Oververmoeidheid: Vitamine B12-tekort

Vitamine B12 (cobalamine) speelt een belangrijke rol bij de stofwisseling, goede werking van het zenuwstelsel en de vorming van rode bloedcellen. Bij een tekort aan vitamine B12 kan bloedarmoede ontstaan. Vermoeidheid kan dus een gevolg zijn van een tekort aan vitamine B12.

Hoe kom ik aan vitamine B12?

Vitamine B12 zit in dierlijke producten, zoals vlees, vis, zuivel en eieren. Vegetariërs, maar vooral veganisten, moeten dus extra opletten of ze wel genoeg vitamine B12 binnen krijgen. De meeste vegetariërs en veganisten nemen als voorzorg al B12-supplementen, dit is zeker verstandig.
De dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 voor volwassenen is vastgesteld op 2,8 microgram per dag door de Gezondheidsraad.

Oorzaken van een B12-tekort

Er zijn veel oorzaken voor het ontstaan van een B12-tekort. Zo kan er sprake zijn van verminderde inname. Dit komt voor bij mensen met een veganistisch, vegetarisch of macrobiotisch dieet. Ook kan er sprake zijn van verstoorde opname, door maag en darmstoornissen, bepaalde parasieten of door chronische ziekten of syndromen. Wat ook kan, is dat er een aangeboren stoornis is, die zorgt dat de transport van vitamine B12 niet meer goed is. De laatste mogelijkheid is dat er gestoorde benutting optreed, door alcoholisme, gebruik van een bepaald medicijn of bij veel gebruik van lachgas.

Symptomen van een tekort aan B12

Het meest gehoorde symptoom van een tekort aan vitamine B12 is vermoeidheid en een lusteloos gevoel, maar omdat vitamine B12 belangrijk is voor heel veel processen in het lichaam komen ook de volgende symptomen voor.

Neurologisch:

• Tintelingen, doof of brandend gevoel in armen, benen, handen en/of voeten, zenuwpijn, uitvalsverschijnselen
• Concentratiestoornissen, geheugenproblemen
• Afasie: niet op de juiste woorden kunnen komen, verkeerde woorden gebruiken, verspreken
• Ataxie: coördinatiestoornis, dingen uit handen laten vallen, tegen dingen opstoten

Psychisch:

• Depressie, nervositeit, psychose, paranoia, prikkelbaarheid, verwardheid

Overig:

• Spierpijn en krachtsverlies
• Glossitis (ontstoken tong), branderige, pijnlijke of prikkelende tong, gevoelige mond
• Vermoeidheid, slaperigheid, zwakte
• Misselijkheid, verlies van eetlust, gewichtsverlies
• Menstruatieklachten
• Gewrichtsklachten
• Kortademigheid, benauwdheid, hartkloppingen
• Duizeligheid
• Bleekheid van de huid
• Het koud hebben
• Impotentie
• Onvruchtbaarheid
• Haaruitval
• Veranderingen in gezichtsveld, wazig zien
• Darmklachten
• Incontinentie en/of vaak plassen
• Hoofdpijn

Niet alle symptomen hoeven voor te komen. Heb je last van één of meerdere klachten, raadpleeg dan altijd een arts.

Behandeling

Als een tekort aan vitamine B12 is geconstateerd door een arts, kan je behandeld worden door middel van B12-injecities. De injecties bevatten 1 mg (= 1000 microgram) hydroxocobalamine, en worden meestal 1 keer per week gegeven voor een periode van 6 weken. Daarna worden de injecties herhaalt met intervallen van 2 weken, daarna een maand, etc.
Deze injecties zijn te vergelijken met gewone vaccinaties. Ze worden door de meeste mensen niet als pijnlijk ervaren, meestal voelt men alleen het prikje door de huid heen. Het is het best om het ampul even van te voren uit de koelkast te halen en in de hand te houden, zodat de vloeistof niet meer zo koud is. Als de vloeistof erg koud is kan dit namelijk wel te voelen zijn. Na de injectie is het gewoon dat de spier even wat stijf is. Zorg dan dat je in beweging blijft, als je meteen gaat zitten zal de spier nog stijver worden.

Kan ik een teveel aan vitamine B12 hebben?

Bij B12-injecties wordt er dus een grote hoeveelheid B12 in het lichaam gebracht. Sommige vitaminen zijn niet goed om in hoge dosis in het lichaam te hebben, maar bij B12 lijkt dit niet zo te zijn. Er zijn geen ongewenste effecten bekend bij personen die langdurig hoge doseringen gebruikten. Het lichaam reguleert de opname van vitamine B12 zelf en een overmaat verlaat het lichaam weer via de nieren.