De gevaren van de zon

De zon, een ster die het dichtst bij de aarde bevindt en het helderste object is aan de hemel. Een energiebron, maar helaas kan de zon ook gevaar brengen voor de mens.

Het ontstaan

De zon zou zo’n 5 miljard jaar geleden ontstaan zijn door het samentrekken van een uitgestrekte koude, gasvormige oernevel. Hierdoor ontstond in het centrum van de wolk een gasconcentratie waaruit uiteindelijk de zon zou ontstaan.

Werking

Het middelpunt van het planetenstelsel is de zon, dat betekent dat alle planeten om de zon draaien. De diameter van de gasbol is 100 keer zo groot als de aarde en bestaat voornamelijk uit waterstof. In het midden van de zon heersen zulke hoge temperaturen en druk dat op die plek waterstof door kernfusie wordt omgezet in helium. Door deze procedure komt de energie vrij waardoor de zon kan stralen. Ongeveer 5 miljard jaar zal de zon nog blijven stralen. Daarna raakt het waterstof in het midden van de zon op en zal de zon opzwellen tot een grote rode ster.

Universum

De afstand van zon tot aarde verschilt, op het dichtstbijzijnde punt is dit 147.097.800 km en op het verste punt is dit 152.098.200 km. In het universum rekenen we met lichtjaren. Een lichtjaar is de afstand die licht aflegt in 1 jaar. De gemiddelde afstand van de zon tot ons is 150 miljoen km en komt overeen met 8,3 lichtminuten.

De aarde draait met een snelheid van 105.000 km/u om de zon. Dit gebeurt in een ellipsvormige baan en één rondje duurt 365,242 dagen. Onze jaartelling duurt 365 dagen. Vandaar dat er één keer in de vier jaar een schrikkeljaar is, dit is de extra dag die nodig is om de tijd in te halen. Het schrikkeljaar is op 29 februari. In één baan om de zon legt de aarde 939.886.400 km af.

Gevaren

Het is heerlijk om in de zon te liggen. Je wordt er bruin van, het bevordert de aanmaak van vitamine D, je krijgt er energie van en je komt tot rust. Echter, de zon kent ook gevaren en de brandende zon kan zelfs levensgevaarlijk zijn! Door de ultraviolette stralen kunnen de ogen beschadigen. Daarnaast is de zon ook veroorzaker van huidveroudering, huidaandoeningen en soms ook huidkanker.
De ultraviolette stralen zijn onzichtbaar en hebben verschillende golflengtes:

• UVA-stralen: dringen het diepst in de huid door en versnellen de veroudering van de huis
• UVB-stralen: veroorzaken verbranding van de huid
• UVC-stralen: worden geabsorbeerd door de ozonlaag en bereiken de oppervlakte van de aarde niet.

UVA- en UVB-stralen kunnen beide huidkanker veroorzaken en hebben schadelijke gevolgen voor de weerstand van ons lichaam.
De sterkte van de zon is afhankelijk van:

• Geografische situatie
• Hoogte
• Periode van het jaar
• Tijdstip van de dag
• Weersomstandigheden
• Weerkaatsing van de zon (bijvoorbeeld op het water)

Door de UV-stralen produceert de huid een pigment dat ervoor zorgt dat we bruin worden. Het pigment is een reactie om onze huid tegen de stralen te beschermen. Echter biedt het bruine laagje niet genoeg bescherming voor de zon. Het staat eigenlijk gelijk aan de zonnebrand factor 2/3.
Een aantal voorzorgsmaatregelen helpt al dat de zon goed kan zijn voor de gezondheid. Maar natuurlijk wel een beetje zon.

Maatregelen

Vermijd overmatige blootstelling en verbranding

Door overmatig in de zon te zijn kun je huid- en oogaandoeningen veroorzaken én immuniteitsproblemen. Verbrandt je te vaak, is de kans op huidkanker groot

Vermijd de zon op het heetst van de dag

Als de zon hoog aan de hemel staat, is de straling het meest intens. Dit is tussen 11-15uur en 12-16uur.

Draag beschermende kledij en accessoires

Draag wijde kleding, een hoed/ pet, en een zonnebril.

Baby’s van minder dan 1 jaar in de schaduw

Houd uw baby’s van jonger dan 1 jaar in de schaduw! Dit wordt door dermatologen aangeraden.

Kinderen in de zon beschermen

In de eerste 18 levensjaren krijg je het grootste deel van de stralen, waaraan iemand tijdens zijn leven wordt blootgesteld, te verwerken. Trek ze een T-shirt aan, een hoed, zonnebril en smeer ze in met zonnebrand.

Tot slot

Let erop dat je met zonnebrand niet langer in de zon kan blijven. Zij bieden geen totale bescherming en kunnen huidkanker niet voorkomen. Op internet is er een handige site te vinden die vertelt welke zonnebrand en factor je moet gebruiken. Dit is afhankelijk van de omstandigheden. En het belangrijkste is ook dat je je vaak genoeg insmeert, om de twee uur, nadat je gezwommen/ gespeeld/ gesport of gewerkt hebt, als je transpireert of ergens langs bent gelopen.