Langer leven door minder te eten

Langer leven? Klinkt goed maar minder eten, klinkt heel wat slechter. En, is dat geen contradictie? We moeten toch eten om in leven te blijven.

Minder eten met meer voedingswaarde.

Een effectieve manier om het ver­ouderen te vertragen, ziekten te vermijden en jaren aan uw leven toe te voegen blijkt heel eenvoudig: eet minder calorieën, maar wel calorieën met meer voedingswaarde. Bij dieren is het een nagenoeg volmaakte manier om het leven te verlengen. Het verklaart mogelijk ook waarom sommige mensen opmerkelijk langer leven dan andere. Op het Japanse eiland Okinawa bijvoorbeeld wonen meer mensen van over de honderd dan waar ook ter wereld. Zij eten 17 tot 40% minder calorieën dan ande­re Japanners. En op het eiland komen met de leeftijd samenhan­gende hartkwalen, hersenbloeding, kanker en diabetes 30 tot 40% minder voor.

Hoewel veel mensen tegenwoordig zwaarder worden, is er over­tuigend bewijs dat minder eten jong houdt. Roy Walford van het Gerontologisch Onderzoekslaboratorium van de Universiteit van Californie is er heilig van overtuigd dat een hoogwaardige voeding met weinig calorieën het verouderen vertraagt en zelfs op hogere leeftijd sommige lichaamssystemen 'verjongt', het leven verlengt en de vatbaarheid voor ziekten halveert.

Betekent dat een leven lang half verhongeren? Nee, want het gaat om minder eten, niet om slecht eten. Dat is de sleutel.

Langer levende dieren

Het is onomstotelijk bewezen dat dieren die minder calorieën eten langer leven dan normaal te verwachten valt. Sinds de eerste expe­rimenten in 1935, wat ondertussen al bijna tachtig jaar geleden is, zijn er in een reeks onderzoekingen aangetoond dat zoogdieren, zoals muizen, ratten en honden, op een beperkt dieet een derde tot de helft langer leven dan verwacht. Het staat buiten kijf dat zoogdieren die 30 tot 40% minder eten dan normaal, minder snel verouderen, mits ze de juiste voedingstoffen binnen krijgen. De dieren zijn frisser, slanker, jeugdiger en minder gevoelig voor allerlei ziekten, waaronder kanker en infectieziekten.

Waarom minder calorieën het verouderen tegen gaat

Je produceert minder vrije radicalen

Op de keper beschouwd zijn calorieën de vijanden van een jeugdig leven, omdat ze in energie omgezet moeten worden en dat vereist meer zuurstof. En meer zuurstof activeert meer vrije radicalen, die weer cellen aanvallen en ze kunnen beschadigen, wat vervolgens tot ziekten en versneld ver­ouderen kan leiden. Het is een vicieuze cirkel: hoe meer u eet, des te meer zuurstof u moet verwerken en des te grotere celschade u kunt verwachten. Minder calorieën binnenkrijgen remt het ontstaan van destructieve vrije radicalen. De weefsels van kada­vers van dieren die een voeding met minder calorieën hebben gehad, blijken minder door vrije radicalen aangetast te zijn. Ze zijn niet zo 'verweerd' als de weefsels van goed gevoede dieren die op dezelfde leeftijd zijn overleden.

Je verdediging tegen verouderen verbetert

Het lichaam van een dier dat minder te eten krijgt, produceert zelf meer anti-oxidante enzymen, waaronder superoxide-dismutase, catalase en glutathion-peroxidase dezelfde vitale stoffen waaraan fruitvliegjes hun jeugd en langer leven te danken hebben. Dieren op een dieet met minder calorieën mobiliseren bovendien meer enzymen om schade aan het DNA in de cellen te repareren. En ze kunnen carcinogenen, zoals aflatoxine, vijf keer zo snel uit hun lichaam verwijderen.

Je weerstand tegen infecties neemt toe

De immuniteit van dieren die minder calorieën krijgen, is een derde beter dan normaal. En al niet minder belangrijk: Minder calorieën vertraagt de afname van de weerstand die bij het ouder worden optreedt en de witte bloedcellen behouden hun kracht langer'.

Je bloedsuiker- en insulinespiegel dalen

Minder eten zorgt voor aanzienlijke verlaging van de insuline- en glucosebloedspiegel.

Juist door minder te eten, ouder en vitaler worden?

Een vreemd dilemma, zeker in onze luxemaatschappij waar een overvloed aan voedsel ons elke dag weer verleid om meer te eten.

Voor verder onderzoek

• J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2002 Jun;57(6):B211-24.Calorie restriction in biosphere 2: alterations in physiologic, hematologic, hormonal, and biochemical parameters in humans restricted for a 2-year period. Walford RL, Mock D, Verdery R, MacCallum T.
• Proc Natl Acad Sci U S A. 2004 Apr 27;101(17):6659-63. Epub 2004 Apr 19.Long-term calorie restriction is highly effective in reducing the risk for atherosclerosis in humans.Fontana L, Meyer TE, Klein S, Holloszy JO.
• Ageing Res Rev. 2006 Aug;5(3):332-53. Epub 2006 Aug 8. Caloric restriction and intermittent fasting: two potential diets for successful brain aging. Martin B, Mattson MP, Maudsley S.