Is granola gezond?
Granola lijkt op muesli en cruesli (Cruesli is een merknaam van Quaker, maar het wordt in de volksmond opgevat als synoniem voor alle krokante muesli). Van muesli zijn er varianten als chocolade en met gedroogd fruit. Granola is net wat anders. Granola wordt bijvoorbeeld gezoet met honing of agavesiroop. Granola is niet alleen maar te vinden in speciaalzaken, maar ook in de supermarkt. Alleen is alle granola die verkrijgbaar is in de winkel gezond? Of kun je beter zelf granola maken?
Wat is granola?
Om erachter te komen of granola werkelijk zoveel bijdraagt aan de fysieke conditie van het lichaam, is het handig om te weten wat granola nu precies is. Granola, muesli en cruesli liggen erg dichtbij elkaar. Al deze producten bestaan uit een mengsel van geroosterde noten, granen en zaden. Muesli is echter rauw en onbewerkt, granola en cruesli worden geroosterd. Het verschil met cruesli is het feit dat de granola wordt gezoet met honing of agavesiroop, dit geeft het een eigen zoete smaak. Daarnaast bevat granola meer zaden, zoals zonnebloempitten, pompoenpitten of sesamzaad en een grotere variatie aan noten.
Is granola gezond of ongezond?
Het basisingrediënt van granola is havermout. Dit is een bron van voedingsvezels. Voedingsvezel is erg belangrijk voor een goede spijsvertering. Gemiddeld hebben mannen 40 gram voedingsvezel per dag nodig en vrouwen 30 gram. Naast voedingsvezel is havermout een bron van ijzer, magnesium, mangaan, fosfor, silicium, en vitamines E, K, B1, B2, B6 en B12. Kortgezegd: havermout is erg gezond. Het tweede ingrediënt is vaak noten of zaden, dit zijn vaak amandelen of walnoten. Ook dit ingrediënt bevat veel vitaminen, gezonde vetten en eiwitten.
Puur kijkende naar deze ingrediënten kun je granola als gezond beschouwen. Dat is ook niet gek want deze ingrediënten zijn tevens de basis van muesli. Muesli is ooit bedacht door een Zwitserse arts, Maximilian Bircher-Benner. Hij wilde een ontbijt aan zijn patiënten voorschotelen dat hen een voedzame start van de dag zou bieden. Hij gebruikte vooral onbewerkte, vegetarische en rauwe producten zoals granen, gedroogd fruit en zaden. Deze ingrediënten zijn goed verteerbaar en bevatten ruim voldoende gezonde voedingsstoffen, zonder nadelige eigenschappen.
Granola is deze ingrediënten plus meer zaden en het is gezoet met honing of agavesiroop. Doordat granola wordt geroosterd, zullen er wat voedingsstoffen verloren gaan en kan muesli als gezonder worden beschouwd.
Honing en agavesiroop als zoetmiddel
Agavesiroop zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel niet zo snel stijgt. Maar de suiker in agavesiroop is fructose. Fructose belast de lever waardoor de lever kan vervetten. Dit alles zorgt ervoor dat de kans op het ontwikkelen van diabetes stijgt. De voordelen van agavesiroop worden dus tenietgedaan door de nadelen.
Honing staat bekend als een gezond zoetmiddel. Het is alleen wel zo dat hierbij niet alle honing bedoeld wordt. Goedkope honing uit de supermarkt is namelijk verhit waardoor het niet beschikt over vitaminen en mineralen en het net zo ongezond is als kristalsuiker. Koop je echter kwaliteitshoning uit een natuurwinkel dan heb je een zoetmiddel waar wel vitaminen en mineralen in zitten. Als je deze honing gebruikt heb je een gezonder zoetmiddel dan kristalsuiker. Wel wordt granola (en dus de honing) geroosterd/verhit. Hierdoor kan het zijn dat niet alle mineralen en vitaminen in de honing bewaard blijven. Als je er zeker van wilt zijn dat alle voedingsstoffen bewaard blijven kun je het beste honing na het roosteren toevoegen, let hierbij wel dat je niet te veel honing toevoegt aangezien het anders erg plakkerig kan worden. De World Health Organization (WHO) adviseert voor volwassenen maximaal 50 gram suikers per dag.
Granola uit de supermarkt
Granola die je in de supermarkt koopt ziet er altijd erg gezond uit. Het wordt neergezet als gezond alternatief voor de boterham in de ochtend en verpakkingen met fruit, noten en zaden ondersteunen een super gezond imago. Helaas is dit imago vaak onterecht, ook al blijft de essentie van het product altijd gezond: havermout, noten en fruit, hier kan weinig fout gaan. Wel zit er in de granola van de supermarkt over het algemeen veel suiker. Vaak is dit wel uit honing, maar deze honing is verhit, waardoor je het kunt zien als normale suiker.
Granola zelf maken
Hierdoor is het een betere keuze om granola zelf te maken. Een gezonde granola begint met tijd. Neem de tijd om zelf je ontbijt, lunch, of tussendoortje te bereiden. Zo weet je precies wat er in zit. Zelf kun je de ingrediënten bepalen, zolang je de basis van havermout, noten of zaden en fruit aan houdt. Het resultaat is dat jij kan kiezen wat je eet en eindeloos kunt variëren met de noten, zaden en fruitsoorten die jou het beste smaken. Om het proces volledig onder controle te houden kun je ervoor kiezen om de ingrediënten apart te roosteren in een gietijzeren pan of wok.