Minder muggenbeten: zo lukt het!

Hoe mooi de zomer ook is, hij heeft ook zijn nadelen. Want samen met die zomer komen er ook de muggen. Al een relatief warme en natte maand maart biedt muggen ideale omstandigheden waarin ze zich al vroeg kunnen vermeerderen. Nog voor de zomer goed en wel begonnen is, hebben sommige soorten muggen al drie tot vier generaties voortgebracht. De vrouwtjesmuggen leggen zo’n 200-300 eitjes in plassen, regentonnen, overstroomde weiden en ander stilstaand water. Daar komt na ongeveer twee weken een volgende generatie uit voort. Om de lange zomeravonden niet met muggenbeten en jeuk te eindigen, nemen veel mensen hun toevlucht tot insectensprays. Maar die schaden niet alleen de zoemende aanvallers. Er bestaan legio tips om de overlast van muggen tegen te gaan, maar wat zijn nu feiten en wat zijn fabels?

Inhoud

• Waarom steken muggen?
• Wat lokt muggen?
• Hoe beschermen tegen muggenbeten
• Zijn er alternatieven voor spray?
• Wat helpt bij jeuk?

Waarom steken muggen?

Alleen de vrouwelijke muggen steken. Ze hebben veel eiwitten nodig om na de bevruchting eitjes te vormen. Ze vergaren die voedingsstoffen door bij mensen of dieren bloed te zuigen. Op die manier kunnen ze wel twee tot drie keer hun eigen gewicht opbouwen. Het speeksel van de mug bevat een bepaald enzym, waardoor het bloed niet zo snel stolt, maar vloeibaar blijft tijdens het zuigen. Dat, en niet de steek zelf, is uiteindelijk verantwoordelijk voor de vervelende jeuk.

Wat lokt muggen?

Het is noch de bloedgroep, noch het geslacht, wat velen ten onrechte denken. Voornamelijk door de ademlucht komen muggen hun slachtoffers op het spoor. Onderzoekers ontdekten dat vooral mensen met een verhoogde uitademing van kooldioxide (CO2), gestoken worden. Wie bijvoorbeeld veel rijst eet, ademt meer kooldioxide uit. Ook transpiratiegeur trekt muggen aan. Daarbij volstaan nuances die een mens nauwelijks waarneemt. Hetzelfde geldt voor parfums en andere geuren.

Hoe beschermen tegen muggenbeten

Een fijnmazige vliegenhor

Om te verhinderen dat muggen überhaupt in huis raken, helpt een fijnmazige vliegenhor voor het raam, synthetisch of van katoen. Erg kwetsbare mensen kunnen ook een klamboe over het bed ophangen. Voor hier voorkomende muggen volstaat een maaswijdte van twee millimeter. Ook regentonnen en vijvers in de tuin moeten vanwege de larven met een hor afgedekt worden.

Beschermende kleding buitenshuis

Lange, wijd zittende kleding beschermt tegen muggenbeten. Dunne en nauwsluitende kleding vormt voor muggen geen probleem.

Muggenspray

Producten met DEET (op basis van de chemische substantie N,N-di-ethyl-meta-tolueenamide) zouden het meest effectief zijn, maar ze irriteren ogen en slijmvliezen. Ook het product Icaridin zou werken, maar dat irriteert eveneens de ogen en mag in ons land niet meer worden verkocht. Overigens zijn dergelijke insectenwerende middelen niet geschikt voor baby's en peuters.

Airco op de koelste stand inschakelen

Tip voor een goede nachtrust: muggen verdragen geen koude. Schakel daarom in je slaapkamer de airco in de koelste stand. Dan heb je rust. Maar het gaat uiteraard ook gemakkelijk zonder stroomverbruik: er zijn rol-horren voor ramen in de handel. Prettig neveneffect: we worden niet meteen ziek van de airco.

Milieuvriendelijk en goedkoop

Laat de stofzuiger staan en laat spinnen hun web weven. Gegarandeerd blijven de muggen erin haken.

Zijn er alternatieven voor spray?

Natuurlijke werkstoffen bestaan er ook. Ze zijn echter minder effectief en vluchtiger dan de chemische middelen.

• Bijzonder populair zijn mengsels van citronella, kruidnagel en lavendel. Maar ook deze brouwsels zijn geen wondermiddel. Vooral in combinatie met zonlicht kunnen ze allergische reacties en irritatie van huid en slijmvliezen veroorzaken.
• Etherische oliën beschermen nauwelijks en kunnen in sommige gevallen allergische reacties veroorzaken.
• Ook insectengif afscheidende apparaten in het stopcontact zijn niet zonder problemen en moeten maar met mate worden ingezet.
• Het aansteken van tuinfakkels en geurkaarsen om de muggen te verdrijven, heeft geen enkele werking.
• Elektronische vallen met UV-licht worden eveneens afgeraden omdat ze slechts weinig muggen aantrekken, maar des te meer motten.
• En ook huismiddeltjes zoals citroenmelisse, tomaten- en basilicumplanten weren muggen niet af.

Wat helpt bij jeuk?

Is de jeuk écht niet uit te houden of zijn er symptomen van een allergische reactie, dan moet je bij de apotheek vragen naar antihistaminica. Dergelijke middelen zorgen voor een beetje verlichting van de jeuk. Breidt de uitslag zich ook uit buiten het bereik van de muggenbeet of is er sprake van koorts en rillingen, dan kan je beter medische hulp zoeken. Maar in de regel kunnen enkele simpele maatregelen al volstaan.

• Het helpt om de plek van de steek met speeksel te bevochtigen. Omdat dat afkoelt, verlicht het de jeuk in ieder geval tijdelijk.
• Maar het beste laat een muggenbeet zich met een koelelement 'verdoven'. Wikkel daar wel een doek om om bevriezing van de plek te voorkomen;
• Sommige mensen zweren bij gesneden uien of honing tegen muggenbeten. Inderdaad hebben deze voedingsmiddelen een licht antibacteriële werking. Maar of ze ook werken tegen de jeuk, is niet wetenschappelijk bewezen.