Onderzoek: dreumes en peuter eten slecht
Peuters en dreumesen krijgen te weinig waardevolle voedingsstofffen naar binnen. Vooral als het gaat om groente, ijzer en vitamine D is het volgens onderzoekers 'bedroevend gesteld.' Wat zijn dan precies de door het Voedingscentrum aanbevolen hoeveelheden? En wat doe je als ouder of verzorger aan dit probleem? De feiten, de cijfers én handige trucs en tips van de dietiste.
Jonge kinderen krijgen vaak te vet en zoet eten. Maar uit onderzoek blijkt dat ook de nodige hoeveelheid waardevolle voedingsstoffen ontbreekt. Dan gaat het met name om groente, ijzer en vitamine D. Het belangrijkste probleem dat hieruit kan voortkomen, is dat de dreumes of peuter letterlijk de voedingsbodem mist voor een gezonde groei en lichamelijke ontwikkeling. Ook belangrijk is dat juist dat wat je als klein kind leert eten - denk vooral aan het eeuwige struikelblok van groente - de basis vormt voor jouw zogenaamde smaakvoorkeuren. 'Lust ik niet' heeft veel te maken met 'ken ik niet' of 'ik ben al een zoeter of vetter alternatief gewend.' Een kind dat op jonge leeftijd niet goed eet, krijgt later vaker problemen met de gezondheid maar heeft ook meer moeite om een goed voedingspatroon te ontwikkelen of vast te houden als volwassene.
Het onderzoek, hoe en wat
Dit artikel draait om een centraal gegeven: de aanbevolen hoeveelheid groente, ijzer en vitamine D zit over het algemeen niet in het eten dat jonge kinderen krijgen. Dit is de conclusie uit het onderzoek 'Eet Compleet Test.'De Eet Compleet Test werd ontwikkeld door voedingsfabrikant Nutricia, waarbij werd samengewerkt met diëtisten. De Test wordt gedaan op kinderdagverblijven. Het onderzoek uit dit artikel is gebaseerd op de resultaten die gemeten zijn bij 830 kinderen tussen 1 en 3 jaar oud, die aanwezig waren op 61 kinderdagverblijven. Voor het onderzoek is gedurende twee dagen zowel op het kinderdagverblijf als thuis een zogenaamd voedingsdagboekje bijgehouden, met het soort en de hoeveelheid geconsumeerde voeding. Rondom de gevonden feiten hield babyvoedingfabrikant Nutricia een 'Nutricia Peutersymposium' met de veelzeggende naam 'Een ijzersterke boodschap over groente.'
"Hoe kinderen eten, is echt bedroevend"
“Het is echt bedroevend gesteld met de hoeveelheid groenten die kinderen eten”, zegt diëtist Berdien van Wezel. Zij voerde het onderzoek uit. Maar wat is dan wel de hoeveelheid die nodig is voor een gezonde voeding en ontwikkeling? Van Wezel: “Volgens de aanbeveling zou een kind van 1 tot 3 jaar 50 tot 100 gram groente per dag moeten eten. 70% van de kinderen in het onderzoek haalt dit echter niet.” Het is een ouderwetse praktijk onder ouders om kinderen die een groente niet lusten - en welk kind valt daar eigenlijk niet onder - tenminste een paar hapjes te laten nemen. Anno nu, kijken veel (jonge) ouders smalend terug op die gewoonte. Maar dat is ten onrechte. Groente is een van de bouwstenen van een verantwoorde voeding, en als ouder kun je wel degelijk iets doen aan het eeuwige 'dat lust ik niet'. Het is niet gemakkelijk, maar het loont wel. Dat zegt ook dietist Van Wezel: “Hoe vaker je kinderen al jong zo veel mogelijk verschillende (groente)smaken aanbiedt, des te meer smaken ze gaan waarderen. Daar hebben ze later profijt van.”
IJzergebrek? Verminderde cognitieve functies
Tijdens het onderzoek bleek, dat er ook te weinig ijzer en vitamine D in de voeding van peuters en dreumesen voorkomt. Niet iedereen weet dat onvoldoende ijzer binnen krijgen in het eerste jaar van het kind, mogelijk een verminderde cognitieve functie tot gevolg heeft die het latere leven kan beinvloeden. Maar ijzer is ook weer nodig als element voor een gezonde ontwikkeling van een immuunsysteem. Het is niet zo dat het tekort enorm is, dus er hoeven geen grote stappen gezet te worden om de voeding qua ijzeropname te optimaliseren. De door Van Wezel gemeten inname van ijzer bleek 6,4 mg, terwijl de optimale hoeveelheid 7 mg per dag is.
Peuterspecifieke en ijzerverrijkte voeding
Volgens de Richtlijnen Voedselkeuze van het onafhankelijke Voedingscentrum speelt hier echter wel iets vrij opmerkelijks. Namelijk, het feit dat jonge kinderen hun gehele ijzerinname niet kunnen optimaliseren als je het als ouder houdt bij de aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen voor deze leeftijdsgroep. Het Voedingscentrum beveelt daarom zogenaamde peuterspecifieke en ijzerverrijkte producten aan. Al houden we in ons achterhoofd dat Nutricia dergelijke producten maakt en bij het onderzoek betrokken is, toch blijkt uit de resultaten van de Eet Compleet Test die de dietiste uitvoerde, dat kinderen die Peutermelk of Opvolgmelk gebruikten gemiddeld 7,2 mg per dag aan ijzer binnenkrijgen. Dan het laatste aandachtspunt, de hoeveelheid vitamine D. Bij kinderen die geen peuterspecifieke voeding krijgen, is deze inname slechts ongeveer 2 μg. Dit terwijl 10 μg wordt aanbevolen. Vandaar dat bij kinderen tot 4 jaar het advies geldt om vitamine D via suppletie aan te vullen tot de aanbevolen 10 μg per dag. Vitamine D heeft onder andere een belangrijke rol bij een goede botontwikkeling.
Dietistentruc: begin voor de peuterpuberteit!
Wanneer moet je nu gaan zorgen voor een voeding met voldoende voedingsstoffen? “Vanaf het eerste moment dat een jong kind start met vaste voeding", adviseert Van Wezel. Daarmee voorkom je dat je onnodig grote hobbels moet nemen. Want er is het spreekwoordelijke 'ik ben twee dus ik zeg nee', ook wel de peuterpuberteit genoemd. “Rond 1,5 à 2 jaar krijgen kinderen een eigen willetje. Laat ze vóór die tijd, wanneer ze nog overal voor in zijn en geen nee zeggen, zo veel mogelijk verschillende smaken proeven. Des te meer smaken gaan ze waarderen en des te hoger de groenteconsumptie.”