Tanorexia: verslaafd aan zonnen

Tanorexia is een ernstige verslaving aan zonnen. Mensen die lijden aan tanorexia willen door de zon buiten of onder de zonnebank zo bruin mogelijk worden en kennen hierin geen grens, ze kunnen voor hun gevoel niet leven zonder een bruine kleur. Ook hebben ze hoe bruin ze ook zijn, het gevoel dat ze heel bleek zijn. Tanorexia is een relatief onbekende verslaving, maar met ernstige en levenslange gevolgen voor de verslaafde.

Wat is tanorexia?

Mensen die lijden aan tanorexia, of dwangmatig zonnen, kunnen voor hun gevoel niet leven zonder een bruine kleur. De verslaafde is psychisch afhankelijk geworden van zonnen. Mensen die lijden aan tanorexia vinden zichzelf nooit bruin genoeg en voelen zich lelijk als ze niet nog bruiner worden. Vooral in Engeland is tanorexia een steeds groter wordend probleem, hier wordt de verslaving ook wel 'tanning dependence' genoemd.

Sommige verslaafden gaan minder vaak dan anderen onder de zonnebank, maar smeren zich meerdere keren per dag in met bruiningscrème om dezelfde bruine tint te krijgen. In 2005 is er in Engeland een onderzoek gedaan naar tanorexia. Uit dit onderzoek door dermatologen bleek dat mensen die regelmatig zonnen op een gegeven moment de controle verliezen op de regelmaat waarmee ze zonnen en de hoeveelheid zon waaraan de zich blootstellen. Dit proces komt overeen met het begin van een verslaving aan bijvoorbeeld roken of alcohol.

Wat is het gevaar van tanorexia?

Tanorexia is een levensgevaarlijke verslaving, omdat veel blootstelling van de huid aan de zon of de zonnebank kan zorgen voor een verhoogd risico op huidkanker. Als je dus dagelijks of zelfs nog vaker gaat zonnen, komt er zo veel UV-straling op je huid dat dit zorgt voor een heel extreem verhoogd risico op huidkanker.

Mensen die lijden aan een extreme of langdurige vorm van tanorexia, hebben vaak een vorm van BDD: body dysmorphic disorder. Als je hieraan lijdt zie je je eigen lichaam heel anders dan hoe de buitenwereld dit ziet, en dit op een negatieve manier. Mensen met anorexia zien zichzelf bijvoorbeeld veel dikker dan dat ze in werkelijkheid zijn. Mensen met tanorexia zien zichzelf vele malen witter dan dat ze in werkelijkheid zijn en hierdoor voelen ze zich lelijk waardoor ze nog meer gaan zonnen en het risico op huidkanker nog groter wordt.

In Nederland zijn nog geen cijfers over tanorexia bekend, de reden hiervan zou kunnen zijn dat mensen die aan tanorexia lijden dit willen verbergen en bijvoorbeeld alleen thuis onder de zonnebank gaan. In Engeland geeft 25% van de jongeren aan dat zij niet meer zonder zon kunnen.

Hoe ziet tanorexia eruit?

Mensen met tanorexia hebben een vaak hele diepbruine, soms bijna zwarte kleur met een leerachtige, rimpelige huidstructuur. Als je genezen bent van tanorexia, verdwijnt de diepbruine kleur maar de structuur van je huid wordt nooit meer het zelfde. Ook de beschadigingen in de huidcellen die kunnen leiden tot huidkanker verdwijnen nooit meer.

Hoe kom je van tanorexia af?

Van tanorexia afkomen is net zo lastig als bij iedere andere verslaving. Vaak gaan hier jaren aan psychotherapie overheen voordat een verslaafde helemaal genezen is. Bij de therapie gaat het vooral om het verbeteren van het zelfbeeld van de verslaafde en om de afhankelijkheid te laten verdwijnen. In Nederland bestaat dit niet, maar in Engeland en in de Verenigde Staten zijn er speciale afkickklinieken waar verslaafden door middel van afbouwen van blootstelling aan UV-straling in combinatie met therapie behandeld worden.