Hoogbegaafd of hoogintelligent?
Veel mensen denken, dat iemand die intelligent is, hoogbegaafd is. Maar iemand die intelligent is, is eigenlijk hoogintelligent. Hoogbegaafden zijn ook intelligent, maar dat is niet het enige. Wat is precies het verschil tussen hoogintelligent, en hoogbegaafd?Dat hoogbegaafden een hoog IQ hebben, weten de meeste mensen wel. Veel mensen denken dat als je een hoog IQ hebt, dat je dan automatisch hoogbegaafd bent. Maar het is niet het enige kenmerk van hoogbegaafden, wel een belangrijk kenmerk.
Figuur 1 / Bron: Dmcq, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Intelligentie
Intelligentie kan gemeten worden met een intelligentietest. Aan het begin van de vorige eeuw is men begonnen met onderzoek naar het ‘meten’ van intelligentie. Er werden testen ontworpen, die bestaan uit een aantal oefeningen, waar je uiteindelijk een score uit krijgt. Met deze scores is men in staat om je intelligentie uit te drukken in een getal. Je intelligentiequotiënt, IQ, geeft aan hoe intelligent je bent. Een gemiddelde intelligentie wordt uitgedrukt met het getal 100. Ongeveer 68 van de 100 mensen hebben een IQ tussen de 85 en 115 (zie figuur 1). Met een IQ lager dan 85, kan iemand waarschijnlijk niet zo makkelijk leren. Met een IQ van boven 115 is iemand redelijk intelligent, en in principe kun je dan universitair onderwijs volgen. De meeste hoogbegaafden beschikken over een IQ dat hoger is dan 130. Zoals in figuur 1 te zien is, heeft ongeveer 2% van de bevolking een IQ van hoger dan 130.Verschil hoogbegaafdheid en hoogintelligent
In het stukje hiervoor wordt beschreven dat intelligentie te maken heeft met hoogbegaafd zijn. Maar intelligent zijn is niet het enige dat meetelt bij hoogbegaafd zijn. Maar wat is nu precies het verschil tussen hoogbegaafdheid en hoogintelligent zijn?De kenmerken die hoogbegaafden hebben, hebben hoogintelligenten niet, of minder. Wel hebben ze een hoog IQ, maar ze zijn toch anders dan hoogbegaafden. In het onderstaande schema wordt duidelijk gemaakt waarin de verschillen tussen hoogbegaafdheid en hoogintelligent zichtbaar zijn.
| Hoogintelligent | Hoogbegaafd |
|---|---|
| Weet de antwoorden | Stelt de vragen |
| Is aandachtig | Is geestelijk en lichamelijk betrokken |
| Heeft goede ideeën | Heeft wilde, aparte ideeën |
| Werkt hard | Lijkt te spelen, maar heeft goede resultaten |
| Beantwoordt de vragen | Gaat de discussie aan op details, weidt uit |
| Zit in de top van de groep | Is de groep voorbij |
| Leert makkelijk | Weet het al |
| Houdt van omgaan met leeftijdsgenoten | Houdt van omgaan met volwassenen |
| Begrijpt de bedoeling | Trekt conclusies |
| Werkt opdrachten uit | Zet opdrachten uit |
| Kopieert nauwgezet | Ontwerpt iets nieuws |
| Vindt school leuk | Vindt leren leuk |
| Neemt kennis op | Speelt met kennis |
| Technisch | Uitvinder |
| Houdt van stapsgewijze informatie | Gedijt op complexiteit |
| Is aandachtig | Is scherpe observator |
| Is tevreden met wat hij leert | Is zeer kritisch over zichzelf |
Conclusies
Hieruit kan een aantal conclusies worden getrokken. Een hoogintelligente snapt de aangeboden leerstof eerder, maar het blijft vaak wel rechtlijnig denken. Een hoogbegaafde blijft ‘verkeerde’ conclusies trekken, tenminste, zo lijkt het voor de rest, hij houdt er ‘vreemde’ denkbeelden op na.Een hoogbegaafde wil ontdekken wat nog niet bekend is, en dan vooral onderwerpen die niet per se een vastgesteld begin of einde hebben. Hoogbegaafden gaan anders om met leeftijdsgenoten, dan hoogintelligenten. Meestal trekken ze liever op met volwassenen dan met hun eigen leeftijdsgenoten.
Het verschil tussen hoogbegaafden en hoogintelligenten is duidelijk te merken op school, in relaties met mensen onderling en thuis. Een hoogintelligente wordt gezien als een slim iemand, die goede cijfers haalt. Terwijl een hoogbegaafd kind ook gezien kan worden als een ‘vreemd’ iemand, die zich wat afzondert van de groep.
