Co-enzym Q10, een nuttig supplement met name voor ouderen
Co-enzym Q10 is een populair voedingssupplement dat vele voordelen voor de gezondheid heeft. Co-enym Q10 wordt vaak gebruikt bij hart- en vaataandoeningen, echter er zijn veel meer toepassingen. Wat veel mensen niet weten is dat het lichaam zelf co-enzym Q10 kan aanmaken, echter dit is veelal niet toereikend. Hierdoor kan het nuttig zijn extra co-enzym Q10 te slikken. Naar mate we ouder worden kan de lever steeds minder goed Q10 aanmaken, zeker dan kan het heel nuttig zijn om extra Q10 te slikken.
Wat is co-enzym Q10?
Co-enzym Q10 wordt vaak verkort Q10 genoemd. De officiële benaming is ubichinon 10. Co-enzym Q10 is een stof die van nature in alle cellen voorkomt. De stof lijkt op vitamine E en vitamine K. Co-enzym Q10 is essentieel bij de energiestofwisseling in de cel. Het komt het meeste voor in cellen met een hoge energiestofwisseling. Dit zijn bijvoorbeeld het
hart, nieren, lever en de spiercellen. De hoeveelheid Q10 in het lichaam van een volwassen mens is ongeveer 1 gram.
Het lichaam kan zelf Q10 aanmaken uit het aminozuur tyrosine. Voor de omzetting van tyrosine naar co-enzym Q10 zijn er 19 verschillende stappen nodig. Waarbij er 7 verschillende vitamines noodzakelijk zijn (
vitamine B2, B3, B5, B6, foliumzuur, vitamine B12 en vitamine C). Daarnaast zijn er ook nog een aantal spoorelementen nodig. De hoeveelheid die het lichaam zelf aanmaakt is vaak niet toereikend voor een optimaal functioneren. De co-enzym Q10 niveaus in organen nemen af naarmate men ouder wordt en als gevolg van ziektes zoals degeneratieve spierziekten en hartfalen.
Wat doet co-enzym Q10
Er worden vele gezondheidsbevorderende eigenschappen aan co-enzym Q10 toegeschreven. In het volgende lijstje staan de belangrijkste eigenschappen beschreven:
- versterkt het hart
- geeft energie
- vertraagt de veroudering
- beschermt de lichaamscellen tegen schadelijke invloeden van buiten (antioxidant)
- helpt om af te vallen
- verhoogt de vruchtbaarheid
- cholesterolverlagend
- bloeddrukverlagend
- reguleert de bloedsuikerspiegel
- voorkomt ontstoken tandvlees
- bestrijdt hoofdpijnklachten
Bij het ouder worden kan de lever steeds minder goed co-enzym Q10 aanmaken. Dat is een van de redenen dat oudere mensen soms zo weinig energie hebben. De positieve invloed van co-enzym Q10 op het hart kan verklaard worden door een hogere productie van ATP in de hartspier, waardoor de hartspiercellen meer energie krijgen en de pompfunctie hierdoor verbetert.
Co-enzym Q10 is een zeer sterke antioxidant die de schade aan cellen ten gevolge van bijvoorbeeld een zuurstoftekort in de hartspier kan beperken. Die schade ontstaat onder invloed van zogeheten
vrije radicalen, dit zijn agressieve zuurstofdeeltjes die in groten getale vrijkomen tijdens een zuurstoftekort in de hartspier, dit zuurstof tekort kan ontstaan door atherosclerose
(angina pectoris) en tijdens een
hartinfarct.
Co-enzym Q10 zorgt ook voor de recycling van vitamine-E in het lichaam. Mensen die extra Q10 slikken hebben automatisch vaak ook een hogere vitamine E spiegel.
Bronnen van co-enzym Q10
Co-enzym Q10 komt met hoofdzakelijk voor in vlees en vis, en dan met name in de organen. Onderstaand overzicht geeft weer hoeveel milligram co-enzym Q10 in een kilogram van het betreffende voedingsmiddel zit.
Rund
- hart 113
- lever 39–50
- vlees 26–40
Varken
- hart 11.8–128.2
- lever 22.7–54.0
- vlees 13.8–45.0
Kip
Vis
- sardine 5–64
- zalm 4–8
- tonijn 5
Olie
- soja olie 54–280
- olijfolie 4–160
- druivenpit olie 64–73
- zonnebloem olie 4–15
Noten
- pindas 27
- walnoten 19
- sesam zaad 18–23
- pistache noten 20
- hazelnoten 17
- amandels 5–14
Groente
- peterselie 8–26
- broccoli 6–9
- bloemkool 2–7
- spinazie 10
- chinese kool 2–5
Fruit
- avocado 10
- zwarte bes 3
- aardbei 1
- sinaasappel 1–2
- grapefruit 1
- appel 1
Verkrijgbaarheid
Co enzym Q10 wordt als voedingssupplement veelal verkocht in capsulevorm, en is vaak online te bestellen. U kunt het beste capsules kopen waarbij het co-enzym q10 is opgelost in een olie (bijvoorbeeld zonnebloem- of olijfolie). De capsules worden ook verkocht met een poedervorm, poeder wordt echter minder goed door het lichaam opgenomen dan supplementen op oliebasis. De supplementen op oliebasis worden ook vaak softgels genoemd.
Dosering
De vaak aanbevolen hoeveelheid co-enzym Q10 die dagelijks kan worden ingenomen bedraagt 60-90mg. Co-enzym Q10 is niet schadelijk, er zijn dan ook geen gevallen bekend waarbij een teveel aan Q10 schadelijke gevolgen had.
Statines
Het gebruik van statines kan het gehalte aan co-enzym Q10 in de cellen doen afnemen. Indien u statines gebruikt is het aan te bevelen extra co-enzym Q10 te slikken.
Onderzoek
Helaas worden er nagenoeg geen grote gerandomiseerde studies gedaan naar de werking van co-enzym Q10. Medicijn fabrikanten hebben weinig interesse in het onderzoek naar natuurlijke stoffen omdat hierop geen patent kan worden aangevraagd. Hierdoor is er in potentie veel minder te verdienen dan aan een stof welke ze kunnen patenteren. Bedrijven zijn daardoor terughoudend met het investeren in grote studies naar de werking van Q10.