Vetnecrose: Gebied van vetweefsel na trauma, vaak op borst

Vetnecrose is een aandoening waarbij een gebied van vetweefsel ontstaat na een verwonding. Het gebied wordt dan vervangen door een olieachtig vet. De term ‘necrose’ duidt op het afsterven van de cellen. Een stomp trauma, een operatie of radiotherapie van een bepaald lichaamsdeel zijn enkele oorzaken van vetnecrose. Gebieden van vetnecrose voelen aan als kleine, harde tumoren, maar deze knobbeltjes zijn goedaardig. Meestal is de borst getroffen, maar ook andere lichaamsdelen zijn soms aangetast door vetnecrose. Een behandeling is niet altijd nodig voor deze aandoening, maar indien nodig kan de arts het letsel wel chirurgisch verwijderen of het vet opzuigen. De vooruitzichten zijn tot slot heel goed.

• Epidemiologie van vetnecrose
• Oorzaken: Gebied van vetweefsel na trauma
• Risicofactoren van gebieden van olieachtig vet na trauma
• Symptomen: Kleine, harde knobbeltjes, vaak op borst
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Naaldaspiratie
• Chirurgische verwijdering
• Prognose van vetweefselgebieden na verwonding
• Vetnecrose en borstkanker

Epidemiologie van vetnecrose

Vetnecrose komt voornamelijk bij vrouwen, maar ook mannen kampen met de aandoening. Naar schatting 2,75 procent van alle borstletsels is het gevolg van vetnecrose. De gemiddelde leeftijd waarop een patiënt vetnecrose krijgt, bedraagt vijftig jaar.

Oorzaken: Gebied van vetweefsel na trauma

Wanneer een patiënt schade aan het borstweefsel ervaart, sterven de beschadigde cellen af (necrose). Het lichaam vervangt deze door littekenweefsel. Soms sterven de vetcellen echter af en geven ze hun olieachtige inhoud vrij in het lichaam. Hierdoor vormt zich dan een knobbeltje (oliecyste).

De meest voorkomende oorzaken van vetnecrose zijn:

• een geschiedenis van chirurgie in een bepaald gebied zoals een borstreconstructie, een borstverkleining, ...
• een geschiedenis van een borstbiopsie
• een geschiedenis van radiotherapie aan een bepaald weefselgebied
• een lichamelijk trauma, vaak aan het borstgedeelte bij een auto-ongeluk wanneer een patiënt wordt vastgedrukt door een gordel
• een voorgeschiedenis van een verwijdering van borstimplantaten

Risicofactoren van gebieden van olieachtig vet na trauma

Vrouwen die zwaarlijvig zijn en zeer grote borsten hebben, hebben meer kans op vetnecrose van de borst.

Symptomen: Kleine, harde knobbeltjes, vaak op borst

De gemiddelde tijd waarop necrose tot uiting komt na een blessure bedraagt ongeveer 68,5 weken. Vetnecrose komt mogelijk overal op het lichaam tot stand, zoals op de billen, de buik en de dijen. De aandoening presenteert zich echter vooral op de borst. Soms zijn de gezwelletjes pijnlijk, hoewel dit niet bij elke patiënt het geval is. Andere kenmerken van een gebied met necrose of delen van vetnecrose omvatten:

• borstknobbeltjes met daarrond een gekneusd uiterlijk of een rood gebied: De gebieden van vetnecrose zijn rood of gekneusd omdat ontstekingschemicaliën vrijkomen door de vernietiging van de vetcellen.
• huid rond het bultje lijkt dikker dan het niet-aangetaste gebied
• ingetrokken tepels door vetnecrose in de borst

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
Als een patiënt een knobbeltje voelt waarvan hij vermoedt dat dit vetnecrose is, bezoekt hij best een arts. De arts heeft een medische geschiedenis nodig van de patiënt. Hij wil bijvoorbeeld weten of de patiënt een trauma of radiotherapie gehad heeft.

Diagnostisch onderzoek
De arts zet meestal een beeldvormende scan in. De scan onthult of de knobbel goedaardig of kankerachtig is, en identificeert een eventuele andere onderliggende oorzaak. Ook een biopsie is soms nodig.

Echografie
Een echografie maakt gebruik van geluidsgolven om een beeld van de onderliggende weefsels opnieuw te creëren. Een echografie is vooral nuttig bij het identificeren van borstcysten die niet volledig vast zijn en mogelijk een vette inhoud hebben.

MRI-scan
Een MRI-scan gebruikt een krachtige magneet om magnetische golven te genereren die beelden in het lichaam recreëren. Soms gebruikt de arts intraveneus (via een ader) contrast om delen van vetnecrose gemakkelijker zichtbaar te maken.

Röntgenfoto
Een mammografie brengt gebieden met vetnecrose in beeld. Soms heeft het vetgehalte een ander uiterlijk waardoor vetnecrose voor een arts gemakkelijk te identificeren is. Sommige patiënten hebben echter littekenvorming of een ander ongewone presentatie en dan zijn andere beeldvormend onderzoeken aanbevelen.

Biopsie
Vetnecrose heeft mogelijk verschillende verschijningsvormen. Af en toe weet een arts niet zeker of een gebieden met vetnecrose goedaardig zijn. De arts voert dan een biopsie uit, waarbij hij weefselmonsters neemt uit het getroffen gebied en het de cellen laat testen op de aanwezigheid van borstkanker.

Behandeling

Een gebied met vetnecrose verdwijnt mogelijk zonder behandeling. Het masseren van het gebied is nuttig om het knobbeltje (gedeeltelijk) te doen verdwijnen. Is de vetnecrose op een bepaald gebied erg hinderlijk, dan zijn diverse opties beschikbaar om dit te verwijderen.

Naaldaspiratie

Bij deze procedure steekt de arts een dunne, holle naald in het gebied van vetnecrose om de olieachtige inhoud af te tappen (opzuigen). Hierdoor verdwijnt het knobbeltje meestal.

Chirurgische verwijdering

Als het knobbeltje groter is of zich op een moeilijke plaats bevindt waardoor naaldaspiratie moeilijk is, is het mogelijk om het knobbeltje chirurgisch te verwijderen.

Prognose van vetweefselgebieden na verwonding

Vetnecrose is een goedaardige maar soms vervelende aandoening in de borsten en af en toe ook in andere lichaamsdelen. Omdat vetnecrose sterk doet denken aan de symptomen van borstkanker, zijn patiënten met deze aandoening mogelijk erg angstig en ongerust. De gebieden van vetnecrose veranderen mogelijk in de loop van de tijd, maar bij een aantal patiënten verdwijnen ze ook spontaan. Als een patiënt erg veel last heeft van de bultjes met vetnecrose, bezoekt een patiënt best een arts want vaak is het dan wel mogelijk om deze letsels te laten verwijderen.

Vetnecrose en borstkanker

Gebieden van vetnecrose in de borst vergroten het risico op het krijgen van borstkanker bij vrouwen niet. Vetnecrosegebieden in de borst lijken echter sterk op borstkankertumoren. Ook ontstaan mogelijk veranderingen in de borst die doen denken aan een kankergerelateerde ontsteking. Een tepelafscheiding en een sinaasappelhuid van de borst komen normaalgesproken wel niet tot stand bij vetnecrose van de borst. Vrouwen vinden vetnecrose vaak wel zeer beangstigend als ze de juiste diagnose nog niet gekregen hebben.