De laatste weken van een terminale patiënt

De vraag:,,Wat zou je doen als je nog maar een paar weken te leven hebt’’ wordt vaak gesteld in situaties waarin mensen wordt gewezen op de betrekkelijkheid van veel zaken. Voor iemand die daadwerkelijk terminaal is nog maar een paar weken te leven heeft, zijn wereldreizen, avonden doorhalen of bezoeken aan een bijzonder evenement vaak helemaal niet realistisch. Wat kan in de laatste weken van een terminale patiënt wel gebeuren? En hoe zien die laatste weken van een terminale patiënt eruit?

Omgaan met een terminale patiënt: Terughoudendheid in tijd en energie

Omgaan met een terminale patiënt vereist over het algemeen veel terughoudendheid en dosering in tijd en energie. Bezoekjes van een kwartier tot hooguit een half uur zouden de maat moeten zijn, tenzij de persoon in kwestie zelf aangeeft dat hij veel meer tijd op prijs stelt.

Bijna geen laatste wensen meer: te ziek voor bijzondere activiteiten

Doodzieke mensen die bezig zijn om afscheid te nemen van het leven, hebben over het algemeen niet zoveel meer op met laatste wensen. Natuurlijk bevestigen uitzonderingen de regel. Maar iemand die in zijn laatste weken verkeert, is vaak vooral moe en wil rust. Bovendien is het zwaar om afscheid te nemen van diegenen die zo dierbaar zijn. Iemand die gaat sterven laat mensen achter die hem of haar na aan het hart liggen. Dit kan zelfs zorgen voor schuldgevoelens, wat de zielenrust natuurlijk niet ten goede komt. Bovendien is iemand die bijvoorbeeld aan kanker lijdt vaak bezig zich voor te bereiden op een reis die hij of zij alleen moet maken. Dat kan gepaard gaan met angst, woede, verdriet en allerlei andere emoties, waar alle ruimte voor zou moeten zijn.

Omgeving maakt het de stervende niet gemakkelijk

De omgeving maakt het de stervende vaak ook niet gemakkelijk. Natuurlijk is het liefde die mensen ertoe drijft om de persoon in kwestie zo vaak mogelijk te willen bezoeken, om lekkernijen te brengen, om vaak te bellen en kaartje te sturen. Maar diezelfde liefde is soms ook veel te inspannend en kost veel te veel energie van de persoon die al zo weinig kracht meer heeft. Doseren is dan ook het toverwoord. Iemand die sterft wil vaak geliefden niet voor het hoofd stoten, maar één bezoekje per dag is vaak al veel te veel.

In het belang van de stervende of in het belang van de omstanders?

Mensen die iedere dag willen langskomen zouden zich moeten realiseren waarom ze dit willen: Is dit in het belang van de stervende of in het belang van de persoon die wil bezoeken? Het eigen ego aan de kant zetten en redeneren vanuit de persoon die ziek is, zou leidend moeten zijn. ,,Zomaar even aanwippen´´ is dan ook werkelijk uit den boze in zo´n situatie. Maak goede afspraken met de mensen om de persoon die gaat sterven over een eventueel bezoekje, telefoontje of spreek af zo nu en dan een mailbericht te sturen. Dit kan gelezen worden op het moment dat de stervende daar klaar voor is en de persoon in kwestie kan er ook voor kiezen het nog een dag te laten liggen. En wil de terminale patiënt helemaal geen bezoek meer, heb daar dan ook vrede mee. Respecteer dat de persoon in kwestie dit dan niet meer aankan en laat hem of haar in rust zijn of haar laatste weken doorbrengen op een eigen manier.

Wat kun je zeggen?

Mensen die wel langs mogen komen weten in veel gevallen ook niet wat ze moeten zeggen. Dat is helemaal niet vreemd, want er is ook niet zoveel te zeggen als iemand gaat sterven. De patiënt in kwestie weet daar vaak nog beter mee om te gaan dan de bezoekers en begint het gesprek zelf wel. Schrik niet van uitlatingen als: ,,Dit is waarschijnlijk de laatste keer dat je me in leven ziet ´ of ,,Ik ga sterven´´. Dat hoort erbij en zorgt ook voor duidelijkheid. Dat daarbij overvloedig veel tranen kunnen vloeien van beide partijen is niet meer dan logisch. Sterven is nu eenmaal heel verdrietig en emoties horen daar bij.

Overvoer de stervende niet met emoties

Wel is het ook in dit geval weer belangrijk om er voor te zorgen dat de patiënt niet wordt overvoerd met allerlei emoties. Voortdurend huilende mensen aan het bed hebben zitten als terminale patiënt is een belasting. Bovendien wil de stervende ook wel eens wat anders horen. Vertel ook gewoon eens wat er in de eigen omgeving gebeurt, verzamel wat grappige zaken waar hij of zij ook van weet en zorg voor wat vrolijkheid.

Vermijd al te veel dramatiek

Dramatisch doen op het einde van een bezoek helpt iemand die sterft nu ook niet bepaald. Vanzelfsprekend is het vreselijk verdrietig om iemand voor het laatste in leven te zien, maar die emoties bewaren tot na het bezoek kan in veel gevallen geen kwaad. Buiten de muren van een woning, ziekenhuis of sterfhuis kan zoveel gehuild worden als mogelijk is. Iemand die sterft en die de hele dag bijna hysterische mensen aan zich voorbij ziet trekken, wordt daar nu niet bepaald mee geholpen. Uitgaan van de persoon die bezig met de laatste reis is in alle gevallen dan ook het beste. Vragen in geval van niet weten is altijd het beste, want natuurlijk zullen er ook mensen zijn die de hele dag wel bezoek willen hebben. Het merendeel is echter veel te ziek om dat te kunnen behappen.