De ene calorie is de andere niet

Het is belangrijk dat je inzicht krijgt in de werking van voeding als het gaat om afvallen en om hier een soort van balans in te vinden. De ene calorie is namelijk de andere niet. Je haalt je calorieën uit eiwitten, vetten en koolhydraten. De calorieën in deze voedingsmiddelen worden echter in je lichaam op een verschillende manier verwerkt. Het gaat er bij het tellen van calorieën niet alleen om de hoeveelheid, maar juist ook om welke calorieën je nou precies nuttigt Het is zo dat alle calorieën in deze voedingsmiddelen energie leveren maar ze hebben allemaal een ander invloed op je lichaam. Het is belangrijk om je daar bewust van te zijn.

Calorieën uit koolhydraten

Koolhydraten komen bijvoorbeeld in bijna alle maaltijden van de dag voor en deze staat dan ook veelal bekend om zijn bron van energie. Koolhydraten zijn in feite zetmeel en suikers. Je vindt ze met name in de volgende voedingsmiddelen: aardappelen, pasta, rijst, brood en natuurlijk al het zoete geproduceerde voedsel (koek/snoep). Bepaalde koolhydraten worden in je lichaam omgezet tot glucose. Je cellen kunnen deze glucose omzetten naar energie. De glucose gaat de cel binnen doordat er insuline aangemaakt wordt. Pas als de glucose in de cel terecht is gekomen, wordt het omgezet naar energie. Hoe meer glucose zich in je bloedbaan bevindt, des te meer insuline je lichaam aanmaakt. Als je voeding grotendeels uit koolhydraten bestaat, stijgt je bloedsuikerspiegel heel snel en maakt je alvleesklier dus veel insuline aan. De hoge insuline waarde zorgt dat er een stofje in je lichaam geblokkeerd wordt. Dit stofje heet HSL. Dit is een hormoon die er voor zorgt dat er vetten verbrand worden. Dus met andere woorden: bij het nuttigen van (veel) koolhydraten, zal er geen vet verbrand worden en wordt de overtollige glucose ook nog eens opgeslagen als lichaamsvet.

Omgezet tot fructose

Andere soorten koolhydraten die je lichaam binnenkomen kunnen worden omgevormd tot fructose. Fructose heeft geen invloed op de stijging van het insuline niveau zoals glucose dat wel heeft. Daarentegen kan fructose maar een select aantal cellen omzetten in energie. Doordat de fructose dan niet altijd direct verbrand wordt, wordt het omgezet in onder andere slechten cholesterol. Dit kan verstoppingen in de bloedvaten veroorzaken, met als gevolg hart- en vaatziekten. Ook heeft fructose geen invloed op je honger gevoel. Doordat fructose er niet voor zorgt dat het honger gevoel weggaat, kan die leiden tot overconsumptie van voedsel. Daarnaast kan fructose ook nog eens makkelijk omgezet worden in lichaamsvet.

Calorieën uit vetten

Je hebt verschillende soorten vetten namelijk: onverzadigde (gezonde) en verzadigde (ongezonde) vetten. Deze kunnen allebei een bron van energie zijn. Verzadigde vetten zijn minder gezond en deze komen voor in bijvoorbeeld koek, chips en gebak. Verzadigde vetten staan bekend om de ongunstige gezondheidseffecten en wordt daarom in dit artikel achterwege gelaten. Onverzadigde vetten zijn bijvoorbeeld amandelen, kabeljauw, kokosolie, zaden en vlees. Onverzadigd vet verhoogt het goede cholesterol en verlaagt het slechte cholesterol. Op die manier beschermt onverzadigd vet tegen hart- en vaatziekten. Bij het omezetten van onverzadigde vetten in energie zijn er geen bijwerkingen zoals dat bij koolhydraten wel het geval is. Alles blijft normaal functioneren waardoor het erop lijkt dat het lichaam er juist voor gemaakt is om vetten te verbranden. Het probleem is alleen dat vetten bij veel mensen een slechte naam hebben. Tegenwoordig liggen de supermarkten vol met producten waar weinig vet in zit, maar wel veel suiker waardoor onze calorieën niet uit vetten maar uit koolhydraten genuttigd worden.

Calorieën uit eiwitten

Eiwitten zijn belangrijk voor de groei, ontwikkeling en opbouw van hormonen, enzymen en weefsel zoals huid en nagels. Voorbeelden van eiwitten in eten zijn vlees, eieren, peulvruchten en noten. Het lichaam kan aminozuren uit eiwitten omzetten in glucose. Dit gebeurt vaak bij een energie (glucose) tekort. Het lichaam zal bij een energietekort de eiwitten pas als laatste aanspreken. Ook kan er glucose door het lichaam omgezet worden als je meer eiwit eet dan je lichaam nodig heeft, deze eiwitten kunnen dan worden opgeslagen als vet. Er wordt aanbevolen om gemiddeld 0.8 kilogram eiwit per kilo lichaamsgewicht te eten. Het is belangrijk om genoeg eiwitten te nuttigen als je bezig bent met afvallen. Doordat eiwit goed verzadigt, krijg je minder snel weer honger waardoor je dus minder gaat eten.

’Lege’ calorieën

Verder heb je ook nog de ‘lege’ calorieën. Dit zijn de meeste schadelijke vorm van calorieën die uit koolhydraten voorkomen. Denk hierbij aan ‘witte’ producten zoals wit brood, witte rijst en pasta. Dit zijn voedingsmiddelen die relatief veel koolhydraten bevatten. Deze ‘lege’ calorieën zijn zo schadelijk omdat ze weinig voedingsvezels bevatten. Voedingsvezels zorgen er voor dat glucose en fructose langzamer in het bloed worden opgenomen. Als deze ontbreken, zal het lichaam moeilijker energie verbranden waardoor de glucose en fructose eerder wordt opgeslagen als lichaamsvet.

Vloeibaar voedsel

Daarnaast heb je ook nog vloeibaar voedsel die ‘lege’ calorieën bevatten. Denk hierbij aan frisdrank en alcohol. Een glas cola bevat geen voedingsvezels waardoor je nutteloze calorieën naar binnenwerkt. Ditzelfde geldt voor alcohol. Daarnaast belet het drinken van alcohol het lichaam om andere calorieën, dan die in de alcohol zitten, te verbranden. Bij het drinken van alcohol wordt er een zuur omgezet dat je lichaam verbrandt voordat het andere calorieën verbrand. Als er alcohol in het lichaam zit, wordt het proces van vetten verbanden stop gezet. Met andere woorden: als je wilt afvallen, is alcohol geen verstandige keuze.

Conclusie

Het gaat er bij het tellen van calorieën dus niet alleen om de hoeveelheid, maar ook om welke calorieën je nou precies nuttigt. Tijdens het boodschappen doen is het verstandig om te letten op de voedingswaarden voordat je iets in je mandje legt. Probeer zoveel mogelijk onverzadigde vetten en eiwitten te eten, dit geeft een meer verzadigd gevoel. Natuurlijk zul je altijd wel wat koolhydraten binnenkrijgen, als dit maar in kleine hoeveelheden is zoals uit groente en fruit. Vermijd altijd de lege koolhydraat calorieën. Drink bijvoorbeeld water en zwarte koffie in plaats van cola. Probeer je zelf niet uit te hongeren, dit werkt altijd averechts. Het minimum aantal calorieën dat je binnen moet krijgen is voor een vrouw 1200 en voor een man 1400. Hier moet je niet onder komen. Als je structureel te weinig eet, gaat je lichaam hieraan wennen. De vetverbranding gaat dan op een laag pitje staan. Als je dan ineens wel (veel) meer calorieën gaat eten, wordt dat door je lichaam als overbodig beschouwd en opgeslagen als vet. Als je tussen de maaltijden door honger krijgt, is het dus verstandig om bijvoorbeeld gewoon iets eiwitrijks zoals een handje amandelen te eten. Hierdoor verklein je de kans dat je naar ongezonde snacks zult grijpen en zul je het langer volhouden