Alcoholintolerantie: Symptomen na drinken van alcohol

Sommige mensen ervaren ongemakkelijke symptomen zoals netelroos, misselijkheid of een piepende ademhaling na zelfs een kleine hoeveelheid alcoholconsumptie. Dit wijst vaak op alcoholintolerantie. Alcoholintolerantie is een aandoening die het gevolg is van een genetische afwijking waarbij het lichaam niet in staat is om alcohol efficiënt af te breken. Naast genetische factoren kunnen allergieën, gevoeligheden voor ingrediënten en chemische stoffen in alcohol, of andere onderliggende gezondheidsproblemen bijdragen aan deze intolerantie. De enige effectieve manier om deze ongemakkelijke reacties te vermijden, is door alcohol volledig te vermijden.

• Oorzaken van reactie na consumeren van alcoholisch drankje
• Allergie
• Genen
• Ingrediënten en chemische stoffen in alcohol
• Ziekte
• Risicofactoren van alcoholintolerantie
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Vervolgonderzoek en consultaties
• Behandeling
• Levensstijl en dieetadvies
• Complicaties van intolerantie voor alcohol
• Preventie van reacties na drinken van alcoholische dranken

Oorzaken van reactie na consumeren van alcoholisch drankje

Allergie

Intolerantiereacties kunnen soms het gevolg zijn van een daadwerkelijke allergie voor bepaalde granen zoals maïs, tarwe of rogge, of andere componenten in alcoholische dranken. Allergieën voor alcohol zelf zijn uiterst zeldzaam. Symptomen van een alcoholallergie kunnen onder andere ademhalingsproblemen, anafylaxie (een ernstige allergische reactie die kan leiden tot een snelle, zwakke polsslag, misselijkheid, en braken; dit vereist onmiddellijke medische hulp), bewustzijnsverlies, buikkrampen, en een huiduitslag zijn.

Zelfs een kleine hoeveelheid alcohol, zoals twee theelepels wijn of een mondvol bier, kan voldoende zijn om symptomen bij iemand met een alcoholallergie te veroorzaken.

Genen

Alcoholintolerantie kan ook genetisch van aard zijn. Sommige mensen hebben een genetisch tekort aan het enzym acetaldehyde dehydrogenase (ALDH2), of het enzym functioneert niet correct. Wanneer dit enzym niet goed werkt, ontstaat een ophoping van acetaldehyde, een bijproduct van alcoholmetabolisme, wat leidt tot de symptomen van intolerantie. Deze genetische eigenschap komt het meest voor bij mensen van Aziatische afkomst.

Ingrediënten en chemische stoffen in alcohol

Problemen met specifieke ingrediënten of chemische stoffen in alcoholische dranken kunnen ook leiden tot intolerantieresponsen. Alcoholische dranken bevatten een complexe mix van granen, chemicaliën en conserveermiddelen die het lichaam moet afbreken. Bij sommige mensen kunnen deze stoffen een reactie uitlokken.

Veelvoorkomende allergenen in alcoholische dranken zijn onder andere:

• druiven
• eiproteïne (voornamelijk in wijn)
• gerst
• gist
• gluten
• histamine (een bijproduct van gisting of brouwen)
• hop
• natriummetabisulfiet
• rogge
• sulfiet
• tarwe
• zeevruchteneiwitten

Rode wijn kan vaker reacties veroorzaken dan andere alcoholische dranken. Ook bier en whisky kunnen problemen geven door hun ingrediënten, zoals gist, hop, gerst en tarwe.

Ziekte

In zeldzame gevallen kan ernstige pijn na alcoholconsumptie wijzen op een ernstigere aandoening, zoals een Hodgkin-lymfoom (kanker van de lymfocyten).

Risicofactoren van alcoholintolerantie

Patiënten hebben mogelijk een verhoogd risico op alcoholintolerantie of allergische reacties als ze:

• lijden aan astma (chronische ontsteking van de luchtwegen in de longen) of hooikoorts (allergische rhinitis)
• allergisch zijn voor granen
• andere voedselallergieën hebben
• lijden aan een Hodgkin-lymfoom
• van Aziatische afkomst zijn

Symptomen

Bij alcoholintolerantie kunnen verschillende symptomen optreden, waaronder:

• ademhalingsproblemen
• diarree
• lage bloeddruk
• roodheid in het gezicht of blozen
• snelle hartslag of hartkloppingen
• verstopte neus
• warmtegevoel
• hoofdpijn
• maagpijn, maagzuur, misselijkheid of braken
• netelroos of een huiduitslag

Bij patiënten met astma kunnen de symptomen verergeren door de alcoholintolerantie.

Diagnose en onderzoeken

Contact met de arts
Als een patiënt milde symptomen van alcoholintolerantie ervaart, is een bezoek aan de arts mogelijk niet nodig. Het beperken of vermijden van alcoholconsumptie kan vaak de symptomen verlichten. Echter, bij ernstige reacties of pijn is medisch advies noodzakelijk.

Vraaggesprek
Tijdens het consult zal de arts vragen stellen over de familiegeschiedenis, aangezien sommige allergieën, waaronder alcoholintolerantie, erfelijk kunnen zijn. Ook zal de arts informeren naar de symptomen en vervolgens een lichamelijk onderzoek uitvoeren.

Diagnostisch onderzoek
De arts kan een huidpriktest uitvoeren om te bepalen of er allergieën zijn voor ingrediënten in alcoholische dranken. Dit testproces omvat een kleine prik op de huid met een extract van de mogelijke allergenen. Bij een allergische reactie verschijnt er een verhoogde bult op de injectieplaats. Daarnaast kan een bloedonderzoek worden aanbevolen om verdere informatie te verkrijgen. Soms kan de arts ook adviseren tijdelijk te stoppen met het drinken van alcohol en later geleidelijk weer te starten met slechts één type drank om te identificeren welke dranken de symptomen veroorzaken.

Vervolgonderzoek en consultaties

Indien symptomen van alcoholintolerantie aanhouden of verergeren, kan verdere evaluatie door een specialist in allergieën of gastro-enterologie noodzakelijk zijn. Deze specialisten kunnen aanvullende diagnostische tests uitvoeren en een behandelplan opstellen dat specifiek is afgestemd op de behoeften van de patiënt.

Behandeling

De enige effectieve manier om symptomen van alcoholintolerantie of allergische reacties te voorkomen, is door alcohol volledig te vermijden of door de specifieke drank of ingrediënten die de reactie veroorzaken te vermijden. Bij milde reacties kunnen antihistaminica helpen om de symptomen te verminderen.

Levensstijl en dieetadvies

Patiënten die last hebben van alcoholintolerantie kunnen baat hebben bij advies over dieet en levensstijl. Het aanpassen van eetgewoonten, zoals het vermijden van voedingsmiddelen die vaak in alcoholische dranken worden aangetroffen, kan bijdragen aan het verminderen van symptomen. Het bijhouden van een voedsel- en drankdagboek kan ook nuttig zijn om triggerfactoren te identificeren en te vermijden.

Complicaties van intolerantie voor alcohol

Afhankelijk van de oorzaak van alcoholintolerantie kunnen er verschillende complicaties optreden. Sommige patiënten kunnen migraine (aanvallen met aura en/of eenzijdige hoofdpijn) ervaren, mogelijk door de aanwezigheid van histamine in bepaalde alcoholische dranken. Histamine wordt ook door het immuunsysteem vrijgegeven tijdens een allergische reactie. In zeldzame gevallen kan een ernstige allergische reactie, zoals anafylaxie, optreden, die levensbedreigend kan zijn en onmiddellijke medische behandeling vereist.

Preventie van reacties na drinken van alcoholische dranken

Het is niet altijd mogelijk om de reactie op alcohol of specifieke ingrediënten in alcoholische dranken volledig te voorkomen. De beste manier om reacties te vermijden, is door alcohol of de specifieke stoffen die de reacties veroorzaken te vermijden. Het lezen van dranketiketten kan helpen om te controleren op ingrediënten of additieven die bekende problemen kunnen veroorzaken, hoewel sommige etiketten mogelijk niet alle ingrediënten vermelden.

Lees verder

• Allergieën en allergische reactie: Contact met allergenen