De lichaamstemperatuur opnemen

Soms is het nodig om bij jezelf, je kind, of iemand anders de lichaamstemperatuur op te nemen. Je kunt de lichaamstemperatuur op verschillende plaatsen opnemen. Lees hier op welke plaatsen je dit het beste kunt doen, en waar je de lichaamstemperatuur allemaal mee kunt opnemen.

Verschillende soorten thermometers

Er zijn verschillende soorten thermometers voor het opnemen van de lichaamstemperatuur. De thermometer die lange tijd het meest bekend was en het meest werd gebruikt, is de kwikthermometer. Het gebruik van de kwikthermometer wordt echter steeds minder algemeen en zal steeds verder afnemen. Sinds 1999 mag de kwikthermometer niet meer verkocht worden. De reden hiervan is dat de thermometer kwik bevat en dat deze stof erg belastend is voor het milieu en schadelijk is voor de mens. In de plaats van de kwikthermometer zijn de elektronische thermometer en de infrarood-oorthermometer gekomen.

Rectale meting

De rectale temperatuurmeting is een betrouwbare methode. Wanneer rectaal meten niet mogelijk is (door bijvoorbeeld aambeien), kan een andere methode worden toegepast. Bij de rectale meting wordt het puntje van de thermometer via de anus in het rectum gebracht. Bij deze methode kun je gebruikmaken van een beschermend plastic hoesje. Dit heet een steri-temp. In instellingen wordt dit heel vaak gebruikt. Voor veel mensen is het prettiger om voor het inbrengen het puntje een beetje in te smeren met vaseline. Daardoor glijdt de thermometer beter.

Als iemand zelf niet in staat is de thermometer in te brengen, zal iemand anders hem daarbij moeten helpen.
De beste houding om de thermometer in te brengen is door op je rij te gaan liggen en de benen op te trekken. Daarna wordt de thermometer ingebracht. Hoelang de thermometer ingebracht moet blijven, wordt bij de meeste elektronische thermometers aangegeven met een pieptoontje. Dit is meestal na ongeveer één minuut. Bij het gebruik van een kwikthermometer is de opnametijd drie minuten.

Axillaire meting

De temperatuurmeting in de oksel is minder betrouwbaar dan de rectale meting. De temperatuur in de oksel is 0,5 graden lager dan in het rectum. Bovendien is de tijdsduur van meting langer dan bij de rectale meting. Dit geldt met name voor het gebruik van een kwikthermometer. Dan dient de thermometer tien minuten in de oksel te blijven. Bij het axillair meten van de temperatuur moet de oksel goed droog zijn. De thermometer wordt in het diepste deel van de oksel geplaatst. De okselholte moet tijdens de meting goed afgesloten blijven. Het axillair opnemen van de lichaamstemperatuur is niet mogelijk bij erg magere mensen en baby's.

Orale meting

Deze wijze van temperatuurmeting is ook minder nauwkeurig dan de rectale meting. De temperatuur in de mond is 0,3 graden lager dan in het rectum. Voor de elektronische thermometer kan dit weer anders zijn. De tijdsduur van opname is zeven minuten; deze tijdsduur geldt ook weer bij de kwikthermometer. Het oraal opmeten van de temperatuur is ongeschikt voor baby's, kleine kinderen en verwarde en onrustige mensen. Bij de orale meting zijn de volgende aandachtspunten erg belangrijk:
  • Degene mag kort tevoren geen warme of koude drank of voeding hebben genuttigd. Ook mag hij kort van tevoren niet hebben gerookt.
  • De thermometer moet onder de tong worden aangebracht.
  • Tijdens de meting moet de mond gesloten blijven.

Femorale meting

Ook bij het femoraal meten van de lichaamstemperatuur moet de thermometer gedurende tien minuten aangelegd worden; dit geldt dus met name weer voor een kwikthermometer. In de lies is de temperatuur namelijk 0,5 graden lager dan in het rectum.
Zorg ervoor dat de lies voor de meting goed droog is en leg de thermometer in de liesplooi aan. Let er goed op dat de benen gesloten blijven. Deze methode van temperatuur meten is bij magere mensen niet mogelijk. Als voor een baby een andere plaats dan de anus gezocht moet worden, is de femorale meting een mogelijkheid.

Intra-aurale of tympanische meting

De oorthermometer is zeer gebruiksvriendelijk. De thermometer wordt ingebracht in het oor en binnen twee seconden wordt de juiste lichaamstemperatuur gemeten. In veel Nederlandse ziekenhuizen wordt hier gebruik van gemaakt. De meting met de oorthermometer is zeer nauwkeurig. De warmtestraling van het trommelvlies wordt gemeten. Deze is gelijk aan de lichaamstemperatuur die centraal in ons lichaam heerst. De meting met een oorthermometer is bij zeer veel mensen mogelijk. Een uitzondering vormen de mensendie een aandoening aan het trommelvlies hebben gehad. Bij bijvoorbeeld een kapot trommelvlies is het mogelijk dat de gevonden temperatuur niet betrouwbaar is.

Het schoonmaken van de thermometers

Vanwege hygiëne is het erg belangrijk om de thermometer goed te reinigen. Bij de elektronische thermometers staat de werkwijze beschreven op de gebruiksaanwijzing. Dit kan bijvoorbeeld met een doekje dat vochtig is gemaakt met alcohol of een mild reinigingsmiddel. Je mag een elektronische thermometer niet in zijn geheel onder de kraan afspoelen. Kwikthermometers zijn wel bestand tegen water. Tijdens het schoonmaken moet je rekening houden met de breekbaarheid van de thermometer. Het gebruik van een desinfecterende vloeistof is aan te raden, zeker wanneer er een verhoogde kans is op een infectie.
© 2010 - 2024 Melaniewalker, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Heb ik verhoging of koorts?Heb ik verhoging of koorts?Het is vaak in de herfst en winter van het jaar. Veel mensen voelen zich ziek, zwak en misselijk en een sommige mensen k…
Temperatuur meten bij dierenEr zijn twee manieren om de temperatuur bij een dier te meten: via het oor of rectaal. Via het oor blijkt vele voordelen…
Hoe je koorts meten?Hoe je koorts meten?Wanneer spreek je van koorts, wanneer van verhoging? Maakt het uit hoe of waar ik de koorts meet? En hoe zit dat met kin…
De voorhoofdthermometerDe voorhoofdthermometer is in opmars, mede onder invloed van de vele nieuwe voorhoofdthermometers, die op markt verschij…
Reactie

V. D. Meer, 13-09-2012
Ik las dat je bij rectaal meten 0.5o van de temperatuur af moest trekken. Klopt dat? Reactie infoteur, 18-09-2012
Hallo,

Nee, dat is niet juist. Bij rectaal de temperatuur meten gaat er niks van af.

Groetjes Melanie

Melaniewalker (43 artikelen)
Gepubliceerd: 22-09-2010
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.