Staar hoeft niet meer rijp te worden

Vroeger werden mensen pas aan staar (cataract) geopereerd als deze rijp was. De ooglens was dan inmiddels zo troebel dat er nauwelijks meer zicht was. Tegenwoordig wordt veel sneller besloten om aan staar te opereren, omdat met een operatie nu snel en succesvol een kunstlens geplaatst kan worden. Soms kunnen na de staar-operatie ook de bril of contactlenzen de vuilnisbak in.

Wat is staar of cataract?

Cataract wordt ook wel grijze of grauwe staar genoemd, vaak kortweg staar. De ooglens wordt dan steeds meer troebel, waardoor het zicht vermindert. Dingen zien er waziger uit en lijken grauwer van kleur.

Staar kan veroorzaakt worden door een ziekte, zoals bijvoorbeeld diabetes (suikerziekte), maar is meestal het gevolg van het normale verouderingsproces. Er wordt dan gesproken van ouderdomsstaar.

Staar-behandeling vroeger

Vroeger werd bij staar de lens operatief verwijderd. Om de lens te vervangen moest dan een zeer sterke bril gedragen worden. Bij deze ingreep was een ziekenhuisopname van een week heel normaal. De operatie werd pas uitgevoerd als de staar "rijp" was en er nog maar weinig zicht over was.

Staar-behandeling nu

Nu wordt met een operatie de troebel geworden lens vervangen door een kunstlens. Vantevoren wordt gemeten wat de sterkte van de kunstlens moet zijn, zodat voor veraf zien waarschijnlijk geen bril meer nodig is. Voor het lezen zal wel een leesbril nodig zijn.

Om ook van de leesbril af te komen, kan gekozen worden voor een multifocale kunstlens. Net als bij een multifocale bril vraagt het wel een andere manier van kijken. Niet iedereen kan wennen aan een multifocale bril, dus het is zaak om hier goed over na te denken. Een multifocale bril kun je terzijde schuiven, maar een multifocale kunstlens haal je niet zomaar weer weg.

Een kunstlens is dus, naast het laten laseren van je ogen, ook een mogelijkheid om voorgoed afscheid te nemen van bril of contactlens.

Procedure van de staaroperatie

De staaroperatie gebeurt over het algemeen poliklinisch (dagbehandeling). Hoewel ook algehele verdoving (narcose) mogelijk is, wordt meestal gekozen voor plaatselijke verdoving: injecties rondom het oog (die op het moment van prikken erg pijnlijk kunnen zijn) of verdovende oogdruppels.

Tijdens de operatie vervangt de oogarts de troebele lens door de kunstlens met de eerder opgemeten sterkte. De operatie duurt ongeveer een half uur en na afloop wordt een oogkapje en verband op het oog geplakt.

Na de eerste nacht mogen het verband en het oogkapje eraf. Gedurende een aantal weken moet dan een paar keer per dag het oog gedruppeld worden met oogdruppels. De eerste week moet 's nachts het oogkapje nog gedragen worden (zonder verband). Zwaar tillen is de eerste paar weken uit den boze.

De controle door de oogarts kan per ziekenhuis verschillen, maar vaak is de eerste controle na 1 of enkele dagen (eventueel telefonisch) en een volgende controle na een aantal weken. De kans op complicaties is klein maar niet uitgesloten. Zo kan er soms sprake zijn van nastaar, een geringe troebeling van het lenskapsel. Deze nastaar kan met een korte laserbehandeling verholpen worden.

Als beide ogen geopereerd moeten worden, wordt met het "slechtste" oog begonnen, maar er wordt maar 1 oog tegelijkertijd geopereerd. Het tweede oog volgt dan enkele weken of maanden daarna.

Staar wordt nu eerder behandeld dan vroeger

Bij lichte staar kan de operatie nog even uitgesteld worden door een sterke bril te dragen, maar dat vindt lang niet iedereen prettig. En uiteindelijk zal er toch een operatie volgen. Omdat het plaatsen van een kunstlens nu zo snel gaat en weinig risico oplevert wordt de keuze om te opereren tegenwoordig veel sneller gemaakt, vaak als het zicht nog ongeveer 50 % is.