Bewust of onbewust ademhalen
Een mens kan een tijdje zonder drank en voedsel maar niet zo lang zonder adem. Ademhaling is belangrijk om ons bloed via de longen van zuurstof te voorzien. Organen en spieren zijn afhankelijk van dat zuurstofrijke bloed om goed te kunnen functioneren. Door in te ademen komt die zuurstof in de longen en door uit te ademen verdwijnen afvalstoffen die vanuit het bloed in de longen belanden. Hoewel ademhalen onbewust gebeurt bestaan er ook technieken om het ademhalen te beïnvloeden wat in een aantal situaties heel gunstig is. Bewust ademhalen kan die situaties verbeteren.
Twee soorten ademhaling
Bij het ademen wordt een aantal spieren gebruikt zoals de buikwandspieren en het middenrif. Hoewel er twee soorten ademhaling worden onderscheiden, middenrifademhaling en borstademhaling, is de praktijk meestal een combinatie van die twee. Bij de middenrifademhaling, die ook wel buikademhaling wordt genoemd, zet de buikwand zich uit doordat het middenrif naar beneden wordt gedrukt en vergroot bij het inademen de borstholte. Bij de borstademhaling wordt de borstholte vergroot door de ribben omhoog en naar voor te trekken.
Verkeerd ademhalen
Volgens onderzoeken en ervaringen zouden ongeveer 70 procent van de mensen verkeerd ademhalen. Vooral in omstandigheden met veel stress hebben veel mensen de neiging om te snel en te oppervlakkig adem te halen. Daarbij wordt vaak alleen de borst uitgezet met een hoge onrustige ademhaling tot gevolg. Door deskundigen wordt vaak aanbevolen om door de neus adem te halen.
Ademtechnieken toepassen
Normaal gebeurt ademhalen onbewust. We staan er immers niet bij stil dat we per dag ongeveer 23.000 keer ademhalen. Maar het proces kan ook worden beïnvloed door bepaalde ademtechnieken. Bewust bezig zijn met ademhalen kan voordeel opleveren. Er kunnen zich immers diverse soorten ademhalingsproblemen voordoen zoals:
- Ademnood
- Diep zuchten
- Gapen
- Gevoel van benauwdheid
- Naar lucht happen
- Oppervlakkig ademen
- Te diep ademen
- Veel zuchten
Een verkeerde ademhaling kan optreden als gevolg van:
- Angst
- Stress
- Onrust
- Depressie
- Verkeerde houding
Door die verkeerde ademhaling, als gevolg van die oorzaken, kan een aantal klachten ontstaan zoals:
- Hartkloppingen
- Kortademigheid
- Pijn in de nek
- Pijn in de schouders
- Vermoeidheid.
Maar ook kunnen die oorzaken een ernstige ontregeling van het lichaam tot gevolg hebben.
Gevolgen verkeerd ademhalen
Door een verkeerde manier van ademhalen ontstaat in het bloed een verkeerde verhouding van zuurstof en CO2 (koolstofdioxide, ook kooldioxide of koolzuurgas genoemd). Meestal wordt door die verkeerde manier teveel adem gehaald wat ook hyperventilatie wordt genoemd en waarbij een tekort aan CO2 in het bloed ontstaat. Verschijnselen die zich daarbij kunnen voordoen zijn:
- Drukgevoel op de borst
- Duizeligheid
- Onrustgevoelens
- Paniekgevoelens
- Pijn
- Tintelingen in de handen
- Tintelingen van de lippen
Lichte hyperventilatie
Een verkeerde ademhaling kan ook leiden tot een lichte vorm van hyperventilatie die zich kenmerkt door een voortdurende drang om diep te zuchten of naar adem te happen. Door voortdurend naar adem te happen zal de ademhaling steeds verder ontregelen en ontstaat een aanhoudende vorm van hyperventilatie. Als dit het geval is kan dit het best worden weggewerkt door, juist tegen het gevoel in, de adem zo lang mogelijk in te houden en daarna zo rustig mogelijk in en uit te ademen. Probeer daarbij de adem laag te houden vanuit de buik en middenrif waarbij de uitademing twee keer zo lang duurt als de inademing. Daarbij kan ook het best geprobeerd worden om met een frequentie van zo’n acht keer per minuut te ademen waardoor er sprake is van minder lucht inademen dan met een uitgezette borst.
Ernstige hyperventilatie
Bij een ernstige vorm van hyperventilatie is het noodzakelijk dat het koolstofdioxidegehalte omhoog wordt gebracht. Dit kan bijvoorbeeld door een poos in een plastic zak in en uit te ademen.