Palliatieve verzorging
Palliatieve verzorging, emotionele verzorging, terminale verzorging, pijnbestrijding, dit zijn allemaal voorbeelden van verzorging van iemand met o.a een ongeneeselijke ziekte of aandoening.
Wat is Palliatieve verzorging?
De World Health Organisation heeft palliatieve zorg gedefinieerd als: 'de actieve totale verzorging van patienten, het voorkomen en verlichten van pijn en het minimaliseren van emotionele, sociale en spirituele problemen op het moment dat een ziekte niet reageert op een actieve behandeling.'
Palliatieve verzorging kan ook anders opgevat worden. Het woord palliatief stamt af van het latijnse woord
Pallium, wat mantal betekend, die wordt gedragen door een priester van de kerk. Een mantel verbergt of bedekt iets. Wellicht is dit woord uitgekozen om de bescherming van patienten die lijden aan complexe symptomen of ongeneeslijke ziekten aan te duiden.
Palliatieve verzorging bestaat uit het verlichten van de lijdensweg en het bereiken van de de hoogst mogelijke levenskwaliteit van de patient.
Ook wordt er bij de palliatieve verzorging rekening gehouden met spititualiteit. Het komt vaak voor dat mensen met een met name vergevorderde vorm van kanker bang zijn voor de dood of voor wat er daarna gebeurd.
Palliatieve verzorging bestaat in het kort uit:
- Palliatieve medische verzorging
- Palliatieve- en terminale verzorging
- Psychische begeleding en spirituele begeleiding
- Palliatieve radiotherapie
Palliatief, terminaal en actieve overlijdingsfase
Er bestaat een misvatting over dat palliatieve verzorging alleen geschikt is voor patienten in de terminale fase, de laatste fase (de actieve overlijdingsfase) Patienten die aan het overlijden zijn behoeven alleen maar palliatieve verzorging wanneer het onder controle houden van de symptomen de hoofdzaak wordt. Terminale verzorging is maar een deel van de palliatieve verzorging.
Het begrip
terminaal wordt in de medische wereld vaak te pas en te onpas gebruikt. Mensen die bij een dokter komen en te horen krijgen dat ze een terminale vorm van kanker hebben, hebben gelijk het gevoel dat ze dood gaan. Een terminale status kan weken tot maanden duren afhankelijk van de ziekte en de fase hiervan. Het hangt af van hoe de patient zich voelt en gedraagt of hij in een terminale- of overlijdingsfase verkeerd. Door de Eastern Cooperative Oncology Group (ECOG) is er een tabel opgesteld die hulp kan bieden aan de klassificering van de patient. de tabel is ingedeeld van punt 0 tot 4.
0 De patient heeft geen symptomen, eet goed en is ambulant. 4 De patient is compleet bedledig en incapabel om voor zichzelf te kunnen zorgen, eet en drinkt niet voldoende. En heeft een ongeneeslijke ziekte. De prognose is de dood en de patient zal waarschijnlijk snel in de laatste fase treden.
Stadium 4 maar geen laatste fase
Er zijn patienten die in stadum 4 verkeren maar toch niet in de laatste fase (de overlijdingsfase) zitten omdat ze een geneesbare ziekte hebben zoals patienten die gediagnosteerd zijn met acute leukemie.
Meest voorkomende ziekten/ aandoeningen die palliatief verzorgd worden
Over het algemeen wordt de palliatieve verzorging gebruikt bij kankerpatienten, echter ook patienten die ongeneeslijke neurologische ziekten hebben zoals Alzheimer, Huntington of de laatste fase van Multiple Sclerose.
Palliatieve sedatie en Euthanasie.
Als men in fase 4 is (in het geval van euthanasie ook voor fase 4) en geen kans meer heeft op herstel wordt er vaak nagedacht over palliatieve sedatie of euthanasie.
Het verschil tussen Palliatieve sedatie en Euthanasie
Kenmerken alliatieve sedatie:
- het verlagen van het bewustzijn met normaal medisch handelen en indien mogelijk met toestemming van de patient.
- De uitvoering hiervan kan zowel door een arts of verpleegkundigen.
- De medicatie wordt toegediend op basis van de lijdingsverlichting
- Wordt alleen gebruikt in de laatste levensfase
- Het verlagen van het bewustzijn is eventueel nog terug te draaien.
- Het leven wordt niet verkort.
- In het geval van sedatie zijn de klachten vaak van lichamelijk aard.
Kenmerken Euthanasie:
- levensbeeindiging met bijzonder medisch handelen; dit is alleen mogelijk met vooraf vastgelegde toestemming van de patient, primair arts en begeleidend arts.
- De uitvoering hiervan mag alleen door een arts.
- De medicatie wordt dmv een overdosering toegediend.
- Kan ook voor de laatste levensfase uitgevoerd worden
- Indien euthanasie is uitgevoerd kan het niet meer teruggedraaid worden.
- Het leven wordt onnatuurlijk verkort.
- In het geval van euthanasie zijn de klachten van lichamelijk aard maar ook vaak van psychisch. Euthanisie wordt vaak toegepast ivm het niet onwaardig willen sterven.
Overeenkomst palliatieve sedatie en euthanasie
Beide hebben het doel om de lijdensweg van de patient te verlichten.
Thuiszorg
De meeste patienten worden thuis verzorgd, in hun omgeving, met hun familieleden. Indien dit niet mogelijk is omdat ze verzorging te zwaar is of omdat men te lang op thuiszorg moet wachten kan de patient verzorgd worden in het ziekenhuis of verpleegtehuis.