Zelf shampoo en haarspoeling maken

Haarverzorgingsproducten uit de drogist of supermarkt bevatten vaak wel dertig verschillende bestanddelen, waaronder conserveermiddelen en siliconen. Niet al deze toevoegingen zijn even gezond voor je hoofdhuid en het milieu. Gelukkig kun je zelf heel eenvoudig shampoo en haarspoeling maken met slechts een paar ingrediënten. Beter voor je haar en nog leuk om te doen ook!

Zelfgemaakte shampoo

Zelfgemaakte shampoo is minder agressief dan de meeste commerciële shampoos. Je hoofdhuid wordt daardoor minder rigoureus ontdaan van vet. In het begin zul je daarom merken dat je haar sneller vet lijkt te worden na gebruik van zelfgemaakte shampoo. Maar na ongeveer zes weken zal je hoofdhuid zich aangepast hebben en minder vet uitscheiden. Je haar blijft dan weer even lang fris als met shampoo van de drogist of supermarkt.

De basis

De basisbestanddelen van shampoo zijn water en zeep. De zeep zorgt ervoor dat vuil en vet “oplossen” in water zodat ze weggewassen kunnen worden. Je kunt verschillende soorten zeep gebruiken. In shampoo wordt meestal zetesol toegepast, dit is een mengsel van natriumlaurethsulfaat en betaine. Mocht je allergisch zijn voor zetesol, dan is een alternatief bijvoorbeeld rewoteric.
Bij het bereiden van shampoo wordt geconcentreerde zeep verdund met water. Om het mengsel minder vloeibaar te maken, wordt een verdikkingsmiddel zoals zout toegevoegd. Het zout vormt samen met natriumlaurethsulfaat een gel. Als je rewoteric als zeep gebruikt, moet je een ander verdikkingsmiddel gebruiken, bijvoorbeeld rewoderm.

Toevoegingen

Als je wilt, kun je aan de basisshampoo een aantal extra ingrediënten toevoegen. Zo worden vaak etherische oliën gebruikt om de shampoo een lekker geurtje te geven of omdat ze een bepaalde werking op de hoofdhuid hebben. Rozemarijnolie bijvoorbeeld verbetert de doorbloeding en activeert de hoofdhuid. Lavendel en tea tree olie werken goed tegen hoofdluis (wel 3 keer meer druppels toevoegen dan in het recept hieronder). Salie en petitgrain zijn goed tegen een vette huid en daarom zeer geschikt om toe te passen in een shampoo voor vet haar. Venkel daarentegen werkt prima bij droog en broos haar.
Een ander veelgebruikt ingrediënt in shampoo is haarquat dat het haar zachter en beter doorkambaar maakt. Het zorgt er echter ook voor dat het haar iets zwaarder wordt en minder vol valt.

De bereiding

Zet twee schone glazen (jam)potjes of schaaltjes klaar. Breng een kleine hoeveelheid water aan de kook, bijvoorbeeld in een waterkoker. Schenk 80 ml heet water in een van de potjes en voeg 1-2 gram keukenzout toe. Roer totdat het zout opgelost is. Weeg in het andere potje 25 gram zetesol af. Voeg eventueel 1-2 ml haarquat toe. Breng nu beetje bij beetje het zoute water over naar het zetesol-potje. Roer steeds voorzichtig door om een homogeen mengsel te verkrijgen. Probeer niet te hard te roeren, anders krijg je veel schuimvorming en wordt het lastiger om de shampoo in een flesje te gieten. Als al het water met de zetesol vermengd is, kun je 10-15 druppels etherische olie toevoegen. Meng nogmaals en giet de shampoo (eventueel door een trechter) in een flesje of oude shampoo flacon.

Zelfgemaakte shampoo is minder lang houdbaar dan commerciële shampoo. Je kunt de shampoo ongeveer zes maanden bewaren. Deze datum kun je goed onthouden door een sticker op het flesje te plakken met de datum waarop de shampoo gemaakt is.

Zelfgemaakte haarspoeling

Een haarspoeling is zelfs nog eenvoudiger te maken dan shampoo. Je hebt alleen ingrediënten nodig die toch al in je keukenkastje staan, eventueel aangevuld met kruiden die je buiten kunt plukken. De haarspoeling gebruik je als laatste spoelwater of als spray na het wassen van je haar. Dit levert zacht haar op dat luchtig valt en een mooie glans heeft.

Ingrediënten

De basisbestanddelen van haarspoeling zijn water en azijn. Azijn is een zure oplossing waarin vetresten kunnen oplossen. De zure oplossing zorgt er ook voor dat de haarschubben sluiten. Daarnaast herstelt azijn de zuurtegraad van de hoofdhuid en brengt zo de huid tot rust waardoor deze minder schilfert. Het is dan ook een natuurlijk middel tegen roos. De azijn wordt verdund zodat de haarspoeling niet te sterk wordt. Om de geur van azijn te maskeren en voor extra werking, wordt voor het verdunnen een extract gebruikt van (gedroogde) kruiden in water.

De bereiding

Kies een kruid naar keuze uit, bijvoorbeeld pepermunt en tijm (goed tegen een jeukende hoofdhuid en roos). Brandnetel is ook een geschikt een kruid en staat van oudsher bekend omdat het haaruitval voorkomt. Schenk ½ liter kokend water op 2 eetlepels gedroogde kruiden of 3 eetlepels verse kruiden. Zet 10 minuten afgedekt weg om te laten trekken. Giet de vloeistof daarna door een zeef en voeg er 1 eetlepel appelazijn aan toe. Breng de haarspoeling over in een fles, oude flacon of plantenspuit om te bewaren.

Zelfmaakbenodigdheden

De benodigdheden om zelf shampoo en haarspoeling te maken, zijn verkrijgbaar in diverse (web)winkels. Bekijk bijvoorbeeld eens het uitgebreide assortiment van de Hekserij of Puranatura. Niet alleen kun je er zetesol, haarquat en etherische olie kopen, maar ook lege flacons om je zelfgemaakte haarverzorgingsproduct in te doen. Voor etherische oliën kun je daarnaast vaak ook in natuurwinkels zoals de Tuinen terecht.