RSI symptomen, en hoe kunt u RSI voorkomen?

RSI symptomen of verschijnselen, hoe kunt u die herkennen? RSI is een term, die gebruikt wordt voor aandoeningen die pijnklachten veroorzaken aan gewrichten en spieren van de hand en arm, de pols of polsen, de schouders en de nek. De afkorting RSI staat voor Repetitive Strain Injury. De klachten ontstaan door het voortdurend herhalen van dezelfde bewegingen waardoor spieren en/of botten en gewrichten door de herhaalde belasting blessure oplopen. Vaak wordt RSI veroorzaakt door gebruik van een computermuis. RSI. De afkorting RSI wordt gebruikt om bepaalde klachten of symptomen aan te geven, maar omdat RSI een soort verzamelnaam geworden is voor vele klachten en kwalen, kiezen medici er steeds vaker voor om onderscheid te maken tussen bijvoorbeeld het carpaal tunnelsyndroom of een tennisarm of RSI. Toch worden nog steeds veel pijnklachten samengevat onder de noemer RSI. RSI komt steeds vaker voor, door gebruik van computers met een computermuis. Wat zijn de symptomen van beginnende RSI?

RSI of CANS

Klachten die niet te benoemen zijn, worden CANS genoemd. CANS is de afkorting van Complaints of Arms and/or Shoulder (arm, nek of schouderklachten). A-specifieke CANS zijn klachten aan de schouder, arm of nek die niet kunnen worden ondergebracht bij een duidelijke aandoening. De pijnklachten die kunnen ontstaan door in een verkeerde houding achter de computer te zitten en bijvoorbeeld gedurende lange tijd een hand steeds in dezelfde stand op de computermuis te leggen. Dit veroorzaakt pijnklachten of irritatie. Deze klachten vallen dus onder a-specifieke CANS omdat er in principe geen specifieke aandoening te vinden is, maar wel op den duur steeds meer pijn. Toch is CANS net als RSI eigenlijk een verzamelnaam voor klachten. Het wordt bijvoorbeeld een muisarm genoemd en dat kan weer het begin zijn van RSI. De pijn of irritatie van CANS of RSI is iets wat zeker serieus genomen moet worden. De pijn is ontstaan door het voortdurend overbelasten van bepaalde spieren en als gevolg daarvan ook de pezen en botten, waardoor de spieren een verkrampte houding hebben aangenomen, die niet zomaar vanzelf weer over gaat. De doorbloeding wordt slechter en de boel zit zo vast dat therapie niet zelden noodzakelijk blijkt. Behandelingen en pijnstillers helpen in meer of mindere mate, maar zodra de overbelaste arm weer in de oude houding wordt teruggeplaatst, komen de klachten al snel weer opzetten. Ook kan de pijn voortdurend opspelen en dit kan de kwaliteit van het leven behoorlijk negatief beïnvloeden.

Hulpmiddelen om RSI te voorkomen en pijn te verminderen

Om RSI te voorkomen en pijnklachten te verminderen, zijn er verschillende hulpmiddelen ontwikkeld. Deze hulpmiddelen werken het beste in combinatie met therapie en het aanhouden van strikte regels, anders kan het probleem zich verplaatsen naar andere delen van het lichaam.

• Ergonomische verticale muis. Dit is een verticale handmuis.
• Pauze software (Deze software verplicht u regelmatig te pauzeren). De computer is dan tijdelijk niet bruikbaar en de software geeft oefeningen om de spieren te ontspannen.
• Tekentablet of pentablet (u gebruikt de muis niet meer, maar een tekenpen) en voorkomt de onnatuurlijke stand van arm en hand waartoe de muis u dwingt.
• Speciale RSI muismatten met extra (in de vorm van siliconen kussentjes) ondersteuning.
• Voetmuis
• Ergonomisch toetsenbord.
• Spraakherkenning (tekst dicteren aan uw PC, typen hoeft dan niet meer).
• Headset (bij RSI of CANS van telefoongebruik).
• Armsteun voor optimale ondersteuning onderarm.
• Pijnstillers en spierverslappers.

RSI of CANS herkennen en verschijnselen

RSI begint met een verkeerde houding en een voortdurende herhaling van die houding. De spieren in ons lichaam reageren op een verkeerde houding door de verkeerde houding te corrigeren, dit levert spierspanning op. De spierspanning kan als het ware chronisch worden. U hebt dat voortdurend kramp in spieren. RSI van het werken met computers begint geleidelijk. De klachten hoeven niet allemaal voor te komen.

• Tintelingen in vingers of hand(en)
• Het gevoel dat de arm of hand dood aanvoelt
• Pijnlijke pols en/of schouder
• Pijnlijke schouderbladen, armen, nek, rugklachten, vingers
• Hoofdpijn
• Het gevoel dat het lichaamsdeel koud of juist warm wordt
• Onvermogen om de arm op te tillen, bijvoorbeeld ’s nachts
• Wakker worden van de pijn of niet in slaap kunnen komen
• Bij pauze treedt verbetering op maar op den duur heeft u het gevoel dat niets echt helpt
• Misselijk van de pijn, kan voorkomen
• Zodra het werk wordt hervat treden de klachten snel weer op, omdat de spieren weer in de oude kampende houding schieten
• Stijfheid
• Krachtverlies
• Veel pijn en niet kunnen ontspannen door de pijn
• Chronische pijn

Als RSI door de omgeving niet serieus wordt genomen, heeft u er een probleem bij. RSI is echter een erkend probleem.

RSI, hoe kunt u het voorkomen?

• Het is belangrijk om de eerste signalen te herkennen. Hebt u soms last van uw pols of tintelende vingers of koude vingers? Hebt u soms het gevoel dat uw hand van het liggen op de computermuis vreemd aanvoelt, schudt u wel eens met die hand om dat gevoel te laten verdwijnen, keert het steeds weer terug? Een verticale muis blijkt deze klachten aanzienlijk te verminderen en is speciaal ontworpen om RSI te verminderen of te voorkomen.
• Heeft u last van nekpijn of rugpijn of pijn in een schouder die bij bepaalde werkzaamheden verergeren? Al dit soort klachten kunnen wijzen op RSI of CANS. Elk beroep waarbij handelingen worden herhaald, vergroten de kans op RSI. De tenniselleboog is een term die gebruikt wordt voor een specifieke pijn die tennissers kunnen krijgen door het steeds weer herhalen van dezelfde beweging waarbij de arm en de gewrichten en spieren belast worden. Ook muzikanten of kunstschilders, die steeds dezelfde bewegingen maken om een instrument te bespelen of die steeds penselen optillen, kunnen na verloop van tijd ernstige RSI klachten krijgen. RSI is dus geen computerziekte of een tennisziekte, het kan bij meerdere beroepsgroepen voorkomen. Het is eigenlijk een aandoening die wordt veroorzaakt door voortdurende belasting van spieren, gewrichten, en dergelijke. Het heeft te maken met de houding en de herhaling van die houding. Daarom is RSI als gevolg van computermuis gebruik wel de snelst groeiende vorm.

RSI voorkomen

RSI kan voorkomen worden. Er spelen een aantal belangrijke dingen een rol. RSI wordt momenteel vaak veroorzaakt door gebruik van computers met muis. De muis, waar de hand de hele tijd in eenzelfde stand op ligt, de arm die niet ondersteund wordt, de schouder en nek die belast worden, en de rug. Een verkeerde houding en typen spelen (ook) een belangrijke rol.

• Vraag om voldoende afwisseling in werkzaamheden.
• Gebruik een verticale computermuis, en indien mogelijk ook een muismat met ondersteuning van de pols.
• De hele dag achter de computer zitten is niet goed, neem regelmatig een pauze waarbij uw armen ontspannen kunnen
• Voorkom het herhalen van dezelfde handelingen en bewegingen.
• De hele dag typen is niet goed, afwisseling en de spieren kunnen ontspannen is heel belangrijk. Neem regelmatig pauze en doe dan trage oefeningen met vingers, hand en arm.
• De stoel moet de rug en het lichaam goed ondersteunen en op de goede hoogte staan in verhouding tot het beeldscherm.
• U moet goed recht voor de computer zitten.
• Werkdruk moet vermeden worden.
• De arm moet niet in het luchtledige hangen terwijl de hand op de muis ligt. U begrijpt dat de voortdurende spanning op de spieren op den duur voor chronische klachten kan gaan zorgen.
• Een touchscreen kan voor afwisseling in spieren en gewrichten zorgen.
• Spraak-gestuurde programma’s kunnen de armen bij ‘typen’ ontlasten, aangezien u dan alleen hoeft te spreken om tekst te typen.
• Overleg bij klachten met bedrijfsarts, huisarts en zoek hulp in de vorm van fysiotherapie.
• Pijnstillers kunnen tijdelijk verlichting bieden maar omdat u dan tijdelijk minder pijn kunt hebben kan de plaats van de aandoening ongemerkt weer snel overbelast raken

Ernstige RSI klachten

RSI kan op den duur ernstige klachten veroorzaken, zoals:

• minder grijpvermogen en krachtverlies.
• Bleke huid door slechte doorbloeding.
• Chronische pijn, dag en nacht.
• Krakende gewrichten.
• Koude huid.
• Gezwollen huid.
• Onvermogen ‘de arm’ op te tillen zonder ondersteuning van de andere hand.
• Pijnstillers hebben steeds minder effect.
• Overige.

Beroepen met extra risico voor RSI

RSI is feitelijk een beroepsziekte, omdat het meestal veroorzaakt wordt door de handelingen die verricht moeten worden bij het uitoefenen van beroepen.

• Beeldschermwerk. Alle beroepen waarbij intensief gebruik wordt gemaakt van computers (muisarm).
• Typiste
• Alle beroepen waarbij steeds dezelfde houding moet worden aangenomen, of waarbij steeds dezelfde bewegingen moeten worden gemaakt.
• Golfsport
• Tennissport (tennisarm).
• Postbode
• Musici
• Slager
• Caissière
• Lopende band arbeid.

RSI klachten, wat nu?

Stel de bedrijfsarts en werkgever op de hoogte van uw klachten. Een arts bezoeken is een eerste stap. Er zal meestal geadviseerd worden om de routinematige werkzaamheden af te wisselen met andere werkzaamheden. Ook krijgt u advies om de verkeerde houding af te leren en om de armen en nek en dergelijke minder te belasten. Misschien mensendieck; fysiotherapie of zelfs revalidatie kunnen worden aangeraden. Regelmatig gezond bewegen (geen krachtsporten) op een goede manier bewegen, zullen worden aangeraden. Het gaat hierbij om de afwisseling in bewegingen om gewrichten en spieren soepel te houden, niet om inspanning.