Waarom ademen we?

Waarom ademen we? Elke keer als we ademhalen, halen onze longen zuurstof uit de lucht en geven dit door aan het bloed. Elke cel in het lichaam heeft zuurstof nodig om energie te produceren. Als je hard rent, adem je sneller. Dat komt doordat je spiercellen meer zuurstof verbranden dan normaal omdat ze harder werken.

Wat controleert onze ademhaling?

Hoewel je je ademhalingspatroon kunt beïnvloeden als je dat zou willen - door diep en rustig in te ademen bijvoorbeeld - controleren je hersenen je ademhaling zonder dat je erbij na hoeft te denken. Als je inademt, trekken de spieren van de borstkas de ribben naar boven en het middenrif, een sterke spier onder de borstkas, gaat omlaag. Hierdoor ontstaat ruimte in je borstkas en je longen kunnen zich vullen met lucht. Als je uitademt, gaan je ribben terug en gaat het middenrif weer omhoog en wordt de lucht naar buiten geduwd.

Hoe zien longen er aan de binnenkant uit?

De longen zien er vanbinnen uit als twee rode sponzen. Dat komt doordat ze miljoenen luchtzakjes bevatten, de longblaasjes. De longblaasjes zijn bedekt door een netwerk van kleine bloedvaatjes, die de longen hun rode kleur geven. Als de lucht naar beneden naar de bronchiën stroomt, wordt hij gezuiverd door kleine haartjes die stof en bacillen opvangen. Daarom is de lucht veel schoner als hij bij de longblaasjes aankomt. De zuurstof stroomt via de dunne wanden van de longblaasjes naar het bloed. Het bloed geeft het afvalgas (kooldioxide) van de cellen aan de longblaasjes, zodat het uitgeademd kan worden. Het roken van sigaretten kan de longen op veel manieren beschadigen. Het kan de longblaasjes vernietigen zodat de zuurstof niet zo gemakkelijk aan het bloed kan worden gegeven. Het kan de buizen ook zo nauw maken dat het moeilijk wordt om te ademen.

Hoe lang kan iemand zijn adem inhouden?

Getrainde mensen kunnen hun adem wel 2 minuten inhouden! De meeste van ons kunnen de adem maar 30 seconden inhouden en we voelen ons al snel duizelig, omdat onze hersenen meer zuurstof nodig hebben. Sommige duikers in tropische landen oefenen om hun adem zo lang mogelijk in te houden, terwijl ze duiken naar koraal of parels. Duikers die de onderwaterwereld onderzoeken, dragen meestal speciale uitrusting.

Waarom gapen we?

Als we moe of verveeld zijn, word onze ademhaling vaak laag en krijgt ons bloed daarom minder zuurstof. Door te gapen halen we diep adem en worden onze longen gevuld zodat we weer extra zuurstof krijgen. Door onze mond ver open te trekken wordt er ook meer bloed door de bloedvaten in onze nek naar de hersenen gepompt en worden we weer alerter. Gapen is een voorbeeld van een reflex - iets waar we meestal niets aan kunnen doen - hoewel je wel kunt stoppen met gapen door diep adem te halen.

Waarom moeten we hoesten en niezen?

De buizen in je longen maken zichzelf schoon door een kleverige vloeistof te produceren, die we slijm noemen. Soms maken ze meer dan normaal om bacillen of stof te vangen. Als je hoest, duwen je borstspieren dit extra slijm omhoog. Door te niezen raak je de bacillen en het stof in je neus kwijt. De spieren geven een stevige duw en de lucht schiet naar buiten met meer dan 160 kilometer per uur!