Hoeveel organen kun je missen als je leeft?

Het lichaam heeft veel verschillende soorten organen. Meerdere organen samen maken onderdeel uit van een orgaanstelsel of orgaansysteem. Denk maar aan het ademhalingsstelsel waar verschillende organen samenwerken: de luchtwegen, de longen, het hart etc. Organen zijn onmisbaar voor een goede werking van het lichaam. Sommige organen kunnen we geheel of gedeeltelijk missen. Je voelt je misschien niet zo fijn erbij, maar je gaat er ook niet dood aan. Andere organen zijn zeker onmisbaar. Denk maar aan het hart: zonder deze belangrijke pomp stoppen alle processen in je lichaam. De huid is ook een orgaan, en wel het grootste wat we hebben. Toch kunnen we een groot gedeelte hiervan missen, alhoewel dit wel pijnlijk en gevaarlijk is.

Wat zijn organen?

Een orgaan bestaat uit meerdere weefsels. Een weefsel is een geheel van lichaamscellen met dezelfde functie of een functie die sterk vergelijkbaar is. Belangrijke organen zijn bijvoorbeeld de maag, de lever, de nieren, de darmen, de longen, de alvleesklier, de blaas, de baarmoeder, de eierstokken, de prostaat etc. Maar ook de huid is een orgaan, iets dat vaak vergeten wordt. De huid is overigens het grootste orgaan van het menselijk lichaam.

Meerdere organen kunnen samen een orgaanstelsel vormen. Dit is een stelsel dat een bepaalde functie heeft, waarvoor meerdere organen moeten samenwerken. Bijvoorbeeld het spijsverteringsstelsel. Hiertoe behoren de mond en het gebit, de slokdarm, de maag, darmen, lever, alvleesklier en de galblaas. Al deze organen zijn nodig voor een goede spijsvertering.

Het ademhalingsstelsel bestaat uit de luchtpijp, luchtwegen, longen, hart, middenrif, bronchiën, neus en keel. Ook nu zien we dat er verschillende organen nodig zijn om de ademhaling juist te laten verlopen. Sommige orgaanstelsels werken nauw met elkaar samen.

Hoeveel organen kan je missen zonder dood te gaan?

We kunnen best veel missen zonder hier direct aan dood te gaan. Veel organen kunnen verwijderd worden terwijl ons lichaam gewoon door blijft werken. Gemiddeld kunnen we dan ook 80 procent van de ingewanden missen. Je gaat je hier niet beter van voelen, maar het is theoretisch gezien wel mogelijk.

De huid

Van huidverbrandingen weten we dat ze dodelijk kunnen zijn. Kleine brandwonden zijn eerste- en tweedegraads verbrandingen van minder dan 15% van het totale huidoppervlak. Van derdegraads brandwonden kunnen we zeggen dat deze klein zijn als er minder dan 5% is verbrand. Brandwonden aan het gezicht, maar ook aan handen en voeten worden vaak als ernstig beschouwd. Bij gezonde mensen kan je maximaal 90% van de huid missen. Voor oudere mensen geldt dat ze maximaal 60% van de huid kunnen missen. Het gaat hier dan om verbranding va de huid, niet om het afstropen van de huid. Wie meer dan het maximale verbrandt zal sterven aan de gevolgen hiervan. Redding is dan niet meer mogelijk.

Lever

De lever is een bijzonder orgaan. Wanneer een gedeelte wordt verwijderd, groeit het verwijderde gedeelte weer aan. Dit wil niet zeggen dat we zomaar wat weg kunnen snijden. Het achtergebleven stuk moet groot genoeg zijn. Bovendien moet de lever ook gezond zijn, waardoor deze terug kan aangroeien. Maar hoeveel kan je van de lever verwijderen zonder dood te gaan? Je kan 75% van de lever missen.

Longen

Van de longen heb je er twee. De longen nemen zuurstof op en geven dit af aan het bloed. Dit wordt vervolgens via het hart door het lichaam gepompt. Zonder zuurstof kunnen we niet leven. Toch kan je één long missen. Maar wanneer de andere long slechter gaat werken, ontstaan er problemen. Zonder long kun je helemaal niet leven.

Maag

De maag, een hol orgaan dat het voedsel opvangt dat je hebt doorgeslikt. In de maag worden maagsappen aan het voedsel toegevoegd. De maag kneedt het voedsel fijn en breekt het al gedeeltelijk af. Vervolgens gaat het voedsel de darmen in. Dit gebeurt in kleine porties tegelijk. Een gedeelte van de maag verwijderen zorgt voor het kleine-maagsyndroom. Dit zien we ook bij een maagverkleining. Er ontstaat al snel een vol gevoel tijdens het eten, waardoor er misselijkheid kan optreden. De maag geheel verwijderen is niet dodelijk. De slokdarm en dunne darm kunnen met elkaar verbonden worden, waardoor het voedsel zonder tussenkomst van de maag zijn weg vindt.

Milt, nieren en darmen

De milt werkt als een lymfeklier van het bloed en is dus een onderdeel van het afweersysteem. Het verwijderd en filtert bacteriën en maakt hier antistoffen tegen aan. Zonder milt even is geen probleem. Het is dan ook niet dodelijk.

De nieren, daar zijn er twee van. Ze hebben een belangrijke functie bij het verwerken van afvalstoffen. De mens heeft dan wel twee nieren, maar kan ook heel goed met maar één nier leven. Zonder nier zal de mens niet lang kunnen leven, doordat het lichaam zichzelf vergiftigt.

Van de darmen hebben we heel wat meters. De darmen verwerken het voedsel en halen belangrijke voedingsstoffen hieruit. Dit wordt via de darmwand in het bloed opgenomen. Het is mogelijk om een groot gedeelte hiervan te verwijderen zonder eraan dood te gaan.

Geslachtsorganen

De geslachtsorganen spelen een belangrijke rol bij de voortplanting. Ook produceren ze hormonen die bepaalde processen in ons lichaam aansturen. Wanneer de geslachtsorganen verwijderd worden kan iemand zich niet meer voortplanten en kan bepaalde klachten ontwikkelen. Maar hier is vaak redelijk tot goed mee te leven.

Organen doneren

Normaal gesproken vindt orgaandonatie plaats wanneer een patiënt net is overleden. Deze patiënt moet dan wel in het ziekenhuis zijn overleden. Artsen streven ernaar om organen al weg te halen voordat de patiënt is overleden. In principe kunnen alle organen gedoneerd worden. ook bij een levend persoon kunnen organen weggehaald worden ter donatie. Hier zitten echter wel beperkingen aan. Het hart bijvoorbeeld kan niet weg gehaald worden. Zonder hart sterf je. Maar andere organen die hierboven beschreven zijn, kunnen weggehaald worden. Of ze ook voor donatie geschikt zijn, is een tweede. Kinderen onder de 18 jaar mogen alleen een orgaan doneren dat weer terug aangroeit.