Alcoholgebruik en de mogelijke gevolgen

Alcohol wordt over het algemeen beschouwd als een stimulerend middel omdat het ons spraakzaam maakt, agressief en ongeremd. In werkelijkheid echter onderdrukt het de activiteit van het zenuwstelsel en werkt als een verdovend middel.

Het gebruik van alcohol

Mensen drinken om allerlei verschillende redenen. In kleine hoeveelheden en voor het moment kan alcohol spanning verlichten, een gevoel van welbevinden opwekken en op die manier is alcohol ook niet zo erg schadelijk. Er zijn echter ook mensen die alcohol geheel onterecht gebruiken om ernstige problemen op te lossen. Dit leidt niet alleen tot gewenning, zodat er steeds meer alcohol nodig is, maar het leidt er jammer genoeg ook toe dat de problemen groter worden. In grote hoeveelheden veroorzaakt alcohol chronische depressie en gebrek aan zelfvertrouwen.

Sociale druk is ook een subtiele aanmoediging om te gaan drinken, omdat een beetje alcohol de tong wat losser maakt en ons daardoor het gevoel geeft dat het contact met anderen ons beter afgaat. Mensen drinken ook om zichzelf een soort beloning te geven of om hun lege uren te vullen of om vermoeidheid en lethargie te verdrijven.

Type drinkers

Er zijn twee verschillende typen die wat meer dan anderen geneigd zijn een drankprobleem te ontwikkelen. Ten eerste zijn er de mensen die te weinig zelfvertrouwen hebben, die te weinig zeker van zichzelf zijn en geneigd zichzelf te willen straffen. Als ze dronken zijn, is het verlies van remmingen voor zulke mensen een welkome opkikker.

Het tweede type mensen heeft het ook moeilijk de dagelijkse werkelijkheid te hanteren, maar in tegenstelling tot de eerste groep waren zij in hun jeugd vaak overbeschermd. Ze schrikken terug van volwassen verantwoordelijkheden en zoeken hun toevlucht in de alcohol.

Het effect van drinken

De hoeveelheid alcohol in het bloed, of wel het alcoholgehalte, is bepalend voor ons gedrag als we hebben gedronken. Hierop baseert de politie zich dan ook wanneer er beslist moest worden of iemand dronken achter het stuur zat. Dit gehalte wordt beïnvloed door drie factoren.

De eerste factor is de hoeveelheid alcohol in milligrammen, die is geabsorbeerd. Hierbij zijn de sterkte van de genomen drank van belang, alsmede de snelheid waarmee de drank werd genuttigd. Sterke drank wordt eerder opgenomen dan bier en ook de manier waarop één en ander gemixed is, is hierop van invloed. Ook een volle maag vertraagt de alcoholopname.

Ten tweede, hoe langer iemand er over doet zijn glazen leeg te drinken, hoe lager uiteindelijk het alcoholgehalte in zijn bloed zal zijn.

De derde factor die in ogenschouw moet worden genomen, is het lichaamsgewicht. Vrouwen, die over het algemeen minder wegen dan mannen, hebben een hoger gehalte aan alcohol in hun bloed na een zelfde hoeveelheid drank als mannen en vaak ook hebben ze een lagere tolerantie voor alcohol. Wanneer het alcoholgehalte boven de 20 mg uitkomt, verhoogt dat de kans op ongelukken.

Een drankprobleem

Gewenning aan alcohol, waarbij steeds grotere hoeveelheden nodig zijn om hetzelfde effect te veroorzaken, ontwikkelt zich snel. Er is echter geen punt waarop men kan zeggen: nu is iemand afhankelijk geworden van alcohol.

Net als andere drugs heeft alcohol een zeer sterk effect op de mentale en lichamelijke gezondheid, wanneer er veel van wordt genomen en het kan de levensverwachting dramatisch verkleinen. Levercirrose, aandoeningen van de spijsverteringsorganen, geelzucht, kanker en hersenbeschadiging zijn vaak het gevolg.

Deze lichamelijke effecten van alcoholmisbruik kunnen wel of niet voorafgegaan aan gedragsproblemen. Het kan dus gebeuren dat zware drinkers eigenlijk maar weinig gedragssymptomen vertonen (zoals bijv. geheugenverlies, vermindering van de intellectuele vermogens, of depressies, of een zenuwinstorting of zelfmoordneigingen) voordat opeens lichamelijk de ernstige gevolgen van het alcoholmisbruik optreden.

Gezins- en andere relaties worden verstoord door de afhankelijkheid van alcohol, omdat alcoholmisbruik tot geweld leidt, tot het verwaarlozen van de kinderen en heel vaak tot het verbreken van een relatie.

Overconsumptie van alcohol is in vele landen een groeiend probleem. In wetenschappelijke kringen is er echter al veel gediscussieerd over het probleem of mensen die te veel drinken er goed aan doen dit een beetje te minderen of dat het beter is dat ze geheel stoppen met drinken.

Het grootste deel van het bewijsmateriaal suggereert dat totale onthouding van mensen die zwaar verslaafd waren, waarschijnlijk de enige manier is waarop ze enig succes kunnen boeken. Dit is logisch omdat het veel nuttiger is het zonder alcohol te leren doen en dan andere manieren te ontdekken om de onderliggende problemen te hanteren, dan om alleen de symptomen te behandelen door gewoon wat minder alcohol te nemen.

Totale onthouding

Stoppen met alcohol is te vergelijken met het stoppen met andere verslavende drugs. Stoppen met drinken is voor een zwaar verslaafde alcoholist eigenlijk niet hetzelfde als bijvoorbeeld het stoppen met roken. De ontwenningsverschijnselen zijn vaak ernstig en zelfs wanneer het niet zover komt dat er een “delirium tremens” optreedt met symptomen als bevende ledematen en hallucinaties, dan kunnen er toch wel degelijk pijnlijke spieren ontstaan en overmatig zweten. Dat betekent dat het bijna zeker is dat er medische hulp en begeleiding nodig is.

Veel ziekenhuizen hebben een speciale afdeling voor alcoholisten. De patiënten krijgen daar tranquillizers en vitamines om hersenbeschadiging te voorkomen en hun lichamelijke conditie en de vooruitgang die zij boeken wordt nauwkeurig gecontroleerd. Wanneer de ontwenningsverschijnselen éénmaal zijn verdwenen, kan een patiënt een geneesmiddel krijgen dat lichamelijke ziekteverschijnselen veroorzaken zodra iemand weer wat alcohol neemt. De middelen die in tabletvorm worden voorgeschreven werken slechts 24 uur nadat ze zijn ingenomen.

Helaas vergeten veel mensen (misschien expres, misschien onbedoeld) om deze middelen in te nemen. Daarom kan de dokter een ander gezinslid verzoeken om een oogje in het zeil te houden of hij kan een capsule onderhuids laten implanteren die regelmatig een lage dosis van het middel afscheidt. Op die manier zit er voortdurend een kleine hoeveelheid van deze stof in het bloed, waardoor er geen tabletten behoeven te worden ingenomen.

Een totale drooglegging en het werken met geneesmiddelen doen echter niets om de problematiek op te lossen, die oorspronkelijk tot het alcoholmisbruik hebben geleid en deze oplossingen dragen er ook niet toe bij om de onthouding van alcohol voor de rest van het leven in stand te houden. Voor hen die het drinken eraan geven of die in staat zijn het drinken te matigen, moet die soberheid toch op de een of andere manier lonend zijn. Ze hebben waarschijnlijk hulp nodig; bijvoorbeeld om een werkkring te zoeken die hun beter bevalt; om hun huwelijks- en andere relaties te verbeteren en onderzoek wijst erop dat vooral die nazorg een van de belangrijkste factoren is die ervoor zorgt dat mensen niet meer drinken.

Alcohol verslavingszorg

De anonieme alcoholisten (AA) is zo'n organisatie die de voormalige alcoholist begeleidt. Zo zijn er ook in vele steden consultatiebureaus voor alcohol en drugs (zie telefoonboek), met speciale teams die altijd tot hulp bereid zijn. Dergelijke organisaties vormen geen toverformule waarmee de alcoholproblematiek kan worden opgelost, maar ze hebben wel een enorme ervaring op dit gebied en er zijn heel wat mensen die dank zij het feit dat ze op deze hulp kunnen terugvallen, erin slagen de alcohol voorgoed te laten staan. Het gaat vaak om zelfhulp, om individuele motivatie en om het feit dat we zelf verantwoordelijk leren zijn voor alles wat we doen. Zo is er ook in Nederland “Alanon”, een organisatie ten behoeve van echtgenoten van alcoholisten en “Alateen” ten behoeven van tienerkinderen van alcoholisten, die beide ressorteren onder AA en die een waardevolle steun en informatie leveren.

Het gevaar voor jonge mensen

Als het om een jongere gaat die een drankprobleem heeft, is het vaak het beste hulp te zoeken van mensen buiten het gezin. Gezinsleden hebben over het algemeen de neiging de moeilijkheden voor anderen verborgen te houden, maar dit kan eigenlijk meer kwaad doen dan goed. Als uw kind een dergelijk probleem heeft, probeer dan de hulp in te roepen van een deskundige, van wie u verwacht dat deze vooral uw kind zal kunnen helpen. Kijk daarbij naar de persoon van de hulpverlener en niet naar zijn positie. Kies iemand die met het kind kan praten zonder betuttelend te worden; iemand dus die niet in de rol kruipt van een soort derde ouder.

Mensen die overmatig drinken, of ze nu jong of oud zijn, hebben daar over het algemeen wel een reden voor. Helaas zijn juist de ouders dan vaak de laatsten met wie een kind of een jongere zal willen praten. Het kan zelfs zijn dat juist het slechte contact tussen de ouders en het kind de oorzaak is van het probleem. Of ze nu jong zijn of oud, mensen zullen het drinken niet opgeven als ze niet het gevoel hebben dat het de moeite waard is. Ouders zijn vaak niet in staat om wat dat betreft het nodige perspectief te bieden.

Tips voor een goed excuus

Wegens sociale druk, is het soms moeilijk een drankje te weigeren en is gewoon nee zeggen een groot probleem. Met onderstaande excuses of smoesjes kom je er makkelijk onderuit:
  1. Ik drink niet meer want ik heb besloten om te stoppen.
  2. Ik moet nog met de auto rijden.
  3. Ik mag niet van mijn huisarts wegens een maagzweer.
  4. Ik heb problemen met mijn lever.
  5. Ik neem antibiotica of andere medicatie.
  6. Ik kan niet goed tegen alcohol. Ik wordt er misselijk van.
  7. Ik moet op mijn lijn letten.
  8. Ik krijg migraine van teveel alcohol.
  9. Ik drink niet tijdens de lunch.

Indien mensen doorhebben dat u echt niet wil drinken, houden ze er al snel mee op.
© 2010 - 2024 Raphaella, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Basis vakliteratuur voor in de verslavingszorgBasis vakliteratuur voor in de verslavingszorgIn de verslavingszorg wordt verschillende literatuur en naslagwerk gebruikt. Altijd handig om een overzicht te hebben va…
Afkickkliniek voor verstandelijk gehandicaptenAfkickkliniek voor verstandelijk gehandicaptenVerstandelijk gehandicapten vormen een groep die in de verslavingszorg weinig tot geen aandacht krijgen terwijl verslavi…
Alcoholisme in NederlandAlcoholisme in NederlandNederland telt naar schatting1000.000 probleemdrinkers. Dat is tien procent van de volwassen bevolking. De grootste groe…
Spice, drug van kruidenmix met synthetische cannabisSpice, drug van kruidenmix met synthetische cannabisSpice is in landen als Amerika, Engeland en Duitsland een zeer populaire, legale party drug. Het is een kruidenmix waar…

ADHD: diagnose en onderzoekAttention deficit/hyperactivity disorder is een aandoening die bij ongeveer 3% van de kinderen voorkomt.[1] Naarmate men…
Bronchiolitis: oorzaken, symptomen, verloop en behandelingBronchiolitis: oorzaken, symptomen, verloop en behandelingBronchiolitis is een ontsteking van de kleine luchtwegen en het staat ook bekend als 'verkoudheid in de longen'. Het wor…
Raphaella (256 artikelen)
Gepubliceerd: 05-08-2010
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.