Antidepressiva: bijwerkingen

In Nederland wordt steeds vaker antidepressiva voorgeschreven. Het aantal mensen dat antidepressiva slikt, is inmiddels ruim een miljoen. De werking van antidepressiva is niet onomstreden. Vooral patiënten met een ernstige depressie hebben er baat bij. De bijwerkingen zijn afhankelijk van het soort antidepressivum. De vergoeding van antidepressiva is inmiddels uit het basispakket gehaald.

De werking van antidepressiva

Antidepressiva zijn medicijnen die de symptomen van een depressie onderdrukken. Ze worden echter gebruikt voor angststoornissen, zoals de sociale fobie. Over de werking van antidepressiva bestaan verschillende theorieën. Een populaire theorie is dat de werkzame stoffen in antidepressiva ervoor zorgen dat de balans tussen bepaalde stoffen en de hersenen wordt hersteld, waardoor klachten stabiliseren. Andere wetenschappers bestrijden deze theorie echter.

Antidepressiva beïnvloeden de overdacht van prikkels tussen zenuwcellen door neurotransmitters. Na verloop van tijd is de werking van het medicijn duidelijk waar te nemen. Patiënten krijgen weer zin om te leven en belangstelling voor hun omgeving.

Bijwerkingen antidepressiva

Het effect van de antidepressiva, namelijk de vermindering van de symptomen van een depressie, laat meestal twee tot vier weken op zich wachten. In deze periode is er een kans op bijwerkingen. Daarna stabiliseren de bijwerkingen, hoewel er ook bijwerkingen op lange termijn kunnen optreden. Ongeveer 19% van de patiënten stopt in de eerste vier weken met de medicatie als gevolg van de bijwerkingen.

Bijwerkingen korte termijn

Welke bijwerkingen er optreden, zijn afhankelijk van het gekozen middel en de gevoeligheid die per persoon verschilt. Er zijn namelijk verschillende soorten antidepressiva. Er wordt onderscheid gemaakt in kortetermijn bijwerkingen en bijwerkingen die op de lange termijn zich voordoen. De volgende bijwerkingen kunnen optreden bij het slikken van antidepressiva:

• Droge mond
• Angst
• Maagdarmklachten
• Veranderingen in het slaappatroon
• Tijdelijke toename van suïcidaliteit (omdat de verbetering van de stemming nog niet direct waarneembaar zijn)

Gewichtstoename

De bovengenoemde bijwerkingen spelen op de korte termijn en verdwijnen of verminderen na verloop van tijd. Er spelen ook bijwerkingen op de lange termijn, namelijk gewichtstoename en seksuele stoornissen. Uit het “Women’s Health Initiative” , een onderzoek, is gebleken dat er significant meer sterfte en beroertes voorkwamen bij vrouwen die antidepressiva gebruikten. Zij liepen 2% extra risico.

Zijn antidepressiva effectief?

Antidepressiva zijn effectief bij zware vormen van depressie, hoewel ze ook bij milde of lichte vormen worden voorgeschreven. Het slikken van antidepressiva is symptoombestrijding, maar kan niet worden gezien als een op zichzelf staande behandeling. Het is belangrijk om aandacht te schenken aan de oorzaak van de depressie. De medicijnen worden dan ook vaak voorgeschreven in combinatie met psychotherapie.