Vetnecrose: Gebied van vetweefsel na trauma, vaak op borst

Vetnecrose is een aandoening waarbij een gebied van vetweefsel ontstaat na een verwonding. Het gebied wordt dan vervangen door een olieachtig vet. De term ‘necrose’ duidt op het afsterven van de cellen. Een stomp trauma, een operatie of radiotherapie van een bepaald lichaamsdeel zijn enkele oorzaken van vetnecrose. Gebieden van vetnecrose voelen aan als kleine, harde tumoren, maar deze knobbeltjes zijn goedaardig. Meestal is de borst getroffen, maar ook andere lichaamsdelen zijn soms aangetast door vetnecrose. Een behandeling is niet altijd nodig voor deze aandoening, maar indien nodig kan de arts het letsel wel chirurgisch verwijderen of het vet opzuigen. De vooruitzichten zijn tot slot heel goed.

• Epidemiologie van vetnecrose
• Oorzaken: Gebied van vetweefsel na trauma
• Risicofactoren voor vetnecrose
• Symptomen: Kleine, harde knobbeltjes, vaak op de borst
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Naaldaspiratie
• Chirurgische verwijdering
• Opvolging
• Prognose van vetnecrose
• Vetnecrose en borstkanker
• Levensstijl en preventie

Epidemiologie van vetnecrose

Vetnecrose komt voornamelijk voor bij vrouwen, maar mannen kunnen er ook mee te maken krijgen. Ongeveer 2,75 procent van alle borstletsels is te wijten aan vetnecrose. De gemiddelde leeftijd waarop een patiënt vetnecrose ontwikkelt, is vijftig jaar.

Oorzaken: Gebied van vetweefsel na trauma

Vetnecrose ontstaat wanneer vetcellen in een beschadigd gebied afsterven en hun olieachtige inhoud vrijgeven. Het lichaam vervangt deze vetcellen door littekenweefsel. Soms kan deze inhoud een knobbeltje (oliecyste) vormen.

De meest voorkomende oorzaken van vetnecrose zijn:

• Een voorgeschiedenis van chirurgie in het getroffen gebied, zoals een borstreconstructie of een borstverkleining.
• Een eerdere borstbiopsie.
• Een geschiedenis van radiotherapie aan het betreffende weefselgebied.
• Lichamelijk trauma, vaak aan de borst, zoals bij een auto-ongeluk waarbij een patiënt wordt samengedrukt door een gordel.
• Een voorgeschiedenis van borstimplantaatverwijdering.

Risicofactoren voor vetnecrose

Vrouwen met overgewicht en zeer grote borsten hebben een verhoogd risico op vetnecrose van de borst.

Symptomen: Kleine, harde knobbeltjes, vaak op de borst

De symptomen van vetnecrose kunnen zich gemiddeld ongeveer 68,5 weken na de blessure ontwikkelen. Vetnecrose kan overal op het lichaam optreden, zoals op de billen, buik en dijen, maar komt vooral voor op de borst. De knobbeltjes kunnen soms pijnlijk zijn, hoewel dit niet altijd het geval is. Andere kenmerken van vetnecrose zijn:

• Borstknobbeltjes met een gekneusd uiterlijk of een rood gebied eromheen: Deze roodheid of verkleuring ontstaat doordat ontstekingschemicaliën vrijkomen door de afbraak van vetcellen.
• De huid rond het knobbeltje kan dikker aanvoelen dan de omliggende, niet-aangetaste huid.
• Ingetrokken tepels kunnen ontstaan door vetnecrose in de borst.

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
Wanneer een patiënt een knobbeltje voelt en vermoedt dat dit vetnecrose is, is het raadzaam een arts te raadplegen. De arts zal een medische geschiedenis van de patiënt opnemen, inclusief informatie over trauma of radiotherapie die mogelijk verband houdt met de aandoening.

Diagnostisch onderzoek
Om te bepalen of het knobbeltje goedaardig of mogelijk kwaadaardig is, zal de arts vaak gebruik maken van een beeldvormende scan. Deze scan helpt ook bij het identificeren van eventuele andere onderliggende oorzaken. Soms is een biopsie nodig om een definitieve diagnose te stellen.

Echografie
Een echografie maakt gebruik van geluidsgolven om beelden van de onderliggende weefsels te creëren. Dit onderzoek is vooral nuttig voor het identificeren van borstcysten die niet volledig vast zijn en mogelijk een vette inhoud hebben.

MRI-scan
Een MRI-scan maakt gebruik van een krachtige magneet om gedetailleerde beelden van de binnenkant van het lichaam te verkrijgen. Soms wordt intraveneus contrastmiddel toegediend om delen van vetnecrose beter zichtbaar te maken.

Röntgenfoto
Een mammografie kan gebieden met vetnecrose in beeld brengen. Het vetweefsel kan er op een manier uitzien die vetnecrose herkenbaar maakt, maar bij sommige patiënten kan de presentatie ongebruikelijk zijn, waardoor andere beeldvormende onderzoeken nodig kunnen zijn.

Biopsie
In gevallen waar de arts niet zeker weet of de knobbeltjes goedaardig zijn, kan een biopsie nodig zijn. Hierbij worden weefselmonsters uit het getroffen gebied genomen en getest op de aanwezigheid van borstkanker.

Behandeling

Vetnecrose verdwijnt vaak vanzelf zonder behandeling. Het masseren van het getroffen gebied kan helpen om het knobbeltje gedeeltelijk te verminderen. Als de vetnecrose echter erg hinderlijk is, zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar.

Naaldaspiratie

Bij deze procedure steekt de arts een dunne, holle naald in het gebied van vetnecrose om de olieachtige inhoud af te tappen (opzuigen). Dit kan meestal het knobbeltje doen verdwijnen.

Chirurgische verwijdering

Als het knobbeltje groot is of zich op een moeilijk bereikbare plek bevindt, kan chirurgische verwijdering noodzakelijk zijn. Dit kan ook nodig zijn als naaldaspiratie niet mogelijk is of niet effectief blijkt.

Opvolging

Patiënten die eerder vetnecrose hebben gehad, kunnen door hun arts worden aangeraden om regelmatige controles te ondergaan om de ontwikkeling van nieuwe knobbeltjes te monitoren en ervoor te zorgen dat deze geen tekenen van kanker vertonen.

Prognose van vetnecrose

Vetnecrose is over het algemeen een goedaardige aandoening, maar kan soms vervelend zijn. Omdat vetnecrose veel kan lijken op borstkanker, kunnen patiënten angstig en bezorgd raken. Hoewel vetnecrosegebieden in de loop van de tijd kunnen veranderen, verdwijnen ze vaak spontaan. Als een patiënt veel last heeft van de vetnecrose, is het raadzaam om een arts te bezoeken, aangezien verwijdering mogelijk is.

Vetnecrose en borstkanker

Gebieden van vetnecrose in de borst verhogen niet het risico op borstkanker bij vrouwen. Vetnecrose kan echter sterk lijken op borstkankertumoren en kan veranderingen veroorzaken die lijken op een kankergerelateerde ontsteking. Hoewel symptomen zoals tepelafscheiding en een sinaasappelhuid van de borst normaal gesproken niet optreden bij vetnecrose, kunnen deze symptomen wel angst en bezorgdheid veroorzaken bij vrouwen die nog geen definitieve diagnose hebben ontvangen.

Levensstijl en preventie

• Gezonde voeding: Een uitgebalanceerd dieet kan bijdragen aan een algemeen gezonder vetweefsel.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Dit kan helpen bij het behouden van een gezond gewicht en verminderen van het risico op vetnecrose door trauma.
• Juiste borstverzorging: Het voorkomen van onnodige trauma’s aan de borsten door voorzichtigheid bij sport en andere activiteiten kan helpen bij het verminderen van het risico op vetnecrose.