Kun je gaatjes wegpoetsen?

Als je een gaatje in een van je tanden of kiezen krijgt, kan dat ontzettend vervelend zijn. Soms voel je er helemaal niks van maar een gaatje kan ook voor veel pijn en irritatie zorgen. Soms heb je geen tijd om naar de tandarts te gaan, of wil je helemaal niet naar de tandarts om het gaatje te laten vullen. Kun je dan toch nog van het gaatje afkomen, of zit je er aan vast tot je het laat vullen? Kun je een gaatje wegpoetsen?

Verwarring over wegpoetsen

Er is vaak verwarring over het feit of je een gaatje nou kunt wegpoetsen of niet. Soms lijkt het of de ene tandarts zegt dat het wel kan, terwijl de andere tandarts zegt dat je een gaatje toch echt altijd moet laten vullen. Als je gaatjes zelf zou kunnen wegpoetsen kun je hiermee ontzettend veel geld besparen, een tandartsrekening kan al gauw hoog oplopen. Of je een gaat echt kunt wegpoetsen hangt echter af van de mate in hoeverre het gaatje zichzelf al heeft ontwikkeld.

Ontstaan van gaatjes

Om uit te leggen of je een gaatje nog zelf kunt wegpoetsen, is het belangrijk om eerst te weten hoe een gaatje in een kies of tand zich ontwikkelt. Gaatjes worden ook wel cariës of tandbederf genoemd. Je tandweefsel bestaat uit glazuur, tandbeen en uit wortelcement. Als je een gaatje hebt, is dit het gevolg van het demineralisatieproces van het tandweefsel. Demineralisatie van het tandweefsel is het gevolg van het uitscheiden van zuren. Deze zuren worden omgezet vanuit suikers en uitgescheiden door bacteriën. Door het uitscheiden van zuren daalt de pH-waarde van het tandweefsel. Het mineraal waaruit je tandglazuur bestaat (calciumhydroxyapatiet) wordt door de zuren makkelijker oplosbaar en hierdoor kan er een holte in het tandweefsel ontstaan.

De meest voorkomende bacteriën die gaatjes veroorzaken zijn streptococcus mutans en lactobacillus, iedereen heeft deze bacteriën in zijn mond. Deze bacteriën hopen zich op in de tandplak en kunnen vanuit daar gaatjes veroorzaken. Als je dus zorgt voor een goede mondhygiëne en je tandplak zoveel mogelijk wegpoetst, zullen er minder snel gaatjes ontstaan.

Als een gaatje in de eerste fase zit, zie je meestal een wit dof plekje op het tandglazuur, dit plekje kan later verkleuren. Tot dit punt kan het tandweefsel nog herstellen, hierna niet meer. Dit herstellen van het tandweefsel gebeurt door remineralisatie. Een beginnend gaatje wordt ook wel een laesie genoemd, als dit aan het herstellen is zie je het verkleurde plekje nog zitten en heeft dit plekje een hard en glimmend oppervlak. Als het gaatje zich verder ontwikkelt, wordt het tandglazuur zo zwak dat het zal afbrokkelen en zal er ook letterlijk een klein gaatje ontstaan. Door dit gaatje kunnen bacteriën toegang krijgen tot het tandbeen en kan de tand gaan rotten. Het gaatje kan op deze manier helemaal gaan doorlopen door de tandzenuw, waardoor pijn veroorzaakt kan worden.

Kun je een gaatje wegpoetsen?

Ja, een beginnend gaatje kun je zeker zelf nog wegpoetsen. Als het tandglazuur nog heel is en er is nog geen sprake van daadwerkelijk aangetast of zelfs afgebrokkeld glazuur, kan het tandweefsel nog remineraliseren. Je kunt een beginnend gaatje vaak gewoon zelf herkennen, inspecteer hiervoor uitgebreid je tanden en kiezen voor zover je ze kunt zien en let goed op of je ergens kleine verkleuringen ziet. Als je een kleine verkleuring op je tanden ziet, is het heel belangrijk om extra veel en zorgvuldig je tanden te poetsen, zodat het tandweefsel niet verder kan beschadigen.

Je kunt beginnende gaatjes natuurlijk niet altijd zelf zien, daarom is het belangrijk om iedere dag twee keer zorgvuldig je tanden te poetsen en regelmatig te flossen. Door een goede mondhygiëne kun je zeker gaatjes voorkomen en beginnende gaatjes herstellen en dit kan je een heleboel pijn en kosten bij de tandarts besparen. Om te zorgen dat alle beginnende gaatjes herkend en eventueel behandeld worden, is het belangrijk om ieder half jaar tot jaar naar de tandarts te gaan voor controle.