Angstaanvalsymptomen en paniek voorkomen

Als je een paniekaanval hebt kan je last hebben van doodsangst, trillen, droge mond, zweten, misselijk, duizeligheid. Paniek is een vreselijk gevoel. Een angstaanval is eng en je voelt je verschrikkelijk ellendig. De angst kan zo groot zijn dat je het gevoel hebt dat je flauw gaat vallen of zelfs daadwerkelijk flauwvalt en het kan zelfs voorkomen dat je in paniek verkeerde beslissingen neemt. Waar komt een paniekaanval vandaan en wat kan je tegen paniekaanvallen doen?

Verschijnselen bij een angstaanval

Een paniekaanval is niet hetzelfde als een fobie, maar als je een fobie hebt loop je wel meer kans op aanvallen van angst. Als je een angstaanval hebt ervaar je extreme angst. Elk mens heeft in principe van nature angsten. In de natuur moest de mens immers vaak op zijn hoede zijn voor gevaar. Je kon het prooi worden van een wild dier of aangevallen worden door andere mensen. Daarom hebben mensen een zogenaamde vlucht- of vecht modus. Je moet op momenten dat gevaar dreigt in de natuur in een flits van een paar seconden beslissen of je zal vluchten of vechten. Op dat moment ervaar je veel stress. Als je een paniekaanval hebt kan je het vergelijken met deze vecht- of vluchtmodus (fight or flight). Je ervaart dezelfde angst maar je weet niet waar je heen moet vluchten en je kunt ook nergens tegen vechten. Vooral als het een onrealistische angst is. Je kunt op dat moment verschillende sensaties ervaren:

• hartkloppingen.
• droge mond.
• trillen.
• zweten.
• maag en darmklachten.
• duizelig.
• doodsangst ervaren.
• prikkelende vingers.
• warm of koud.
• verstijven van angst.
• misselijk.
• het gevoel geen lucht te krijgen.
• overige.

Angstaanval terwijl er geen reëel gevaar is

Ook in onze huidige maatschappij kan je nog steeds plotseling in gevaarlijke situaties terechtkomen. Angst is normaal in gevaarlijke situaties maar niet als er eigenlijk geen reden toe is. Als je echter geen angst zou voelen zou je ook continu gevaar lopen. Angst heeft dus ook een functie om je te beschermen. Bij paniekaanvallen is er echter geen reden om angst te voelen en toch komt de angst opzetten. Mensen kunnen paniekaanvallen krijgen in allerlei situaties, bijvoorbeeld:

• in kleine ruimtes.
• in grote ruimtes of op pleinen.
• alleen in een ruimte zitten.
• in allerlei stressvolle situatie.
• zomaar op straat.
• in winkels, of openbaar vervoer.
• in gezelschap.
• in de auto.
• in winkels.
• overige.

Feitelijk kan je dus in vrijwel elke situatie een paniekaanval krijgen.

Wat is een fobie?

• Een fobie is een overmatige angst, die het leven zo ernstig beïnvloedt dat je angsten voor bepaalde situaties of voor voorwerpen meestal dagelijks vrijwel alle keuzes in je leven bepalen. Een belangrijk kenmerk is dat de angst niet reëel is. Iemand kan bijvoorbeeld een fobie hebben voor insecten en heel veel angst voelen, terwijl er op dat moment in geen velden of wegen insecten te bekennen zijn.
• Een angststoornis wordt ook een fobie genoemd.
• Een paniekstoornis geen fobie, maar een stoornis waarbij je last kunt hebben van angstaanvallen die optreden zonder dat de angst gekoppeld is vaan bepaalde situaties of voorwerpen. Bijvoorbeeld de ene keer op straat, de andere keer thuis, een andere keer als je in een winkel staat.

Stress, en andere factoren die angst oproepen

Stress kan je angstig maken. Zo zijn er meer dingen waardoor je sneller bang kunt worden. Enge films bijvoorbeeld, of griezelige games, of in het donker over straat lopen. Dingen waarbij je je onveilig voelt kan je het beste vermijden.

Wat kan men voor jou tegen angstaanvallen doen?

Je kunt paniekaanvallen leren beheersen, bijvoorbeeld met hulp van een therapeut. Ook je huisarts kan je helpen bij het verminderen van angst. Eerst wordt gekeken waar de angst vandaan komt. Is het een puur psychische reden of gaat er lichamelijk een en ander mis, wat aanleiding tot angst geeft? Je huisarts (of een psychiater) kan ook besluiten je angsten te behandelen met medicatie. Bijvoorbeeld antidepressiva en/of angstremmers.

Wat kan je zelf tegen angst doen?

Afhankelijk van waar je bang voor bent, kan je zelf ook het een en ander doen tegen angstaanvallen. Het een helpt beter dan het andere en ook kan het per persoon verschillen.

Yogalessen

Als je iemand bent die de neiging heeft om snel in paniek te raken kan je op yoga gaan. Bij yoga leer je je goed ontspannen en via oefeningen kan je ook leren jezelf te kalmeren. Bij yoga wordt er ook sterk op correct ademen gelet. Je kunt daarmee hyperventilatie voorkomen of beter onder controle krijgen. Bij yoga leer je ook omgaan met stress door jezelf te leren ontspannen. Je kunt daardoor wellicht makkelijker paniekaanvallen onder controle krijgen of voorkomen.

Therapie

Je kunt je ook via de huisarts laten verwijzen om psychotherapie te krijgen. Het voordeel aan gesprekken met een therapeut kan zijn dat je innerlijke woede, droefheid en frustraties leert herkennen, begrijpen en verwerken. Vaak zitten mensen met veel onverwerkte gevoelens. Een psychotherapeut of psycholoog kan dan voor jou een stap voorwaarts helpen.

Kalmerende middelen

Als je veel last hebt van angsten kan je huisarts besluiten om je kalmerende middelen voor te schrijven. Je krijgt deze middelen vaak tijdelijk, bijvoorbeeld gedurende drie maanden, en ook lang niet elke huisarts schrijft het graag voor. Het blijft toch een kunstmatig hulpmiddel. Het effect is wel vaak goed (angstremmend) maar je kunt ook vrij gemakkelijk wennen aan dat soort middelen. Je huisarts kan bijvoorbeeld valium (diazepam) of oxazepam voorschrijven. Ook kan je huisarts kiezen voor een slaapmiddel, als je bijvoorbeeld door angsten slecht in slaap kunt vallen.

Hyperventilatie-aanval

Bij een hyperventilatie-aanval adem je verkeerd. Je ademt te snel in en uit. Bij angst kan dit vaak voorkomen. Je kunt er angstiger van worden en ook duizelig. Je kan een tijdje in een plastic zakje in- en uitademen, door de opening van het zakje voor je mond te houden. Je huisarts kan je hier het beste over informeren. Als je denkt dat je last hebt van hypeventilatie-aanvallen, neem dan contact op met je huisarts.

Drink liever geen cafeïne en pepdrankjes

Om angst te voorkomen is het belangrijk om geen cafeïne, pepdrankjes zoals Red Bull (en dergelijke), nicotine (roken) of (andere) drugs te gebruiken. Drink liever geen koffie met cafeïne en ook niet teveel sterke thee. Producten met bijvoorbeeld cafeïne jagen je hartslag op, waardoor je sneller angstig kunt worden. Ook kan je een zogenaamd opgefokt gevoel ervaren waardoor je meer stress kunt ervaren en sneller angstig kunt worden. Cafeïnevrije koffie scheelt vaak al behoorlijk.

Vermijd dingen waar je bang van wordt

Vermijd kijken naar enge films, (teveel) kijken naar gewelddadige beelden en journaal, en hou je niet bezig met spirituele zaken zoals het oproepen van geesten of andere geheimzinnige zaken waar je alleen maar angstig van wordt.
Ook het vele negatieve nieuws, maar ook schokkende filmpjes of foto's van mensen- of dierenleed op het internet, kan een mens somber en depressief maken. Er komt online veel informatie voorbij wat je angstig kan maken. Als je dat soort dingen niet bewust opzoekt, en als je het probeert te negeren als je het toch tegenkomt, heeft dit meestal een positief effect op je wereldbeeld. Je moet het natuurlijk wel uit de weg willen gaan. Als je nieuwsgierigheid het wint van je verlangen om minder angstig te zijn, kan je je angst juist voeden met negativiteit. Door positieve dingen te bekijken, bijvoorbeeld leuke vrolijke filmpjes en mooie beelden van bijvoorbeeld natuur of een leuke hobby, kan dit je angsten verminderen door erbij stil te staan dat er ook heel veel mooie dingen op de wereld zijn.

Ken je angsten. Ben jij bijvoorbeeld bang van vampiers of geesten? Ga dan geen horrorfilms kijken. Ben je bang van het donker? Laat dan 's nachts een klein lampje branden.

Gelukkiger worden van tv of internet

Vergeet niet dat via tv en internet ellende wereldwijd bij ons tot in de huiskamer bezorgt. Vroeger (voordat de media zo'n grote rol speelde en voordat er tv en radio was) wisten men zelfs niet eens wat er een paar kilometer verderop gebeurde, laat staan wat er aan de andere kant van de wereld allemaal plaatsvond aan moorden, oorlogen en andere verdrietige zaken. Je bent ook nu niet verplicht om van alles op de hoogte te zijn. Soms is het beter om je een tijdje van negatieve berichten af te sluiten. Je kunt de tv en het internet zelfs inzetten om je beter te gaan voelen. Zoek bijvoorbeeld eens naar mooie beelden uit de natuur, of online naar filmpjes van jonge dieren (honden of katten bijvoorbeeld) en vrolijke beelden van blije mensen. Als je dit bewust doet zal je zien hoeveel mooie dingen er ook gebeuren op de wereld. Ook zal je zien dat de media de realiteit vaak vertekent. Het lijkt of er alleen maar ellende op de wereld plaatsvindt maar dat komt omdat positieve dingen meestal geen nieuwswaarde bevatten.

Games

Games kunnen je angsten en je stemming positief en negatief beïnvloeden. Ook het spelen van geweldloze games, kunnen je humeur dus opvijzelen en je angsten doen afnemen.

Angst voor angstaanvallen

Er is een gezegde dat stelt: "Een mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest en wat nooit op komt dagen…" Het betekent feitelijk dat een mens veel meer last heeft van de angst voor mogelijke gebeurtenissen, dan wat in de realiteit werkelijk gebeurt. Toch is het leven helaas niet zonder risico's. Angst heeft ook een functie, namelijk om jezelf te beschermen en op je hoede te zijn, maar angst kan ook een slechte raadgever zijn. Paniek is meestal geen goed uitgangspunt om verstandige beslissingen te nemen. Mensen met paniekaanvallen ontwikkelen ook vaak angst voor een nieuwe angstaanval. Daardoor leeft je continu in angst voor de angst. Je kunt in zo'n geval het beste eens met de huisarts gaan praten over je angsten. Mogelijk heb je een paniekstoornis of angststoornis. Met therapie kan dit goed verholpen worden.

Oorzaken

Stress en overmatig gebruik van cafeïne kunnen angst vergroten of aanwakkeren. Roken en alcohol ook. Als je je hartslag opjaagt met dergelijke middelen, kan je ook sneller angstig worden. Ook zie je in sommige families meerdere angstige mensen, mogelijk hangt dit samen met de natuurlijke aanmaak van stresshormonen. Ook de opvoeding kan een rol spelen, als je vaak bang gemaakt bent, of je bent getraumatiseerd door nare gebeurtenissen, of je ben opgevoed door bange ouder(s), dan kan dit zijn weerslag hebben op jouw angst in het heden. Angst kan zelfs erfelijk zijn. Met je huisarts kan je zoeken naar de oorzaak en naar de beste oplossing om angst te verminderen. Voor de een is dit therapie, voor de ander is het misschien een medische behandeling of een kalmerend middel.

Wat is een angststoornis?

Bij een angststoornis beheerst angst in meer of mindere mate je leven. Een ernstige fobie kan bijvoorbeeld veroorzaken dat iemand niet meer naar buiten durft (pleinvrees of angst voor insecten bijvoorbeeld). Er zijn enorm veel soorten angst. Maar als je een angststoornis hebt beheerst dit je leven. Je kunt niet optimaal functioneren omdat angst dit in je leven onmogelijk maakt. Je krijgt een paniekaanval zodra je in een situatie terechtkomt waar de angst kan optreden. Angststoornissen kunnen goed behandeld worden. Bekende angststoornissen zijn:

• paniekstoornis.
• agorafobie (angst voor ruimte, wordt ook pleinvrees genoemd).
• claustrofobie (angst voor kleine ruimtes).
• sociale fobie (angst om met andere mensen om te gaan).
• monofobie (angst om alleen te zijn in een ruimte of op een plaats)
• overige fobieën.