Hoe gezond is Versfilter melk en gaat het verspilling tegen?

Het bedrijf Melkunie heeft donderdag 22 januari 2015 een nieuwe melk op de markt gebracht, de Versfilter halfvolle melk. Deze melk wordt gepromoot als melk die na openen zeven dagen houdbaar blijft in de koelkast en na zeven dagen nog steeds vers smaakt. Dat de Versfilter melk zo lang houdbaar blijft, komt door een filter in het verwerkingsproces van melk die ervoor zorgt dat bepaalde bacteriën uit de melk gehaald worden, die de melk normaal gesproken minder lang houdbaar, zuur maken (dit betreft waarschijnlijk melkzuurbacteriën). De melk heeft als doel verspilling tegen te gaan. We nemen dit nieuwe melkproduct nader onder de loep op een aantal aspecten.

Hoe staat het met de voedingswaarde van dit melkproduct ten opzichte van de al bekende vergelijkbare melkproducten?

Hieronder staat de voedingswaarden van halfvolle filtermelk, houdbare halfvolle melk en verse halfvolle melk.

* Volgens AH.nl

Uit voedingskundig oogpunt is de nieuwe melk van de Melkunie niet gezonder dan gewone verse halfvolle melk, omdat de voedingswaarde bijna niet verschilt. Verder wordt duidelijk op basis van de ingrediënten declaratie dat ook in deze melk geen conserveringsmiddelen worden gebruikt. Houdbare melk heeft alleen een extra hittebehandeling gehad (UHT), waardoor die langer houdbaar is. Versfilter melk heeft geen extra hittebehandeling gehad, maar de bacteriën die de melk zuur maken zijn er uit gefilterd, waardoor de melk langer houdbaar is.

Verspilling van melk

Volgens de Melkunie gooien Nederlandse huishoudens in totaal ruim 70 miljoen liter melk weg. Dat betekent per huishouden zo’n tien pakken per jaar. Deze verspilling wil de Melkunie met dit product tegen gaan [1]. Melkunie gaat er van uit dat verspilling komt, omdat de melk te lang geopend bewaard wordt in de koelkast en daarom niet meer lekker gevonden wordt, maar er kunnen meer redenen zijn waarom melk niet binnen vijf dagen na openen gedronken wordt. Misschien wordt er te veel melk ingekocht, of er worden nog andere melkproducten gebruikt, waardoor de gewone melk niet meer voldoende gedronken wordt. Andere producten in de koelkast die onhygiënisch bewaard worden, kunnen er ook voor zorgen dat de melk sneller zuur wordt.

THT en TGT datum

Uit onderzoek van het Voedingscentrum blijk dat de helft van de consumenten het verschil tussen de THT- en de TGT-datum niet weet. Meer dan 60 procent van de mensen gooit weleens eten weg omdat de THT-datum is verstreken, zonder te controleren door te kijken of te ruiken of het product nog eetbaar is [3,4].

Voor elk product dat tussen de 0 en 6 graden bewaard moet worden, geldt een TGT-datum (te gebruiken tot). Na deze datum kan het product niet meer gebruikt worden en moet het weggegooid worden. Deze datum wordt bijvoorbeeld vaak bij vleeswaren gebruikt.

Bij melk wordt vaak een THT-datum (tenminste houdbaar tot) gebruikt. Daarbij wordt een bewaaradvies gegeven, dat het in de koelkast bewaard moet blijven op 4 -7 graden Celsius. Voor verse melk geldt vaak dat de THT-datum na vijf dagen verstreken is. Na deze datum kan de consument ruiken, proeven en kijken of het product nog goed is of dat het zuur ruikt of er dat er klontjes in zitten. Als het product nog goed is, kan het gewoon nog geconsumeerd worden.

Fabrikant Melkunie garandeert bij de nieuwe filtermelk dat de melk na openen van het pak zeven dagen houdbaar is. Als binnen die zeven dagen de melk zuur gaat smaken, dan is het de verantwoordelijkheid van de fabriek. Na zeven dagen is het je eigen verantwoordelijkheid of je de melk weggooit of nog één tot twee dagen langer drinkt.

Melkzuurbacteriën

Welke bacteriën precies verwijderd worden uit de dagverse melk om het langer houdbaar te maken, wil Melkunie niet prijs geven. Het gaat in ieder geval om bacteriën die de melk zuur maken. Er bestaan verschillende soorten melkzuurbacteriën. In dagverse melk komen melkzuurbacteriën voor in een samenstelling dat ze na een aantal dagen in dagverse melk zorgen voor bederf. Naast deze bacteriën zijn er ook melkzuurbacteriën die we bijvoorbeeld gebruiken in yoghurtproducten. Deze bacteriën worden juist toegevoegd aan melk zodat er yoghurt ontstaat, het betreft dan reinculturen melkzuurbacteriën. Daarnaast zijn er nog specifieke melkzuurbacteriën die toegevoegd worden aan producten om te zorgen voor een goede darmwerking, zoals in Yakult, Vifit of Actimel [5, 6].

Duurzaamheid en budget

Je kan je afvragen hoe duurzaam dit product daadwerkelijk is. Duurzame voeding zijn minder milieubelastend, doordat het minder afval genereert [7]. Melkunie gaat vooral in op dit afval aspect rondom duurzaamheid, het weggooien van melk. De vraag is echter of de fabriek ook rekening houdt met ‘milieu vriendelijke’ machines en de meerkosten van de productie, distributie en de promotie van het nieuwe product. Deze elementen kosten allemaal energie.

Daarnaast kunnen budget aspecten meewegen. Immers er zijn er gezinnen die weinig te besteden hebben om deze relatief dure verse melk te kopen en daarom goedkopere melk blijven kopen en mogelijk ook blijven weggooien. Het zou mooi zijn als fabrikant Melkunie ons naar één of twee jaar zou kunnen laten weten of door de productie van de nieuwe filtermelk daadwerkelijk verspilling is tegen gegaan aan de hand van een aantal duidelijke en objectieve indicatoren.

Verkrijgbaarheid

Versfilter melk is bij het publiceren van dit artikel niet overal te verkrijgen. Alleen in grote vestingen van de Albert Heijn, de Jumbo, de Coop en bij kleine supermarktketens is de melk te verkrijgen.