Afvallen: naar de gewichtsconsulent of de diëtist?

Bij overgewicht kun je afvallen met behulp van een diëtist, maar ook een gewichtsconsulent. Waarom wordt de ene persoon doorverwezen naar de diëtist en kan de ander gewoon terecht bij de gewichtsconsulent. Beiden werken volgens dezelfde richtlijnen voor gezonde voeding en kunnen je evengoed helpen naar een gezond gewicht, maar wat is het verschil?

De meest gezonde manier om op een gezond gewicht te komen

Zowel de diëtist als de gewichtsconsulent zal een persoon met overgewicht adviezen geven op het gebied van gezonde voeding, eetgewoontes en gedrag, en beweging. Een voedingsadvies zal gebaseerd zijn op de Richtlijnen gezonde voeding van de Gezondheidsraad en zal nooit te streng zijn. Een te streng voedingsadvies zal de kansen om ook op de lange termijn een gezond gewicht te behouden, erg klein maken. Dus zal iemand onder behandeling van een diëtist of gewichtsconsulent leren wat gezonde voeding is, hoe vaak en hoeveel iemand op een dag moet eten en hoe iemand uiteindelijk zelf de keuze weet te maken voor gezonde en verantwoorde voeding. Daarnaast zal er ook de nodige aandacht besteed worden aan het nut van bewegen tijdens en na het afvallen.

Waarom afvallen onder begeleiding?

Overgewicht wordt een steeds groter wordend probleem, in Nederland, ook onder kinderen. Simpelweg roepen dat iemand minder moet eten, werkt niet. Er zijn zeer veel verschillende oorzaken waarom iemand te zwaar is. En afvallen blijkt in de praktijk vaak erg moeilijk te zijn. Het duurt vaak meerdere pogingen voor iemand op de lange termijn op een gezond gewicht blijft. En omdat het probleem steeds groter wordt, zijn er steeds meer mensen die ook proberen te verdienen aan het probleem. Op allerlei manieren worden er snelle methodes en middeltjes aangeboden die mensen snel en makkelijk van hun overgewicht zouden moeten afhelpen. In de praktijk blijkt dat alleen de portemonnee er lichter van wordt. Als het zo simpel was om af te vallen, dan was het probleem van overgewicht inmiddels een steeds kleiner worden probleem geworden. Eén van de weinige manieren die wél helpen bij overgewicht, is het aanleren van een gezond eetpatroon, het veranderen van het gedrag omtrent voeding en dagelijks voldoende beweging; dit onder begeleiding van een goed opgeleide voedingsdeskundige: een diëtist of gewichtsconsulent.

Verschil in studie

De titel diëtist is een beschermde titel, wat wil zeggen dat niet iedereen zich zomaar diëtist mag noemen. Daarvoor moet je de vierjarige HBO-opleiding Voeding & Diëtetiek hebben afgerond. De studie omvat niet alleen kennis over voeding, maar ook een belangrijk deel medische kennis.

Gewichtsconsulent wordt je door de beroepsopleiding tot gewichts- of voedingsconsulent te volgen. Alleen met een erkende diploma kunnen gewichtsconsulenten zich vervolgens aansluiten bij de Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland, oftewel de BGN. De titel gewichtsconsulent is namelijk geen beschermde titel, wat betekent dat in principe iedereen zich mag uitgeven als gewichtsconsulent. Wanneer een gewichtsconsulent is aangesloten bij de BGN weet je zeker dat iemand een gedegen beroepsopleiding heeft afgerond, zich houdt aan de beroepseisen en regelmatig bijscholing volgt. De beroepsopleiding duurt gemiddeld 1 a 2 jaar, afhankelijk van het studietempo en omvat voedingsleer, coaching en praktijkvoering.

Waarom naar de diëtist

Voor behandeling door een diëtist heb je een doorverwijzing nodig van de huisarts. Het is ook vaak op advies van een huisarts dat iemand naar de diëtist gaat. Een te hoog cholesterolgehalte, te hoge bloeddruk en diabetes zijn vaakgehoorde redenen waarom iemand naar een diëtist wordt verwezen. Er is vaak een medische reden waarom iemand moet afvallen, of waarom de voeding moet worden aangepast. De diëtist heeft de nodige medische kennis in combinatie met voedingskennis om een dieet samen te stellen. Dit zit ook in de definitie van het woord dieet:
"voeding die om medische redenen aan specifieke eisen moet voldoen ten behoeve van een individu"
Andere voorbeelden die onder behandeling van een diëtist vallen zijn onder andere: kinderen, zwangere vrouwen, obesitas (medisch overgewicht, de BMI is hoger dan 30), ernstige eetstoornissen (zoals anorexia, boulimia, binge eating disorder), COPD, voedingsallergieën en - intolleranties (coeliakie bv).

Waarom naar de gewichtsconsulent

Voor behandeling bij een gewichtsconsulent is geen doorverwijzing nodig van de huisarts. De gewichtsconsulent behandelt gezonde mensen met een BMI niet hoger dan 30 (bij uitzondering iets erboven). Dat kunnen dus mensen zijn met overgewicht, maar ook mensen met ondergewicht BMI niet lager dan 18,5. Aangezien er geen medische oorzaken of belemmeringen zijn spreek je bij de gewichtsconsulent van een voedingsadvies ipv een dieet. Op dat gebied zal een gewichtsconsulent hetzelfde doen als een diëtist en heeft men evenveel kennis in huis om overgewicht tot en met een bmi van 30 te behandelen. Een gewichtsconsulent heeft voldoende kennis in huis om medische oorzaken te herkennen en zal in dat geval iemand doorverwijzen via de huisarts naar de diëtist. Een gewichtsconsulent mag in het geval van kinderen (bijvoorbeeld bij behandeling van overgewicht in een gezin) wel een advies geven over gezonde voeding, maar is niet bevoegd om kinderen te behandelen. Er zijn wel mogelijkheden voor gewichtsconsulenten om een specialisatie te volgen en zich op die manier bij te scholen. In dat geval is een gewichtsconsulent wél bevoegd om kinderen te behandelen voor overgewicht. Kijk voor de zekerheid op de site van een gewichtsconsulent of iemand een specialisatie heeft gevolgd (bijvoorbeeld de opleiding Kind en Voeding van het Hamel College, of Warme Handen/Lekkere Kost - deze zijn erkend door de BGN)

Vergoeding door de zorgverzekeraar

Zowel behandeling door een diëtist als door een gewichtsconsulent wordt (gedeeltelijk) vergoed door de meeste zorgverzekeraars. In het geval van een gewichtsconsulent moet deze aangesloten zijn bij de BGN.