Is joggen wel zo gezond? Risico's & nadelen van joggen

Joggen is voor veel mensen die snel fit willen worden de meest voor de hand liggende keuze. Om te gaan rennen heb je alleen een goed paar sportschoenen nodig. Bovendien is het goed voor je gezondheid en kan je je fysieke conditie snel verbeteren. Je oefent onder meer je benen, je verbruikt calorieën waardoor je gewicht verliest en bovendien bouw je meer weerstand op. Maar is joggen wel zo gezond als gezegd wordt? Overbelasting kan immers ook bij joggen voor problemen zorgen, denk bijvoorbeeld aan spierverrekkingen of spierscheuren. Bovendien worden ook de gewrichten fel belast doordat ze schokken moeten opvangen, wat dan weer nadelige gevolgen kan hebben voor enkels en knieën. Wat zijn zoal de mogelijke nadelen en risico's van jogging voor het hart, de spieren en de gewrichten?

Fysieke conditie verbeteren

Joggen is voor mensen die hun fysieke conditie willen verbeteren zowat de meest gekozen sport. De beslissing om te gaan rennen is snel genomen voor wie een beetje gemotiveerd is. Er is geen verplaatsing of extra sportmateriaal nodig: je hoeft je loopschoenen maar aan te trekken en je kan eraan beginnen. Maar toch moet je enkele dingen afwegen vóórdat je er aan begint. Het gebeurt wel vaker dat mensen er heel enthousiast aan beginnen, maar het na korte tijd al opgeven wanneer ze met een blessure geconfronteerd worden. Hierbij moet je in gedachten houden dat joggen vrij intensief is voor het lichaam en niet voor iedereen even gezond is.

Oudere leeftijd

In het algemeen kan je zeggen dat wie nog vrij jong is, zich niet al te veel zorgen moet maken als hij wil beginnen met joggen. Bij jonge mensen zijn het hart en de gewrichten meestal nog sterk en niet te vaak op de proef gesteld. Wie op latere leeftijd met joggen wil starten, moet zich toch wat vragen stellen. Na je 35ste worden gewrichten en spieren minder sterk en soepel en wordt de recuperatie minder vlot. Tenslotte moet, net als bij alle andere sporten, in gedachten worden gehouden dat overdrijving funest kan zijn voor je gezondheid. Luister naar je lichaam en drijf je ambitie om fit te worden niet tot het uiterste.

Risico's joggen: belasting hart

Hartstilstand

Regelmatig hoor je berichten van hardlopers die overlijden aan een hartstilstand na het beëindigen van een race. Bij het joggen wordt het hart gedwongen om heel actief te zijn: het moet in hoog tempo bloed rondpompen naar de spieren en de organen. Voor wie té snel té veel verlangt van zijn lichaam, kan dit nadelige gevolgen hebben. Ook wie lange afstanden gaat lopen zonder degelijke voorbereiding, kan zijn hart gaan forceren. Een signaal om het rustiger aan te doen is het voelen van pijn in de borst.

Tip: hartslagmeter

Vooral mensen die van nature een minder sterk hart hebben, nemen een risico bij het lopen van lange afstanden. Wil je de controle houden over je hartslag en vermijden dat je je lichaam gaat forceren dan is het raadzaam om een hartslagmeter te gebruiken. Zodoende ga je ook je sportieve limieten kunnen aftasten en krijg je een goed zicht op hoe diep je kan gaan bij het joggen.

Spierproblemen

Stretching

Bij het joggen maak je kleine, korte bewegingen met de spieren van je benen. Wie zijn beenspieren niet goed heeft opgewarmd en te weinig aan stretching gedaan heeft, loopt kans op een verrekking van de kuitspieren. Bij een heel korte, intense beweging kan er zelfs sprake zijn van een spierscheur. Spierkrampen ontstaan dan weer door een gebrek aan vocht. Drink daarom voldoende water vóórdat je gaat rennen. Op die manier kunnen spierproblemen als spierkramp, spierverrekking en spierscheur vermeden worden.

Tip: spiergel

Eventueel kan je de kuitspieren op voorhand insmeren met een crème of spiergel om de bloedcirculatie in de benen te stimuleren. Een goede opwarming door middel van een bloedcirculatie stimulerende balsem, gel of crème kan de kans op spierblessures een heel stuk verkleinen. Enkele voorbeelden van dergelijke spiergels:

• Lucovitaal Spiergel
• Pro-Fit Ibuprofen Gel

Nadelen joggen: gewrichten

Overbelasting

Als je met joggen wilt gaan beginnen, is het goed om even na te gaan hoe sterk je denkt te zijn. Voel je je fysiek vrij goed en heb je nooit last gehad aan je knieën, heupen of enkels? Dit is een belangrijke vraag om te beantwoorden vermits joggen de gewrichten fel onder druk zet. Overbelasting kan hiervan een gevolg zijn. Bij het lopen moeten vooral je rug, je enkels, je knieën en je heupen veel schokken opvangen.

Tip: kniebrace

Sommige joggers dragen bijvoorbeeld een kniebrace uit voorzorg: op die manier krijgen de knieën wat meer ondersteuning en verklein je de kans op blessures. Heb je ooit problemen gehad aan deze lichaamsdelen, vraag dan eerst advies aan je dokter vóórdat je met joggen begint. Eventueel kan het meer aangeraden zijn om te fietsen, omdat je gewrichten daarbij geen schokken te verwerken krijgen.

Enkel en achillespees

Bij het rennen zijn het je voeten die het gewicht van je lichaam moeten opvangen telkens ze de grond raken. Hierdoor komt er een zware druk terecht op de hiel en de achillespees. Ook bestaat de kans op een verzwikking van de enkel bij het verkeerd plaatsen van de voet. Blessures aan de voeten en de achillespees komen dan ook regelmatig voor bij joggers. Ook hier kunnen een enkelbrace of achillespeesbrace zorgen voor extra ondersteuning bij het joggen.

Maag- en darmklachten

Spijsvertering

Joggen leidt ertoe dat er een intensieve bloedtoevoer geregeld moet worden naar de spieren. Hierdoor kan de spijsvertering over minder bloed beschikken en kunnen er klachten aan maag en darmen ontstaan. Steken in de zij, oprispingen en spanning op de maag zijn typische klachten bij beginnende joggers.

Tip: energiegel

Om de vertering vlotter te laten verlopen, verkiezen veel joggers vloeibare voeding (bv. gel met snelle energie) boven gewone voeding. Deze energiegels zijn relatief licht verteerbaar en zorgen er tegelijk voor dat je lichaam heel snel energie kan opnemen. Hierdoor zal je je minder snel moe voelen en kan je de fysieke inspanning langer volhouden.

Lees verder

• Tips om gezond te joggen: zoek je ideale tempo & hartslag