De geneeskracht van anijs

Anijs is een lekker kruid waarvan we vooral het zaad gebruiken om anijsthee of anijsmelk te maken. Anijs zit in het bekende Nederlandse broodbeleg ´muisjes´ wat traditioneel gegeten wordt tijdens de geboorte van een kind. Anijs kan in taarten, cakes en koekjes worden gebruikt. Anijs heeft geneeskrachtige eigenschappen. Het wordt in de kruidengeneeskunde gebruikt als medicinaal hulpmiddel en als smaakmaskeerder. Er zijn kruiden die niet lekker smaken en door er anijs aan toe te voegen wordt de smaak verbeterd. Bovendien heeft het geneeskrachtig pallet van anijs vele kleuren zodat het vaak een medicinale werking van een kruidenmix versterkt. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Vitaminen Anijszaad
• Mineralen anijszaad
• Anijszaad in de antieke tijd
• Anijszaad in de geschiedenis
• Anijszaad voor de luchtwegen
• Anijszaad en borstvoeding
• Anijs voor vrouwenkwalen
• Uitwendig gebruik van anijszaad
• Eettips anijs

Vitaminen Anijszaad

De waarden van de ADH-percentages die hieronder voor vitaminen en mineralen zijn gebruikt zijn de waarden per 100 gram. Nu zul je niet snel een ons anijszaad per dag naar binnen werken maar het is een indicatie van de gezondheid van een product in het algemeen. Anijszaad is een rijke bron van vitaminen. Het bevat relatief het meest pirydoxine of vitamine B6. In een ons anijszaad zit 50% van de ADH voor deze vitamine. Verder zit er de volgende vitaminen in: vitamine C(35%ADH), thiamine of B1(28%ADH), riboflavine of B2(22%ADH), niacine of B3(19%ADH), pantotheenzuur of B5(16%ADH) en foliumzuur(3%ADH).

Mineralen anijszaad

Er zitten veel mineralen in anijszaden; de ADH-percentages voor mineralen zijn beduidend hoger dan die voor vitaminen. Het meest bevat het anijszaadje ijzer. In 100 gram anijszaden zit maar liefst 462% van de ADH aan ijzer. Naast ijzer zit er veel koper in. Een ons is genoeg voor 101% van de ADH aan dit metalen sporenelement. Mangaan volgt koper op de voet met een percentage van exact 100% van de ADH. Andere mineralen die anijs rijk is zijn: calcium(65%ADH), fosfor(63%ADH), zink(48%ADH), magnesium(43%ADH), kalium(31%ADH) en seleen(9%ADH).

Anijszaad in de antieke tijd

Plinius de oudere heeft in de antieke Romeinse tijd anijs beschreven als medicijn tegen slapeloosheid, voor een frisse adem en om beten van de aspisadder te behandelen. Anijszaad wordt tegenwoordig vooral in India gebruikt om een frisse adem te creëren en het zit in natuurlijke mondwaters. Eerder dan de Romeinen hadden de antieke Egyptenaren anijszaad gepromoot als middel om de spijsvertering te bevorderen, als diureticum of plantaardige plaspil en om tandpijn en andere pijnen mee te bestrijden. Anijszaad is door de antieke Egyptenaren 4000 jaar geleden voor het eerst gecultiveerd en is een wilde plant in Egypte. Dioscorides beval in de 1e eeuw warme baden met anijs aan om de bronchiën en de luchtwegen te openen. Hij ging er net als de Egyptenaren vanuit dat anijszaad pijnbestrijdend en vochtafdrijvend werkt. Anijszaad is al vermeld bij de Soemeriërs, 6000 jaar voor Christus.

Anijszaad in de geschiedenis

Hippocrates, grondlegger van de geneeskunde uit het oude Griekenland, heeft anijszaad aanbevolen bij maagpijn, de hik, hoest, braken, zware maag en nachtmerries. Karel de Grote besloot middels een edict dat anijszaad gereguleerd werd geplant in de kloostertuinen van Europa. Rembert Dodoens, een baanbrekende kruidenwetenschapper, wees geheel terecht op de zoete smaak van anijs. De zoetheid die met dit kruid gepaard gaat zorgt ervoor dat je minder suiker hoeft te gebruiken als je het gebruikt in zoete bakproducten zoals koekjes.

Anijszaad voor de luchtwegen

Vrijwel alle manieren waarop anijs in de antieke tijd werden gebruikt, worden heden te dage nog steeds toegepast in de fytotherapie zoals duidelijk wordt wie het boek Groot Handboek der Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst leest. Anijszaad is een effectief middel tegen luchtwegproblemen zoals hoest, taaislijm en kinkhoest. Het wordt ook ingezet bij astma om een moeilijke ademhaling tegen te gaan.

Anijszaad en borstvoeding

In anijs zit anethol. Deze stof zorgt voor de herkenbare anijssmaak. Deze stof zit ook in venkel waardoor deze ook enigszins een anijssmaak heeft. Anethol is een fyto-oestrogeen oftewel een bio-identiek hormoon. Het wordt soms voorgeschreven bij moeders die de melkproductie willen stimuleren.

Anijs voor vrouwenkwalen

Er zit fotoanethol en dianethol in anijszaad, twee fyto-oestrogenen die de functie van lichaamseigen oestrogenen innemen. Hierdoor maakt anijszaad een bevalling makkelijker. Er zijn nog meer en vaker toegepaste medicinale functies van anijszaad. Anijs werkt goed tegen menstruatiekrampen. Het uitblijven van menstruatie (amenorrhee) wordt ook tegen gegaan met anijszaad. Vrouwen na de menopauze kunnen anijszaad gebruiken om opvliegers tegen te gaan, nachtzweten te voorkomen en stemmingswisselingen te ondervangen. Het helpt ook tegen vaginale droogte en een verminderd libido.

Uitwendig gebruik van anijszaad

Het medicinale effect van het uitwendig gebruik van anijszaad leunt grotendeels op de antibacteriële werkingen. Essentiële olie van anijszaad werkt goed tegen schurft, hoofdluis en hoofdmijt. In plaats van oliën worden hier ook zalven voor gebruikt. Om de luchtweg te helpen wordt soms een zalf of balsem op de borst gesmeerd. Tandpasta en mondwaters vallen officieel onder de uitwendige producten omdat we het niet inslikken. In deze producten zit vaak anijs, vooral als ze op natuurlijke basis vervaardigd zijn.

Eettips anijs

Wanneer je anijszaad om medische redenen wilt gebruiken dan kun je denken aan thee. Anijsthee kun je in zakjes kopen maar ook zelf maken door anijszaad een paar minuten te koken. Dit hete anijswater kun je zo opdrinken of vermengen met zwarte thee. Water met anijsaftreksel kun je zelf maken door anijszaad te overgieten met heet water en het vervolgens af te laten koelen zodat je huiskamerwarme anijswater hebt. Anijs kun je ook vermalen in meelproducten. Maak zelf eens koekjes, cakes of brood met anijs. Anijszaad kun je heel gebruiken in bakproducten. ´s Morgens is het een lekkere zelf gemaakte mueslivariant om eens een anijsblokje erdoor te doen. Je kunt anijszaad in een vijzel fijnmalen en toevoegen aan muesli of havermout. Uiteraard is anijsmelk een klassieker maar is het niet helemaal zeker of melk wel zo gezond is. Voor wie melk wil drinken, lijkt biologische melk in ieder geval een gezondere optie dan 'gewone' melk.

Lees verder

• Komijn, een kruid met geneeskracht
• De geneeskracht van lavas
• De geneeskracht van klaver
• De geneeskracht van munt