Bijna-doodervaring (BDE): Uitleg, wetenschap en ervaringen
Een bijna-doodervaring is een ingrijpende gebeurtenis in iemands leven. Persoonlijkheid en levenswijze veranderen vaak bij mensen die een BDE hebben beleefd. Bijna-doodervaring wordt door sommige personen, die dit hebben meegemaakt, zelfs beschreven als een buitenaardse beleving. Wat is een bijna-doodervaring? Wat is er in de wetenschap onderzocht over de bijna-doodervaring? Wat zijn de ervaringen en gedragsveranderingen van mensen die dit hebben meegemaakt? En wat voor impact heeft de bijna-doodervaring op iemands leven en zijn omgeving?
Uitleg
BDE betekent bijna-doodervaring. Het gaat om een levensbedreigende situatie waarin een persoon zich bevind en een veranderende bewustzijn staat heeft. Een bijna-doodervaring wordt vaak gemeld na een hartstilstand, reanimatie of ernstig ongeval. Typerend voor een BDE is, dat degene zijn bewustzijn verliest, er een soort van uittreding van zijn lichaam plaatsvind. De persoon in kwestie denkt dat zijn uittreding de realiteit is. Het gaat om vlakbij het punt te zijn waarbij je kan dood gaan.
Cardioloog P. van Lommel, BDE-onderzoeker heeft de bijna-doodervaring als volgt gedefinieerd:
“Een bijna-doodervaring is een geestelijke ervaring die kan optreden tijdens een periode van klinische dood, maar ook tijdens een stervensproces of soms zonder duidelijke aanleiding. De bijna-doodervaring is een universele ervaring die over de hele wereld en door alle tijden heen wordt vermeld, die onafhankelijk is van leeftijd, intellect of godsdienst.”
De term bijna-doodervaring is bedacht door de Amerikaanse arts Raymond Moody in het jaar 1975. Patiënten in een staat van klinische dood zijn door hem in leven gehouden door middel van reanimatie. Eenmaal gered van een aankomende dood vertelden deze patiënten bijzondere verhalen over wat ze hadden gevoeld en meegemaakt tijdens de reanimatie. Hierop heeft hij de term bijna-doodervaring bedacht.
Wetenschap
De hersenactiviteit van mensen komt sterk overeen met die van ratten. Er zijn bij ratten proeven uitgevoerd waarbij de ratten een hartstilstand krijgen. Bij de ratten zijn 30 seconden van extreme hersenactiviteit waar te nemen na een hartstilstand en er zijn hersengolven zichtbaar die een staat van bewustzijn weergeven. Dit is vreemd omdat er geen bloed meer naar de hersenen stroomt na de hartstilstand. De hersenactiviteit is zelfs groter als die van levende ratten. Het is zeker opmerkelijk te noemen dat er geruime tijd na de klinische dood zoveel hersenactiviteit bij ratten is.
Ongeveer 20% van de mensen die een hartstilstand overleven hebben een bijna-doodervaring gehad. Bij een hartstilstand gaat de hersenactiviteit nog even door, dat blijkt uit bijvoorbeeld registratie van Elektro-encefalografie(EEG). Elektro-encefalografie is een manier om hersenactiviteit waar te nemen via de hoofdhuid. De bijna-doodervaring wordt dan ook door veel wetenschappers toegeschreven aan hersenactiviteit die nog plaatsvind. Symptomen van een BDE als uit het lichaam treden, het grote witte licht en flitsen uit het verleden die voorbij komen zijn volgens neuroloog Kevin Nelson te wijden aan het brein die zijn oriëntatie kwijt is.
Ervaringen van mensen
Mensen met een bijna-doodervaring hebben soms verschillende dingen meegemaakt tijdens de BDE. Voor veel mensen is dit een totaal pijnloze ervaring geweest. Wat bijzonder is aan de verhalen van mensen met een bijna-doodervaring is dat ze vaak exact een omschrijving kunnen geven van de omgeving terwijl ze lichamelijk dood zijn. Dit blijkt uit de verhalen die mensen hebben als ze na enige tijd weer bij bewust zijn.
Voorbeelden van ervaringen
- Het gevoel van het uittreden van het lichaam
- Het zien van een fel wit licht in een soort tunnel
- Het doorheen gaan van een donkere tunnel
- Ontmoetingen met overleden personen (bijvoorbeeld familie of vrienden)
- Het terugkeren in je lichaam
- Het zien van het hiernamaals
- Jezelf zien liggen
Gevolgen en gedragsveranderingen
Een bijna-doodervaring kan levensbepalende gevolgen hebben voor degene die dit heeft ondergaan en zijn omgeving. Het kan tot gevolg hebben dat degene die een bijna-doodervaring heeft ondergaan vrienden, levenspartner of familie kwijtraakt. Zijn omgeving kan moeilijk omgaan met de persoon na de BDE. Dit komt mede omdat veel mensen niet op de hoogte zijn wat voor impact een BDE voor iemand kan hebben op zijn emoties. De persoon is simpelweg gezegd niet meer hetzelfde als voor de BDE.
Voorbeelden van mogelijke gedragsveranderingen na een BDE
- De persoon heeft een hoge emotionele gevoelswaarde gekregen. Hij trekt heel veel dingen persoonlijk aan zoals ziekte, ellende in de wereld en ruzie met geliefden of vrienden.
- De ambitie van een BDE'er is zeer laag. Geld en status is een stuk minder belangrijk geworden.
- Ze hebben sterk intuïtieve vaardigheden gekregen. Ze denken dingen in de toekomst te kunnen waarnemen en mensen goed te kunnen doorgronden.
- Grote wereld problemen willen oplossen.
- Tijd en agenda is onbelangrijk geworden.
- Men denkt helende gaven te hebben.
- Een sterk gelovig karakter.