Paracetamol: verleden en heden

Paracetamol wordt wereldwijd het meest gebruikt van alle soorten pijnstillers. Het dankt zijn populariteit voornamelijk aan de weinige bijwerkingen die het middel kent. In dit artikel lees je over de geschiedenis van het alom bekende paracetamolletje en de huidige stand van zaken omtrent de pijnstiller

Schaarste aan koortswerende middelen

Aan het einde van de 19e eeuw was er in Nederland een flink tekort aan medicijnen die de koorts bij zieke mensen konden verlagen. Zodoende werd er gezocht naar nieuwe middelen en één daarvan werd ontdekt door Harmon Northrop Morse via de reductie van p-nithrophenol met tin in ijzig azijnzuur, paracetamol genaamd. Deze ontdekking werd gedaan in het jaar 1878, maar het werd pas later door geneeskundigen gebruikt voor patiënten en het zou nog langer duren voor het middel vrij verkrijgbaar werd. De eerste geneeskundige die het middel gebruikte was Josef von Mering.

Internationale markt

In 1955 werden de paracetamols in Amerika op de markt gebracht onder de naam Tylenol en in 1956 kwamen de tabletten ook in de Verenigde staten op de markt onder de naam Panadol. Oorspronkelijk waren deze paracetamols alleen op voorschrift van een dokter verkrijgbaar, tegen pijn en koorts. De tabletten werden gekenmerkt als zijnde 'niet irriterend aan de maag', wat de aspirines die in die tijd vooral verkocht waren, wel waren. Zo onderscheidde de paracetamol zich ten opzichte van andere pijnstillers en uiteindelijk werden de paracetamols in verscheidene landen, waaronder Nederland, vrij verkrijgbaar.

Paracetamoltoeristen

Nederland is voor haar buurlanden een waar paracetamolparadijs. In de omringende landen is het beleid omtrent het kopen en gebruiken van paracetamol veel strenger, waardoor mensen uit België en Duitsland naar Nederland komen om hier een voorraadje in te slaan. In België zijn paracetamols ongeveer 4 á 5 keer duurder als in Nederland, reden genoeg om naar Nederland te komen om daar in te slaan. In Duitsland kun je slechts 20 paracetamols halen zonder dat je een recept hebt, als je er meer wil moet je naar de huisarts toe. In Nederland is dit niet zo, er zijn verpakkingen verkrijgbaar van 50 stuks en daar kun je er ook rustig nog meerdere pakjes van halen.

Exit paracetamolparadijs?

Op maandag 9 augustus 2010 verscheen het krantenbericht dat de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter Bevordering der Pharmacie vindt dat de vrije verkoop van paracetamols aan banden gelegd moet worden. Deze maatregel is in Groot-Brittannië al uitgevoerd en leidt tot een drastische afname van het aantal ziekenhuisopnamen door het overmatig gebruik van paracetamols.

Als grote hoeveelheden paracetamol gedurende twee weken worden gebruikt, kan het middel gevaarlijk zijn voor het functioneren van de lever. In Nederland worden jaarlijks 2000 mensen in het ziekenhuis opgenomen vanwege 'paracetamol-misbruik'. De KNMP vermoedt dat dit aantal kleiner kan worden door paracetamols nog slechts in verpakkingen van 20 stuks per pakje te verkopen.