Heb ik een depressie of alleen een dip?! Test het zelf

Elk mens heeft wel eens een sombere periode. Meestal is zo'n neerslachtige periode verklaarbaar en binnen een paar dagen weer voorbij. Maar soms kan de sombere stemming wekenlang of zelfs maandenlang aanhouden. Als je constant nergens meer belangstelling voor hebt en niets meer wilt, kan er sprake zijn van een depressie.

Depressie of dip

Een depressie is dus iets geheel anders dan tijdelijk in de put zitten of een sombere bui. In ons land lijden jaarlijks zo’n 500.000 personen aan een bepaalde vorm van depressie. Depressies trekken zich niets van leeftijd aan, want ze komen voor bij zowel ouderen als kinderen.

Oorzaak

Vaak is er voor een depressie niet één duidelijke oorzaak aan te wijzen. Meestal betreft het een combinatie van factoren. Erfelijke factoren spelen eveneens een rol, want in sommige families komt het vaker voor. Overmatig gebruik van drugs of alcohol zijn ook boosdoeners, terwijl bepaalde medicijnen ook ongunstig kunnen uitpakken.

Natuurlijk kunnen schokkende of verdrietige voorvallen ook tot een depressie leiden. Het overlijden van een dierbare, mishandeling, seksueel misbruik, een ongeluk en niet te vergeten het verlies van een baan. De kans op een depressie is met name groot indien mensen hun vertrouwde sociale contacten missen en niet de nieuwe situatie kunnen accepteren. Zelfs indien een schokkende gebeurtenis jaren geleden heeft plaats gevonden, kan die nog een depressie tot gevolg hebben. Volwassenen die als kind bijvoorbeeld een ouder hebben verloren of destijds mishandeld zijn, kunnen op latere leeftijd alsnog depressief worden. Ook lichamelijke aandoeningen zoals hormonale stoornissen, hartfalen of stofwisselingsziekten kunnen een depressie veroorzaken.

De symptomen van een depressie

• prikkelbaar en lusteloos, minder kunnen verdragen
• geen plezier of interesse
• te weinig eetlust
• slechte concentratie, slaapproblemen, constant moe, pijn, of een onverwachte verandering van lichaamsgewicht
• gebrek aan zelfvertrouwen, schuldgevoel
• huilen zonder opluchting, of willen huilen maar niet kunnen

Verschillende depressies

Er zijn verschillende vormen, van mild tot ernstig. In milde vorm zijn er wellicht slechts enkele symptomen waarneembaar, maar bij de zware vorm heb je van vrijwel alle klachten last. Een depressie heeft vaak als bijverschijnsel dat nare herinneringen weer opduiken.

• Dysthyme stoornis. De klachten houden zeker 2 jaar aan, maar zijn niet altijd even hevig. De sombere tijden worden afgewisseld met periodes van max. 2 maanden waarin het wat beter gaat. Er zijn niet zoveel bijkomende klachten, maar de depressieve stemming is het grootste deel van de dag aanwezig.
• Manisch depressief. Bij deze vorm wisselen de periodes van grote somberheid af met tijden van extreme opwinding en activiteit. Tijdens de vrolijke perioden denken patiënten de hele wereld aan te kunnen, waarna ze weer terugvallen in periodes van extreme lusteloosheid.
• Postnatale depressie. Sommige vrouwen kunnen hiermee te maken krijgen na bevalling, abortus of miskraam. Wordt ook wel postpartum depressie genoemd.
• Seizoensgebonden depressie. Veel mensen hebben hier in bepaalde mate last van. Vaak in de herfst of in de winter, zodat het in verband wordt gebracht met gebrek aan zonlicht, maar het komt bij sommige mensen ook voor in het voorjaar.

Behandeling

Een depressie die onbehandeld blijft kan 4 tot 6 maanden duren, maar ook jaren aanhouden. Dat hoeft niet, want depressies zijn meestal goed te behandelen. Bijvoorbeeld met medicijnen of via gesprekstherapie. Sport en bewegen kunnen ook helpen. Dus tijdig naar de dokter. Ook wordt de kans op terugkeer van een depressie verkleind bij tijdig medisch ingrijpen.

Zelfhulp

Sommige dingen die helpen kunt je zelf doen. Ze kunnen ook voorkomen dat de klachten erger worden.

• Probeer te achterhalen of de depressie wellicht een reactie is op een probleem of gebeurtenis.
• Probeer iemand te vinden in de omgeving, waarmee je kunt praten over eventuele problemen en gevoelens.
• Heb geduld en verwacht niet onmiddellijk resultaat.
• Zorg voor regelmaat en structuur in je dagpatroon. Op normale tijden in en uit bed.
• Zorg voor genoeg sociale contacten, afleiding en ontspannende activiteiten.
• Lichaamsbeweging, liefst sporten, of stevig fietsen/wandelen.
• Stel ingrijpende beslissingen, zoals andere baan, scheiden of verhuizen liefst uit.
• Wie veel vette vis eet heeft, volgens verschillende onderzoeken, minder kans op depressiviteit. De omega 3-vetzuren: DHA en EPA zorgen voor het gunstige effect. Vooral makreel is daarvan een belangrijke bron, maar ook paling, sardientjes en zalm hebben het.
• Zoek je heil niet in alcohol of drugs.

De omgeving van de patiënt

• Ga niet proberen de depressie weg te praten of iemand met depressie op te vrolijken, want dat geeft een averechts effect.
• Geen tips en adviezen geven. Een luisterend oor, begrip en sympathie is belangrijker.
• Laat regelmatig wat van je horen en/of ga op bezoek. Ook al lijkt de reactie koeltjes, het helpt wel degelijk.
• Doe samen met de depressieve persoon iets kleins zoals een wandelingetje, fietstochtje, naar de stad. Nooit vragen want dan kan het antwoord nee zijn, dus gewoon doen.

Zelftest: dip of depressie

Weet je niet zeker of je een depressie hebt, of gewoon een sombere bui die een beetje lang duurt, en je wilt niet gelijk naar de dokter, bel dan: 0900 3377377. Kost maximaal € 10,-