Anijs, gezond en lekker

We kennen allemaal anijs met de typische smaak. Denk aan het Griekse glaasje ouzo, het kopje anijsthee, het snoepje of de muisjes voor op brood. Maar wat weten we verder over anijs? Is anijs gezond en is het ook nog op een andere manier toe te passen? Vragen die de meeste mensen niet als vanzelfsprekend zullen stellen. Misschien wordt het mogelijk wat duidelijker als blijkt dat anijs, naast lekker, ook heel gezond is. Hoe zit dat?

Anijs, de basis

Anijs is afkomstig van de schermbloemenfamilie, officieel Umbelliferae of Apiaceae genoemd, en is een éénjarig kruid. Anijs komt oorspronkelijk uit het oostelijk deel van de Middellandse zee, vooral Griekenland, en het nabije oosten (West-Azië, zoals Jordanië en Turkije). Anijs gaat al heel lang terug en zeker tot 1500 voor Christus.

De plant is langzaam verwilderd en we vinden anijs inmiddels ook in Nederland terug. Echt verbouwen doen ze in het gehele Middellandse Zeegebied, Rusland, India en in de Verenigde Staten. De plant heeft warmte nodig, kan zo’n vijftig tot zestig centimeter groot worden, heeft witte bloemschermen en vaag groene splitvruchten en bloeit van juli tot september. Overigens kan het na het zaaien wel zo’n vier tot vijf weken duren, voordat je wat gaat zien van de plant.

Steranijs

Om verwarring te voorkomen, steranijs is een boom/struik waarvan de vruchten gebruikt worden als specerij. Steranijs groeit in Azië en heeft een vergelijkbare smaak. Echter, we hebben het hier zeker niet over dezelfde plant.

Gezondheidsaspecten

Vitaminen en mineralen

Anijszaad, want daar hebben we het dan over, bevat nogal wat vitaminen en mineralen. Met name vitamine B6 zit erg veel in anijszaad. Anijs bevat de volgende vitaminen en mineralen, te weten:

• Vitamine B1, B2, B3, B5, B6
• Vitamine C
• Foliumzuur
• IJzer
• Koper
• Mangaan
• Calcium
• Fosfor
• Zink
• Magnesium
• Kalium
• Seleen

Aandoeningen in de geschiedenis

Tijdens de hoogtijdagen van de Romeinen en Grieken werd anijs veel gebruikt voor een frisse adem, een goede spijsvertering en het zou vocht afdrijvend werken. Verder kon men er in baden, zo heet mogelijk, om de bronchiën en luchtwegen te openen. Het was Hippocrates zelf die anijs kon aanbevelen bij maagpijn, hoest, braken, maagklachten en bij nachtmerries.

Aandoeningen in het heden

Veel van de in de geschiedenis toegepaste vormen, gelden nu nog steeds. Bij problemen met de luchtwegen is anijs een nog steeds erg veel gebruikt kruid. Menig astmapatiënt past het toe. Maar waar anijs ook prima voor ingezet kan worden is problemen met winderigheid. Het wordt dan niet zelden in de vorm van anijsthee gedronken. Anijsthee kan je in de reformwinkel kopen of je maakt het zelf door één theelepel anijsvrucht (gestampt) te mengen met 250 ml kokend water. Laat het enkele minuten staan en drink het daarna op.

Reis je veel en kunnen de maag of darmen wel eens opspelen? Begin dan voor de reis al met het drinken van anijsthee. Een prima preventief middel. Tenslotte is het uitwendig ook een prima middel, want het werkt antibacterieel. Anijs kan je op bijvoorbeeld een beet onverdund toepassen.

Voor vrouwen heeft anijs sowieso extra eigenschappen, te weten:

• In anijs zit onder meer anethol. Dit is goed om de melkproductie bij moeders te stimuleren.
• Verder wordt het ook toegepast om een bevallig gemakkelijker te laten verlopen.
• Bij menstruatieproblemen kan anijszaad ook prima werk doen, denk hierbij aan krampen of het uitblijven van de menstruatie.
• Tijdens de menopauze is anijs ook uitermate geschikt tegen opvliegers, stemmingswisselingen en nachtzweten.
• Voor de vrouw met vaginale droogte kan anijs tenslotte ook helpen.

Anijs in de keuken

Kruiden zijn een heerlijke toevoeging in de keuken. De rijpe bruine splitvruchten van de anijsplant worden gebruikt om de bekende kruidige anijskoekjes mee te maken. Maar als je zelf brood maakt, kan een beetje toevoeging van het anijskruid ook het brood net dat beetje extra smaak geven. Maak het koekjesdeeg en brooddeeg verder identiek klaar zoals je gewend bent en voeg alleen een snufje anijskruid toe. Doe rustig aan, want het is kruidig en kan anders snel overheersen.

Ongemerkt vinden we anijskruid ook vaak terug in de kant-en-klare kruidenmixen. Maar de bekende muisjes voor op brood bevatten ook anijs. Minder bekend is wat anijskruid toevoegen als je witte of rode kool klaarmaakt of zuurkool. Verder geeft het een verfrissend smaakje bij groentesoep of groentekippensoep.

Als we nadrukkelijker naar het ontbijt kijken kan anijskruid ook prima toegepast worden tijdens de mueslimaaltijd met yoghurt of kwark. Gezamenlijk met muesli of zelfs zonder muesli, maar in plaats daarvan wat vruchten. Het geheel wordt dan verrassend fris van smaak.

Tijdens een warme dag is anijsijs ook lekker. Zet anijsthee, laat het goed afkoelen, doe het in de ijslollyvorm of als ijsklontje en zet het even in de vriezer. Heerlijk verfrissend op warme dagen.

Tot slot

Mogelijk is anijs een ondergewaardeerde plant, want we horen er maar weinig over. Het is echter een lieflijk ogend bloemetje, deze kruidenplant is op vele manieren toepasbaar in de keuken én toe te passen bij verschillende aandoeningen. De plant is zelf te kweken, zolang het plantje maar warmte krijgt en je geduld toont.