De geneeskracht van mesquite

Anno 2015 is de culinaire wereld in hoog tempo kleiner aan het worden. Allerlei producten die voorheen slechts op lokale schaal werden genoten zijn steeds vaker verkrijgbaar, zij het soms slechts via internetwinkels. Mesquite is een krachtig product uit Zuid-Amerika dat traditioneel door indianen wordt gegeten. Het meel van mesquite is zoet en zowel geschikt als bron voor brood als snoep. Bovendien heeft het eten van dit meel geen nadelen voor diabetici. Er kan ook een siroop en een honing worden gemaakt van de zaden van de peulvruchten. Deze uiteenlopende toepassingen maken mesquite multifunctioneel. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Verspreiding mesquite
• Sterke boom
• Toepassingen van mesquite
• Geschiedenis gebruik mesquite
• Modern gebruik mesquite
• Naamgeving
• Inhoudsstoffen mesquite
• Mesquite als allergeen
• Mesquite als diervoer
• De geneeskracht van de peulen van mesquite
• Huidproblemen en mesquite
• Medicinale toepassing bladeren

Verspreiding mesquite

Mesquite is een boom die in het zuiden van de V.S., Mexico, de Caraïben, en Midden- en Zuid-Amerika groeit. Het is het nationale symbool van Venezuela. De boom is geïntroduceerd in delen van Azië en Australië. Daarnaast is de boom vanaf de 19e eeuw geïntroduceerd in Afrika. In Kenia werd de boom in 1973 ingevoerd. Mesquite verspreidt zich snel door een tropisch land na invoering. De eerste keer dat de boom werd ingevoerd in Afrika was in Senegal in 1822. In die tijd waren de Fransen in Senegal aan de macht.

Sterke boom

De boom wordt van oudsher gebruikt als bron van voeding. Ook in barre tijden kan deze boom voedsel opleveren. De boom kan groeien in zeer droge delen van de tropen. Zelfs in gebieden waar slechts 100mm regen per jaar valt, kan deze boom overleven. Het is een altijd groene boom die zelfs fruit draagt in de meest droge delen van een jaar. De boom wordt veel als sierboom gebruikt in steden en andere geürbaniseerde leefgemeenschappen. De boom groeit vrij snel en na twee tot drie jaar valt reeds de eerste oogst te verwachten. Mesquite brengt peulvruchten voort. Op een hectare kan de boom wel 10.000 kilo peulvruchten per jaar opleveren. Deze peulvruchten zijn eetbaar. Daarnaast wordt het hardhout gebruikt als bouwmateriaal en stookhout. De boom biedt eveneens een schuilplaats tegen de felle tropische zon. Onder andere in Brazilië is er een grote plantage van mesquite.

Toepassingen van mesquite

Naast de decoratieve kwaliteiten hebben delen va deze boom medicinale eigenschappen en nutritieve waarde. Eetbaarheid en medicinale capaciteiten gaan vaker hand in hand in voedselland. Van de zaden van de peulen van mesquite kunnen zowel dranken als vast voedsel worden gemaakt. Deze voedselsoorten hebben diverse medicinale aanwendingsmogelijkheden.

Geschiedenis gebruik mesquite

Toen de Spaanse conquistadores aankwamen in Zuid-Amerika, met name in wat nu Chili, Peru en Argentinië is, zagen ze dat de lokale bewoners, de indianen, van de mesquite aten. De Spaanse bevelhebbers besloten ook de peulen van mesquite te eten en maakten er onder andere alternatief brood en honing van dat ze gaven aan de soldaten tijdens hun veroveringstochten van Midden- en Zuid-Amerika.

Modern gebruik mesquite

Anno 2015 worden de mesquitepeulen nog steeds gebruikt in de keuken van de indianen. Er worden allerlei dranken zoals siroop, cocktails en koffie van gemaakt, naast het feit dat er ook gewoon meel van de peulen kan worden gefabriceerd. Van dit meel kunnen brood, cakes en koekjes worden gebakken. De algarobina cocktail die van mesquite wordt gemaakt geldt als een tonicum voor de maag, een algemeen vitaliserend middel en als afrodisiacum. Verder kan het zoete meel worden aangewend om snoep van te maken. Dit meel is proteïnerijk en geschikt voor mensen met suikerziekte of diabetes mellitus. In Brazilië worden de peulen alleen gegeten op dezelfde wijze als groene boontjes. In Peru en Argentinië wordt er een siroop gemaakt van mesquite die vooral wordt gegeven aan kinderen, zieke mensen en ouderen; deze siroop is namelijk extra voedzaam.

Naamgeving

De Latijnse naam die we in de wetenschap gebruiken van deze boom is Prosopis juliflora. In het Engels wordt de boom ook wel mesquite, meskit, ironwood en cashaw genoemd. Spaanssprekenden zeggen prosópis, cují yaque en bayaconda blanca tegen deze boom. In het Nederlands kennen we geen ander woord dan mesquite. In totaal zijn er 44 soorten mesquite die in het Latijn allemaal beginnen met de naam prosopis.

Inhoudsstoffen mesquite

Er zit veel proteïne in mesquite. Er is bekend dat er 19 verschillende aminozuren in zitten. Daarnaast bevat mesquite veel van de mineralen calcium, fosfor, magnesium, kalium en ijzer. Koper, zink en mangaan zitten slechts met kleine hoeveelheden in mesquite. Ook is het een rijke bron aan vezels. Op het gebied van vitaminen bevat het B1, B2, B6, B11, E en vitamine C. Quercetine in mesquite heeft een pijnstillende, anti-allergene, antibacteriële, antidiabetische, ontstekingsremmende en antivirale activiteit. 5-Hydroxytryptamine heeft een anti-depressie werking, net als tryptaïne wat in mesquite zit. In de bast van mesquite zitten tanninen met een antivirale, antibacteriële en anti-diarreewerking.

Mesquite als allergeen

Mesquite is een veilig product maar enkelingen hebben soms last van hooikoorts als hun reukorgaan in aanraking komt met de pollen van mesquite. Sommigen hebben last van spijsverteringsproblemen als ze de zaden eten.

Mesquite als diervoer

Mesquite wordt niet alleen door mensen gegeten. In Zuid-Amerika geeft men het aan allerlei dieren zoals koeien, ezels, varkens, geiten, schapen en gevogelte.

De geneeskracht van de peulen van mesquite

De hieronder genoemde medicinale werkzaamheden gelden als volksgeneeskundig medicijn. Er is slechts zeer beperkt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de medicinale werkzaamheden van mesquite. Er zijn zowel in- als uitwendige toepassingen. De peulen kunnen worden gebruikt om een infusie van te maken die kan dienen als water om de ogen mee te wassen. Van de bonen kan een puree worden gemaakt die dient om de effecten steken van dieren te verzachten. Pijn in de keel kan worden tegen gegaan door deze puree op te eten.

Huidproblemen en mesquite

Allerlei huidproblemen zoals zweren, wonden, verbrandingen, zonnebrand, infecties en irritaties worden tegen gegaan door het dikke sap wat uit de stam komt sijpelen op te vangen en op de huid aan te brengen.

Medicinale toepassing bladeren

De blaadjes kunnen worden gebruikt als thee die ingezet kan worden bij oogwassingen. Darmproblemen zoals diarree kunnen eveneens worden tegen gegaan door deze thee. Verder is het een middel bij hoofdpijn, pijnlijk tandvlees en blaasontsteking. Een zalf gemaakt van gekneusde bladeren wordt ingezet bij de gemene steken van de rode mier. Soms worden de bladeren zelf gegeten als braakmiddel; op deze manier kan de inwendige mens worden gereinigd.