Dyspraxie: symptomen, diagnose & behandeling

Dyspraxie is een stoornis in het correct verwerken van informatie. De problemen uiten zich op verschillende gebieden, zoals in de taalontwikkeling, de grove of juist de fijne motoriek. We onderscheiden ontwikkelingsdyspraxie en verbale dyspraxie. Wat zijn de symptomen van dyspraxie, hoe wordt de diagnose gesteld en welke behandeling is geschikt?

Oorzaken dyspraxie

Dyspraxie is een stoornis in het correct verwerken van informatie.. Men denkt dat dyspraxie veroorzaakt wordt door onvolgroeidheid of vertraging in de ontwikkeling van neuronen. Neuronen zijn zenuwcellen in de hersens. Een andere veelvoorkomende term voor dyspraxie is DCD, dat staat voor Developemental Coordination Disorder, in het Nederlands vertaald als een stoornis in de ontwikkeling van de coördinatie van bewegingen.

Problemen bij dyspraxie

Je hebt verschillende soorten en verschillende gradaties van dyspraxie. Daarom is het moeilijk om de diagnose te stellen. Bij het ene kind ligt het probleem vooral in de taalontwikkeling, bij het andere bij de grove motoriek of juist de fijne motoriek. Je hebt ontwikkelingsdyspraxie en verbale ontwikkelings-dyspraxie. In het laatste geval heeft het kind moeite met praten en is het raadzaam een logopedist in te schakelen.

Symptomen dyspraxie

Mensen met dyspraxie ervaren problemen op veel van de volgende gebieden (niet allemaal):
  • Planning. Elke taak moet eindeloos worden herhaald, tot het een automatisme is.
  • Organiseren en ordenen. Als iemand met dyspraxie een verhaal navertelt, heeft hij of zij problemen met de volgorde. Het begin, midden en eind wordt door elkaar gehaald. Er zijn ook problemen bij het uitvoeren van taken, zoals aankleden. Welk kledingstuk moet eerst?
  • Ruimtelijk bewustzijn. Het moeilijk om in te schatten hoe ver weg of dichtbij een voorwerp is. Dat kan in het verkeer een gevaar opleveren.
  • Grove en fijne motoriek: fietsen, balspelen of in een rechte lijn lopen. Het evenwichtsgevoel is niet goed. Wat betreft de fijne motoriek zijn er problemen bij lezen, schrijven, puzzels maken of schoenveters strikken. Praktische handelingen kosten veel moeite.
  • Bewustzijn van het eigen lichaam. Het gebrek aan bewustzijn van de verschillende lichaamsdelen of dat het lichaam twee kanten heeft. Als een kind met dyspraxie een tekening maakt, wordt er niet in perspectief getekend. Ook wordt veel moeite ondervonden bij het leren van de namen van lichaamsdelen.
  • Problemen met de tastzin. Haar borstelen en douchen is pijnlijk en kleren zijn oncomfortabel. Maar het kan ook zijn dat er behoefte is aan stevig gekruid eten, omdat hun tastzintuig juist minder gevoelig is.
  • Concentratie.
  • Aandachtsproblemen. Ze eisen soms veel aandacht op, daarom wordt wel eens ten onrechte gedacht dat het kind ADHD heeft.
  • Emoties. De emoties zijn overdreven.
  • Gedrag. Het gedrag is vaak onvolwassen. Sommigen weten niet welk gedrag van ze wordt verwacht. Ze veranderen in de clown van de klas om vooral niet te worden genegeerd.
  • Fobieën en obsessies. Omdat mensen met dyspraxie een beperkt waarnemingsvermogen hebben, zijn ze vaak bang om alleen te worden gelaten. Sommigen houden niet van veranderingen in routines of van veranderingen in het meubilair.
  • Waarneming. Kinderen met dyspraxie kunnen problemen hebben met het leren van de tijd, ze leren bijvoorbeeld de dagen van de week langzaam of kunnen de maanden niet eens opzeggen. Er zijn problemen met geldrekenen en klokkijken.
  • Slechte oog- handcoördinatie Het kan moeilijk zijn om een beweging met de ogen te volgen. Ze kunnen niet van het ene naar het andere object kijken. Kinderen met dyspraxie hebben vaak moeite met sport en bijvoorbeeld het vangen van een bal.
  • Leerproblemen. Dyspraxie kan samengaan met leerproblemen als dyslexie, dyscalculie, dat is een rekenprobleem en weer anderen hebben schrijfproblemen
  • Handschrift. Kinderen met dyspraxie hebben moeite met de motoriek en de coördinatie, samen zorgt dit voor schrijfproblemen. Er is veel inspanning nodig om iets te schrijven en dat kan ten koste gaan van de inhoud. Ook houden kinderen met dyspraxie hun pen vaak te stevig vast.
  • Geheugen. Het korte termijngeheugen is vaak niet goed, in tegenstelling tot het lange termijngeheugen. Kinderen vergeten wat ze de vorige dag hebben geleerd.

Hoe vaak komt dyspraxie voor?

Ongeveer 2 % van de bevolking heeft dyspraxie. De wereldgezondheidsorganisatie denkt dat 6 % van alle kinderen deze leerstoornis heeft. 70% van de mensen met dyspraxie is man.

Erfelijkheid dyspraxie

Dyspraxie kan erfelijk zijn.

Bijkomende stoornissen

Dyspraxie gaat vaak samen met andere leer – en contactstoornissen zoals ADHD en PDD-NOS.

Behandeling van dyspraxie

Dyspraxie is niet te ‘genezen’, je moet ermee leren leven.. Oefening is nodig om de vaardigheden te blijven beheersen. Meestal is er behandeling nodig, afhankelijk van de motorische problemen van het kind, de leeftijd, de intelligentie en bijkomende stoornissen.

Er zijn deskundigen die iemand met dyspraxie kunnen helpen om beter met zijn/haar handicap om te gaan, zoals de ergotherapeut, de fysiotherapeut, logopedist, maatschappelijk werker, revalidatie-arts, manueel therapeut en kinderoefentherapeut. Ter toelichting: een ergotherapeut begeleidt mensen met beperkingen of problemen en helpt ze om zelfstandig te functioneren. De manueel therapeut verhelpt stoornissen in gewrichten en richt zich dus, net als de fysiotherapeut, op het lichamelijke aspect.

Behandelmethodes dyspraxie

Over behandelmethodes zelf is niet veel bekend. Er is bijvoorbeeld de methode ‘Hendrickx’ die ervan uitgaat dat aandachtsproblemen en zenuwachtigheid het gevolg zijn van overbelasting. Die overbelasting kan zijn op lichamelijk, emotioneel en verstandelijk gebied. De therapie richt zich op het behandelen van problemen die veroorzaakt worden door een blokkade van het gedragssysteem. Deze methode is niet aan leeftijd gebonden.

Dan is er ook nog een ‘BSM de Jong- methode’. Naar aanleiding van die diagnose krijgt het kind de opdracht om thuis oefeningen te doen. De frequentie en het soort oefeningen wordt bepaald door de leeftijd. Daarnaast worden er vaak aanwijzingen gegeven voor leerproblemen en de manier waarop het kind moet gaan lezen of rekenen, wordt aan de ouders uitgelegd. Deze methode werkt niet voor verbale dyspraxie, want dan is een logopedist al voldoende.

In het algemeen kunnen we zeggen dat mensen met dyspraxie hulp krijgen op het gebied van communicatie en verbale vaardigheden of lichamelijke activiteiten, afhankelijk van waar ze problemen mee hebben.

De toekomst voor mensen met dyspraxie

Een gezin opvoeden is moeilijk en een ondersteunende partner is nodig voor iemand met dyspraxie. Zichzelf verzorgen kost veel moeite. Vrouwen kunnen bijvoorbeeld geen make-up opdoen en mannen kunnen zich niet scheren. Ze verdwalen, hebben problemen met organiseren en slechts een enkeling zou kunnen autorijden, werken of een gezin opvoeden.
© 2011 - 2024 Rebeccahoogers, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Leerstoornissen: Oorzaken en soorten leerproblemenLeerstoornissen: Oorzaken en soorten leerproblemenEen patiënt met leerstoornissen heeft problemen om dingen te leren. Dit manifesteert zich op veel vlakken, zoals bijvoor…
Kinderen in de syndroommixKinderen in de syndroommixSommige kinderen hebben onze hulp hard nodig. Ze lijden aan aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (adhd), leerstoo…
Dyslexie en zijn dyslexietypenDyslexie wordt beschouwd als een specifieke leerstoornis of partieel leerdefect. Dit suggereert dat deze stoornis geïsol…
Ontwikkelingsstoornissen bij kinderen: diagnose/behandelingEen ontwikkelingsstoornis is een psychische of neurologische aandoening bij kinderen en volwassen die een afwijking vorm…

Bloeddruk omlaag lukt o.a. door het kalium in bananenBloeddruk omlaag lukt o.a. door het kalium in bananenVan een verhoogde bloeddruk merkt de persoon in kwestie waarschijnlijk niets, maar dat betekent niet dat er geen gevaar…
Actnische keratosen: symptomen, oorzaak en behandelingActnische keratosen: symptomen, oorzaak en behandelingActinische keratosen zijn ruwe, schilferige verhevenheden op de huid (zie foto). Ze ontstaan door jarenlange blootstelli…
Bronnen en referenties
  • ANW
Rebeccahoogers (449 artikelen)
Gepubliceerd: 04-04-2011
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.