortabele kleding en een haarknip mee

Omdat je tijdens het EEG vaak moet liggen of zitten, is het handig om comfortabele kleding te dragen. Het kan ook helpen om een haarknip mee te nemen als je lang haar hebt, zodat het gemakkelijker is om de elektroden aan te brengen zonder dat je haar in de weg zit. Sommige mensen vinden het prettig om een hoofdkap of iets anders te dragen om hun hoofd te bedekken na het onderzoek, vooral als ze het gevoel hebben dat het gelresten achterlaat.

Vermijd het gebruik van haarproducten voor het onderzoek

Haarproducten zoals gel, haarspray, oliën of conditioners kunnen ervoor zorgen dat de elektroden niet goed aan je hoofdhuid hechten, wat de nauwkeurigheid van het EEG zou kunnen beïnvloeden. Probeer deze producten de avond voor je EEG niet te gebruiken, zodat je hoofdhuid schoon en vetvrij is. Dit helpt de elektroden beter vast te blijven zitten en het onderzoek nauwkeuriger te maken.

Breng je medicatie-informatie mee

Als je medicijnen gebruikt, is het belangrijk om je arts of technicus hierover te informeren voordat je het EEG ondergaat. Sommige medicijnen kunnen de elektrische activiteit van de hersenen beïnvloeden en moeten mogelijk tijdelijk worden aangepast voor het onderzoek. Het is essentieel om te weten welke medicijnen je moet blijven innemen en welke mogelijk tijdelijk moeten worden stopgezet. Vraag vooraf advies aan je arts over je medicatie-inname.

Ontspan en volg de instructies op tijdens het onderzoek

Gedurende het EEG zal je gevraagd worden om rustig te blijven liggen of zitten. Soms kunnen er opdrachten worden gegeven, zoals ademen in een specifiek ritme of het sluiten van je ogen. In sommige gevallen kan je ook gevraagd worden om naar flitsen van licht te kijken of om op te staan en te bewegen. Het is belangrijk om de instructies van de arts of technicus nauwkeurig op te volgen, zodat het onderzoek goed verloopt.

Blijf kalm als je zenuwachtig bent

Hoewel het EEG zelf niet pijnlijk is, kunnen sommige mensen zich ongemakkelijk of nerveus voelen tijdens de procedure. Probeer te ontspannen door diep adem te halen en te focussen op de wetenschap dat het onderzoek snel voorbij zal zijn. Als je zenuwachtig bent, is het helemaal prima om dit te melden aan de arts of technicus. Ze zullen je helpen je op je gemak te stellen.

Verwacht geen onmiddellijke resultaten

Na het EEG zal de arts de resultaten analyseren en kan het enkele dagen duren voordat je de uitkomsten ontvangt. Het is belangrijk om geduldig te zijn en te begrijpen dat de arts alle gegevens zorgvuldig zal interpreteren voordat er een diagnose wordt gesteld. Als je vragen hebt over het onderzoek of de resultaten, aarzel dan niet om contact op te nemen met je arts.

Zorg voor vervoer naar huis

Hoewel het EEG meestal geen invloed heeft op je vermogen om te rijden, kunnen sommige mensen zich een beetje duizelig voelen of een lichte hoofdpijn ervaren na het onderzoek door het dragen van de elektroden. Het is een goed idee om van tevoren vervoer naar huis te regelen, vooral als je het gevoel hebt dat je niet in staat bent om zelf te rijden na het onderzoek.

Volg de aanbevolen nazorg

Na het EEG zal je waarschijnlijk wat gelresten op je hoofd hebben. Dit kan gemakkelijk worden verwijderd met warm water en shampoo. Het kan helpen om een handdoek of een extra shirt mee te nemen om jezelf op te frissen na het onderzoek. Als je vragen hebt over de nazorg, zoals het reinigen van je huid of haar, kun je dit altijd aan de technicus vragen.

Door deze praktische tips te volgen, kun je het EEG-onderzoek zo comfortabel mogelijk maken. Het EEG is een belangrijke diagnostische tool die kan helpen bij het identificeren van hersenactiviteit en het monitoren van aandoeningen zoals epilepsie of andere neurologische problemen.