Wat is hoofdluis?

Iedereen krijgt er wel eens direct of indirect mee te maken: hoofdluis! Hoofdluizen komen veel voor, met name op locaties waar veel contact tussen mensen onderling is. Op scholen en crèches is de hoeveelheid direct en indirect contact tussen kinderen, bijvoorbeeld bij het spelen, bijzonder hoog. Daarom zijn dit ook plekken waar hoofdluizen vaak voor komen. Hoofdluizen zijn absoluut niet schadelijk. Lastig zijn ze wel.

Wat is hoofdluis?

Een hoofdluis is een grijsblauw insect, niet groter dan enkele millimeters. De hoofdluis is een parasiet. Dat houdt in dat het niet kan leven zonder een zogeheten ‘gastheer’, in dit geval: de mens! Is een hoofdluis gescheiden van de mens, dan leeft hij nog maar maximaal 55 uur.

De hoofdluis leeft van het bloed van mensen. Dit kan hij tot zich nemen door de mens te prikken. Bij het prikken scheidt de hoofdluis een beetje speeksel af, wat er voor zorgt dat het bloed minder snel stolt. De jeuk die optreedt bij een luizenbeet, is een allergische reactie op dit speeksel. Heeft de hoofdluis bloed gedronken, dan verkleurt hij naar een roodbruine kleur.

Hoofdluizen en eitjes

Een luizenvrouwtje legt tussen de 5 a 9 eitjes per etmaal. Deze eitjes worden ook ‘neten’ genoemd. De neten, slechts 1 millimeter groot en wit van kleur, worden vlak tegen de hoofdhuid gelegd en zitten vastgeplakt aan een haar. Na 6 tot 9 dagen komen de larven uit de neten gekropen. De neet zelf blijft aan de haar zitten en groeit met de haar mee van de hoofdhuid af. De larve gaat op pad en is na 7 a 10 dagen zelf ook volwassen en kunnen dan ook zelf weer eitjes leggen.

Hoofdluizen, hoe kom je er aan?

De hoofdluis komt altijd over van de ene gastheer of –vrouw op de andere. Hierbij is direct of indirect contact tussen personen de enige weg die ze kunnen bewandelen. De luizen kunnen direct oversteken van het ene hoofd naar het andere. Ze kunnen ook de indirecte weg volgen, bijvoorbeeld via jassen aan de kapstok, een kam of knuffels van kinderen.


Het mag duidelijk zijn dat wanneer je een hoofdluis hebt, de kans groot is dat het er snel meer worden. Veel meer. In veel gevallen heb je niet direct door dat er zich een hoofdluis op je hoofd heeft genesteld, omdat een allergische reactie op de beet (jeuk) veelal pas na vele dagen, soms weken optreedt. In die periode heeft die ene luis zich al aanzienlijk kunnen vermenigvuldigen.

Hoofdluizen, hoe kom je er af?

Om van hoofdluizen af te komen kun je op zoek gaan naar zowel de neten als de luizen zelf. Er zijn verschillende methoden om de neten, dan wel de luizen aan te pakken. Zo zijn er speciale neten – en luizenkammen. De tanden van deze kammen staan zeer dicht bij elkaar waardoor je de neten of de luizen uit het haar kunt kammen. Dit moet gedurende een bepaalde periode dagelijks gebeuren en gaat wel iets verder dan alleen even kammen. Je kunt dit het beste op een systematische wijze door iemand laten doen, zodat je zeker weet dat het hele hoofd grondig wordt gekamd.

Er zijn ook anti-luizenmiddelen op de markt, zoals malathion, permetrine en dimeticon. Voordat je deze middelen gebruikt, overtuig je ervan dat de bijwerkingen geen schade aan je gezondheid kunnen veroorzaken. Ben je bijvoorbeeld zwanger, dan moet je uitkijken met bepaalde stoffen. Ook bij het gebruiken van anti-luizenmiddelen is het kammen van het haar met een neten- of luizenkam nodig.

Lees verder

• Hoe verwijder je hoofdluizen?