Yucca schidigera en reuma

De yucca-plant wordt al vele duizenden jaren gebruikt door Indianenstammen, zoals de Navajo, die wonen in de woestijngebieden van het zuidwesten van de Verenigde Staten en het noordwesten van Mexico. Alle delen van de plant werden gebruikt, zowel voor huishoudelijke, ceremoniële en medicinale doeleinden, als voor voeding en bouwmateriaal.

Geschiedenis

Met de wortels, die rijk zijn aan saponinen, werd zeep gemaakt voor het wassen en baden; de yucca-vezels werden verwerkt tot allerlei gebruiksvoorwerpen als touw, matten, manden, sandalen, bedden, netten, kleding, enz.; de vruchten en bloemknoppen werden geroosterd en gegeten als snack, en van de bloesems werden salades of thee gemaakt; de stammen werden gebruikt als versteviging van de lemen huizen. Oude indiaanse overleveringen vertellen van het medicinale gebruik van de as van yucca-stammen voor blindheid en staar, en het extract van yucca-wortels voor indigestie, constipatie, verkoudheid en griep, en als smeersel op open wonden om de pijn te verzachten.

Werkzame bestanddelen

Bij onderzoek naar de chemische samenstelling van yucca werden in eerst instantie vooral saponinen gevonden; maar ook veel suikers zoals galactose (een suiker die in de stofwisseling van de hersenen een rol speelt). Voor therapeutische doeleinden zijn de saponinen waarscijnlijk het belangrijkst. De saponinen uit Yucca-extract zijn steroidsaponinen, nauw verwant aan de steroide geslachtshormonen. Onder de yucca-saponinen vinden we sarsapogenine (dat ook voorkomt in sarsaparilla); trigonelline (dat ook voorkomt in fenegriekzaad); en een sapogenine die vrijwel identiek is aan die uit de wilde Mexicaanse Yam. Deze plantaardige hormonen uit de wilde yam kunnen gebruikt worden als uitgangsgrondstof voor de productie van synthetische oestrogenen. De steroïdsaponinen uit Yucca, Sarsaparilla en wilde yam werken regulerend op de hormoonhuishouding en hebben mogelijk zoals de corticosteroïden een ontstekingsremmend effect.
Recenter werden er ook polyfenolen zoals resveratrol in Yucca gevonden, stoffen de via hun anti-oxydant effect ook ontstekingswerend kunnen werken.

Therapeutische waarde van yucca herontdekt

De hernieuwde belangstelling voor yucca als medicinale plant ontstond in het begin van de zeventiger jaren, toen Dr. John Yale, een botanisch biochemicus, de therapeutische waarde van de Yucca herontdekte. Na jaren van onderzoek ontdekte dr. Yale dat het de saponinen van de yucca waren die het de plant mogelijk maakten om onder de extreme omstandigheden van een woestijnklimaat te kunnen gedijen. De saponinen werken als een "anti-stress" en vochtvasthoudend middel, dat via de afgevallen bladeren ook de andere woestijnplanten ten goede komt. Deze ontdekking heeft zelfs geleid tot het gebruik van yucca-extract in de landbouw in hete, droge gebieden.
Daarnaast ondekte dr. Yale dat de saponinen de afbraak van organisch afval bespoedigen. Hiervan wordt door enkele waterzuiveringstations in de V.S. en Canada al gebruik gemaakt. Deze bevindingen deden dr. Yale vermoeden dat de Yucca-saponinen ook een gunstig effect zouden kunnen hebben bij de behandeling van artritis, aangezien verschillende vormen van artritis veroorzaakt worden door bacteriën of hun toxines in de darmen. Via een auto-immuun reactie kunnen deze bacteriën en toxines leiden tot arthitis, migraine en andere aandoeningen. Dr. Yale legde zijn theorieën voor aan dr. Robert Bingham van de National Arthritis Medical Clinic in Desert Hot Springs, die bereid was de effecten van Yucca op reumatische aandoeningen te onderzoeken.

Artritis en darmflora

Bij het dubbelblind-onderzoek dat in deze Californische kliniek onder leiding van dr. Bingham volgde werden 165 patiënten betrokken, onderverdeeld in 40% reumatoide arthritis en 60% osteoartritis patiënten. De helft van de patiënten kreeg 2 tot 8 yucca-tabletten per dag, de andere helft kreeg placebo's. Van de groep patiënten die yucca tabletten kreeg, meldde 49% na afloop van het onderzoek een behoorlijke verbetering van hun algemene toestand. Slechts 28% meldde totaal geen verbetering en 23% twijfelde. Van deze 49% had ruim 60% minder pijn, stijfheid en zwellingen van de gewrichten. Bij 91% van de patiënten traden totaal geen bijverschijnselen op, bij de overige 9% konden de slechts tijdelijke bijverschijnselen niet met het gebruik van yucca in verband worden gebracht.
Geen van de deelnemers vertoonde allergische reacties. Als gunstige bijwerking noemde 25% een verbetering van hun constipatie en een vermindering van winderigheid. De yucca-saponinen worden niet via de darmen in het bloed opgenomen, hun werkingsgebied zou uitsluitend in de darmen liggen.

Het nuttige effect van Yucca op artritis is mogelijk indirect: via verbetering en bescherming van de darmflora en de versnelde afbraak van toxines en afvalproducten, en via een verhindering van het transport door de darmwand naar het bloed van schadelijke bacteriën en protozoa. Als saponine, een zeepachtige stof, werkt yucca mogelijk als een darmreiniger, als vochtvasthoudend middel voor de darmflora, en heeft het de eigenschap om vetten met water te vermengen, waardoor het behulpzaam is bij de opname van oliën en vetten. Ook enzymsystemen in de darm, die voor een belangrijk deel afhankelijk zijn van een gezonde darmflora, kunnen beter werken dankzij het gebruik van yucca-saponinen. Maar vooral wanneer de darmflora zich in een stress-situatie bevindt, zij het door ziekteverwekkende bacteriën, ontstekingen, of andere oorzaken, kan yucca zijn nut bewijzen. De yucca-saponinen hebben het beste resultaat na een wat langere periode van gebruik. Na de in de zeventiger jaren gepubliceerde goede resultaten met het gebruik van yucca bij reumatische aandoeningen, die vooral in de V.S. veel aandacht hebben getrokken, werd keer op keer door artritis-patiënten ondervonden dat het de pijn, zwelling en stijfheid van de gewrichten kan verminderen, en is de Yucca-plant in de V.S. één van de meest gebruikte natuurlijke middelen geworden ter verlichting van gewrichtsklachten.

De onderzoeken van Bingham worden door de wetenschappelijke wereld nog wel in vraag gesteld en dateren ten andere al van de jaren 1985. Meer onderzoek is dus nodig, vooral ook omdat er bij deze producten toch ook wel wat commerciële belangen een rol spelen.