Spataderen: oorzaken en behandeling
Spataderen zijn verwijde aderen. Ze komen meestal voor aan de benen. Spataderen kun je zien aan de benen als duidelijk zichtbare, blauwe verdikte aderen. Meestal zijn ze kronkelig. Vrouwen hebben meer kans op het krijgen van spataderen dan mannen. Verder is het krijgen van spataderen vaak erfelijk bepaald. Een beroep waarbij je veel moet staan, kan het krijgen van spataderen beïnvloeden. Er zin verschillende mogelijkheden om spataderen te behandelen.
Spataderen
Verwijde aderen noemen we spataderen. Ze komen in de meeste gevallen voor aan de benen. Dikke spataderen hoeven niet altijd klachten te geven. Als mensen wel klachten ervaren, dan gaat het veelal om het volgende;
- Rusteloze benen
- Moe, loom of zwaar gevoel in de benen
- Pijn
- Bloeden uit de spatader ( na stoten van het been)
Het ontstaan van spataderen is afhankelijk van een aantal factoren;
- Erfelijkheid. Zwakte van vaatwanden is erfelijk bepaald. Mensen met zwakke vaatwanden kunnen last krijgen van spataderen. Mensen met normale, gezonde vaatwanden kunnen langdurig staan, de druk van het bloed op de vaatwanden wordt opgevangen door klepjes in de aderen. Bij mensen met zwakke vaatwanden kunnen de klepjes niet goed functioneren. Als gevolg van de hoge druk op de vaten ontstaan spataderen.
- Staan: De kans op het krijgen van spataderen is groter voor mensen die veel moeten staan voor hun beroep.
- Geslacht: Vrouwen hebben meer kans op het krijgen van spataderen dan mannen
- Zwangerschap: De hoeveelheid bloed die in het lichaam van een zwangere vrouw circuleert is groter dan normaal. Bovendien treedt er stuwing van bloed op in de benen, doordat de terugstroom van bloed door de groeiende baarmoeder belemmert wordt. De vaatwanden kunnen ook door invloeden van hormonen slapper worden.
- Trombose: Bij trombose ontstaat er een bloedstolsel in de aderen. Zodra trombose weer weg is zijn de klepjes op die plaats vaak ook verdwenen. Hierna komt er meer druk op de overgebleven klepjes te staan, waardoor die ook weer stuk kunnen gaan. Dit kan uiteindelijk spataderen ten gevolg hebben.
Onderzoek van de spataderen
Het is vaak nodig dat er eerst onderzoek wordt verricht om te bepalen wat voor een soort spatader het probleem veroorzaakt. De belangrijkste onderzoeken die wel worden gedaan zijn;
- Doppler onderzoek; De stroming van het bloed door de aderen kan hoorbaar worden gemaakt door ultrageluidgolven. Dit onderzoek wordt vaak al bij het eerste bezoek aan de polikliniek uitgevoerd.
- Duplex onderzoek; Als het doppler onderzoek niet voldoende informatie heeft gegeven, kan er nog een duplex onderzoek plaatsvinden. Met dit onderzoek wordt de bloedstroom ook zichtbaar gemaakt. Op deze manier kunnen lekke aders worden opgespoord.
Behandeling van spataderen
- Dichtspuiten of sclerocompressie: Een spatader wordt afgesloten door er een soort lijm in te spuiten en de ader daarna dicht te drukken. Het lichaam ruimt de ader uiteindelijk zelf op. Na de behandeling moet er een drukverband gedragen worden, soms in combinatie met een elastische kous. Deze behandeling kan plaatsvinden door een dermatoloog of chirurg.
- Operatie of strippen: Grote spataderen kunnen worden verwijderd door de chirurg. Het bloedvat wordt op een aantal punten blootgelegd, er wordt een draad doorheen gevoerd, waarna het vat binnenste buiten uit het been wordt getrokken. Deze behandeling kan onder algehele narcose plaatsvinden, maar gebeurt meestal onder verdoving van een ruggenprik. Er moet enkele weken een elastische kous gedragen worden.
- Ambulante flebectomie van Müller: Deze techniek wordt toegepast bij kleine spataderen bij de knie en op de voetrug. Het lijkt op de techniek van strippen. Deze techniek kan onder lokale verdoving plaatsvinden en kan worden uitgevoerd door de dermatoloog.
Voorkomen van spataderen
Je kunt niet altijd het ontstaan van spataderen voorkomen, maar je kunt er wel aan werken om ze zoveel mogelijk te voorkomen;
- Blijf niet te lang stilstaan
- Beweeg veel
- Span de kuitspieren regelmatig aan, de bloeddoorstroming wordt dan gestimuleerd en de druk op de aderen wordt verminderd.
- Bij aanleg voor het krijgen van spataderen kunnen preventief elastische kousen gedragen worden, als je veel moet staan.