Wat is de hik en hoe kom ik ervan af?

We hebben er allemaal zo nu en dan last van: de hik (singultus). Het is één van de lichamelijke aandoeningen die we hebben, waarvan de functie niet bekend is. Vele andere zaken rondom de hik zijn gelukkig wél bekend. Het is belangrijk om te weten dat het niet ernstig is om zo nu en dan de hik te hebben, al bestaat er wel een chronische hik. Gelukkig zijn er wel een aantal werkende methoden om van de hik af te komen, maar er zijn ook andere bijzondere ideeën over hoe de hik tegengehouden kan worden ...

Wat is de hik?

Eigenlijk is de hik niks anders dan het krachtig en onwillekeurig samentrekken van het middenrif. Door dit samentrekken adem je in, wat de stembanden naar elkaar doet bewegen. Je stembanden sluiten hiermee de stemspleet af, waardoor de lucht die je hebt ingeademd de luchtpijp niet in kan gaan. Hierdoor stopt de inademing plotseling. Het geluid dat je dan hoort noemen we de hik.
Dit plotselinge stoppen van de inademing is echter geen reden tot paniek. Je hebt de hik vaak maar voor een aantal minuten, waarna de hik ook weer afneemt. Het is niet zeker waardoor we de hik krijgen, maar het lijkt erop dat dit te maken heeft met (kleine) maagklachten, waar het lichaam op reageert.

Functie van de hik

Er is veel onderzoek gedaan naar de functie van de hik, maar men vermoedt dat de hik eigenlijk geen specifieke functie heeft. Er zijn wel een aantal vermoedelijke functies, ook al is dit niet wetenschappelijk vastgesteld:

• De hik kan voorkomen dat mensen te grote stukken eten nuttigen.
• De hik moet het teveel aan lucht dat we soms in onze maag hebben verwijderen. Doordat hier ook deeltjes (onverteerd) voedsel bij mee kunnen komen, sluit de stemspleet zich als het strottenklepje dit niet goed (genoeg) doet.
• De hik traint de ademhalingsspieren van het ongeboren kind in de baarmoeder, maar door een 'foutje' blijft de hik ook daarna (nutteloos) actief.

Nogmaals, deze functies zijn niet officieel vastgesteld, waardoor de meest aannemelijke functie nog altijd is dat er simpelweg geen functie is van deze bijzondere aandoening.

Oorzaken van de hik

De hik heeft verschillende oorzaken, hieronder een opsomming van de mogelijke oorzaken:

• Plotselinge veranderingen van de temperatuur.
• Eten, bovenal bij scherp en/of gekruid voedsel.
• Te snel en/of te veel eten of drinken.
• Kauwgum.
• Drinken van alcohol of koolzuurhoudende dranken.
• Roken.
• Zwangerschap.
• Psychische reacties, denk aan angst, opwinding, stress, lachen of een plotselinge mentale shock.
• Spijsverteringsstoornissen.
• Bijwerkingen van bepaalde medicijnen.
• Na hart- of longoperaties.

Chronische hik

Het is mogelijk om chronische hik te hebben. Dit is een aandoening waarbij men een ononderbroken hik heeft die langer dan 48 uur duurt. Dit wordt ook wel singultus persistens genoemd. Contact opnemen met de huisarts is dan van belang. Chronische hik kan ontstaan door een aandoening van de longen, nieren, hart, maag, darm, alvleesklier, lever of hersenen. Ook kan het komen door stofwisselingsziekten of medicijngebruik.

De huisarts kan medicijnen voorschrijven die de hik kunnen stoppen. Mocht dit niet helpen kan er voor gekozen worden om een risicovolle operatie uit te voeren, waarbij er een kans is dat er ernstige complicaties optreden rondom de ademhaling.

Klachten

Bij sommige mensen kan (chronische) hik verschillende klachten geven. Denk bijvoorbeeld aan:

• Eet- en praatmoeilijkheden.
• Ongewenst gewichtsverlies.
• Slaapproblemen, oververmoeidheid en uitputting.
• Ademhalingsproblemen.
• Brandend maagzuur.
• Pijn in het borstbeen.
• Depressie.

Zwangerschap

De hik ontstaat al tijdens de zwangerschap. Rond week 32 tijdens de zwangerschap is het voor de ongeboren baby mogelijk om de hik te krijgen. Voor de moeder kan dit voelen als een ritmisch getik, waarbij het voelt alsof de buik als het ware omhoog 'springt'. De baby kan de hik krijgen door gulzig van het vruchtwater te drinken. Dit kan meerdere keren per dag gebeuren en ook kan het soms (erg lang) aanhouden.

Preventie tegen de hik

Er zijn verschillende methoden waarop je de hik kan voorkomen. De voornaamste preventie is te vinden in het proberen om langer op het voedsel te kauwen. Ook het vermijden van koolzuurhoudende dranken en alcohol behoort tot de mogelijkheden.

Methoden hoe je ervan af kan komen

Wanneer je onverhoopt toch de hik krijgt verdwijnt deze vaak vanzelf. Wel zijn er een heleboel methoden tegen de hik, die ervoor zouden zorgen om van de hik af te komen. Het algemene doel van deze methoden is om een onderbreking of verandering van de ademhaling te bewerkstelligen. Hieronder een overzicht van de veelvoorkomende methoden, maar ook van andere in het oog springende methoden.

Veelvoorkomende methoden

• Adem inhouden.
• Kleine slokjes water drinken.
• In- en uitademen in een zakje.
• Een glas ijskoud water leegdrinken.
• Schrikken.
• Je concentreren op andere zaken/gedachten.
• Voorover buigen om het middenrif te ontspannen.

Andere (meer bijzondere) methoden

• Op de kop staan en/of op de kop water drinken.
• Het zachte gedeelte van je gehemelte indrukken.
• Een paar hapjes van een citroen nemen.
• Suiker achterop je tong leggen en doorslikken.
• Zilveruitjes eten.
• Peper snuiven.
• Zoenen.
• Zo vaak mogelijk uitspreken van het volgende: ‘Hikke, sprikke, sprauw, ik geef de hik aan jou, ik geef de hik aan een ander man, die de hik gebruiken kan.’

Vaak zijn er hele theorieën te bedenken over alle verschillende methoden. Toch heeft iedereen vaak zijn eigen manieren om van de hik af te komen. Wetenschappelijk is echter weinig bekend over al deze verschillende methoden.