Chronische, inflamatoire dermatosen

Chronische inflamatoire dermatosen zijn chronische afwijkingen van de huid doe worden veroorzaakt door ontsteking van de huid. Er zijn veel verschillende vormen van inflammatoire dermatosen, waarvan in dit artikel drie belangrijke soorten besrpoken worden, namelijk psoriasis, seborrhoische dermatitis en lichen planus.

Psoriasis

Psoriasis is een chronische terugkerende aandoening waarbij er een verstoring van de aanmaak en rijping van keratinocyten in de epidermis is. Deze aandoening komt voor bij ongeveer 2 tot 3% van de bevolking.

Klinische verschijnselen van psoriasis

Psoriasis kan op elke leeftijd ontstaan, vaak worden perioden met veel klachten afgewisseld met symptomatische perioden. Psoriasis uit zich in verheven rode plekken met zilverachtige schilvers op de huid. Meestal wordt de huid van de ellebogen, knieën en hoofdhuid aangedaan. Ook nagels kunnen aangedaan worden, de nagels kunnen geel tot bruin verkleuren, verdikkingen vertonen en afbrokkelen. Ook ontstaat bij ongeveer 5% van de psoriasis patiënten ontsteking van de gewrichten.

Morfologie van psoriasis

In laesies van psoriasis doorlopen de karatinocyten hun verschillende stadia van ontwikkeling in een verhoogd tempo waardoor de epidermis verdikt is. Normaal gezien vind celdeling van keratinocyten alleen plaats in het stratum basale van de epidermis, bij psoriasis delen de keratinocyten ook in de bovenliggende lagen van de epidermis. Een andere afwijking die gezien wordt dat de keratinocyten, die normaal afsterven en hun kernen verliezen, hun kernen behouden in het stratum corneum. Daarnaast zijn liggen de dermale bloedvaten dicht onder de schilvers.

Behandeling van psoriasis

Psoriasis is een aandoening die niet genezen kan worden, wel kunnen de symptomen bestreden worden. Dit kan gedaan worden op drie verschillende manieren.

1. Lokale therapie: Hierbij word een crème of zalf direct op de aangedane huid aangebracht. De meeste patiënten worden op deze manier behandeld
2. Lichttherapie: Hierbij wordt gebruikt gemaakt van ultraviolet licht. Deze therapie wordt toegepast bij patiënten waarbij allen lokale therapie te weinig resultaat opleverd
3. Systemische therapie: Hierbij worden geneesmiddelen oraal ingenomen of in de huid ingespoten. Deze vorm van therapie kan ernstige bijwerkingen veroorzaken en wordt uitsluitend toegepast bij patiënten met ernstige uitgebreide psoriasis.

Seborrhoische dermatitis

Seborrhoische dermatitis, of seborrhoisch eczeem, is een chronische ontsteking die meer voorkomt dan psoriasis, bij ongeveer 4% van de bevolking. Het komt vooral voor bij tieners en jongvolwassenen.

Klinische verschijnselen van seborrhoische dermatitis
Vooral gebieden van de huid waar zich veel talgklieren bevinden worden aangedaan door seborrhoische dermatitis. De aangedane huid vertoond roodheid en schilvering en er kan zich een geel-bruine korst ontwikkelen op de plek.

Morfologie van seborrhoische dermatitis

Laesies van seborrhoische dermatitis zijn in het begin vaak sponchiotisch, dit houd in dat er vochtophoping (oedeem) is tussen de cellen van de epidermis. Als de laesie zich verder ontwikkeld is het beeld meer acanthotisce, hierbij is er sprake van een verdikking van de epidermis door een versnelde aanmaak van keratinocyten. Daarnaast hebben de keratinocyten een verstoorde rijping waardoor zij hun kern behouden tot in het stratum corneum, waar de keratinocyten normaal afgestorven en kernloos zijn.

Behandeling van seborrhoische dermatitis

Seborrhoische dermatitis is een chronische aandoening die niet te genezen is, wel is behandeling van de symptomen mogelijk, dit kan op drie manieren.

1. Lokale behandeling: De meeste patiënten worden op deze manier behandeld. Bij lokale therapie worden crèmes of zalf direct op de aangedane huid aangebracht.
2. Lichttherapie: Patiënten die onvoldoende resultaat verkrijgen bij lokale behandeling kunnen op deze manier behandeld worden, dit is echter uitzonderlijk. Er wordt gebruik gemaakt van ultraviolet licht om de plekken op de huid te verminderen.
3. Systemische behandeling: Patiënten waarbij de aandoening zeer ernstig is kunnen behanded worden met geneesmiddelen die oraal ingenomen moeten worden.

Lichen planus

Lichen planus is een ontsteking van de huid en slijmvliezen die op elke leeftijd kan ontstaan, maar meestal voorkomt bij patiënten van middelbare leeftijd.

Klinische verschijnselen van lichen planus

Bij lichen planus ontstaan jeukende, paarse verhevenheden op de huid en slijmvliezen waarop witte puntjes op lijnen te zien zijn. Zeer kenmerkend voor lichen planus is het Koebner effect, hierbij ontstaat op het moment van huidbeschadiging, bijvoorbeeld een kras, een nieuwe lichen planus laesie. Lichen planus is zelf limiterend en verdwijnt meestal spontaan 1 tot 2 jaar na het ontstaan, na het verdwijnen van de plekken blijft er hyperpigmentatie zichtbaar.

Morfologie van lichen planus

Bij lichen planus laesies wordt een infiltratie van lymfocyten gezien langs de grens tussen de dermis en epidermis. De papillen in de dermis zijn ontstoken en er worden Civatte lichaampjes gezien, dit zijn necrotische cellen van het stratum basale van de epidermis die ingekapseld zijn in de dermale papillen.

Behandeling van lichen planus

Als de lichen planus weinig klachten van jeuk veroorzaakt en niet op een cosmetisch storende plaats zit is behandeling niet nodig aangezien de plekken vanzelf weer verdwijnen. Als er wel sprake is van jeuk of de plekken cosmetisch storend zijn kan een behandeling met corticosteroide houdende crème gebruikt worden waardoor de ontsteking geremd wordt en de jeuk verminderd.