Goed contact met je puber: tips

Iedere puber mag ermee aan de slag: werken aan vriendschappen en relaties; een evenwicht vinden tussen school, werk en hobby’s; uitvinden waarin hij goed is, nadenken over studie of beroep. Geen geringe opgave, ook niet voor zijn ouders. De zelfstandigheid van je puber neemt toe, en daarmee – als het goed is – zijn vrijheid. Wanneer je je kind respecteert in de keuzes die hij maakt, beseft hij steeds meer dat hij nu deel uitmaakt van de grotemensenwereld. Maar de praktijk is vaak weerbarstig. Hoe pak je het aan?

Goede leefgewoonten

Ondersteun je kind in het vinden van een gezonde balans tussen school, werk en ontspanning. Breng samen in kaart hoeveel uren op gaan aan dagelijkse en wekelijkse bezigheden en evalueer dit.

Leer je kind hoe hij goed voor zichzelf kan zorgen. Moedig goede gewoonten aan. Denk hierbij aan voldoende rust en beweging. Tieners hebben per nacht ruim negen uur slaap nodig, en minstens een uur beweging per dag!

Een hecht netwerk

Een goede ouder-kind verhouding leidt vaak tot waardevolle vriendschappen in de puberteit. Stimuleer je kind om tijd door te brengen met vrienden die een goede invloed op hem hebben. Let er zelf op dat je de vrienden van je kind kent. Neem bijvoorbeeld de tijd om samen iets te drinken. Verder: moedig je kind aan tot interactie met volwassenen buiten de familie.

Emotionele ontwikkeling: zelfbeeld

Wanneer je tiener zichzelf kan accepteren zoals hij is, draagt dat bij aan zijn welbevinden. Het helpt als je kind leert zich niet te vergelijken met anderen, en mild te zijn voor zichzelf als dingen anders gaan dan gepland. Praat met je kind over zelfacceptatie en zelfrespect. Deel je eigen ervaringen.

Onderhandelen

Tieners stellen het erg op prijs wanneer ze betrokken zijn bij het opstellen van regels. Ga samen om tafel en praat erover. Zo toon je respect voor de ontwikkeling van je kind. Laat je kind weten dat je zijn behoefte aan zelfstandigheid begrijpt. Maar dat het tegelijk belangrijk is om de regels van thuis te respecteren. Zorg ervoor dat je kind begrijpt waarom de afspraken nodig zijn. Let erop dat je zijn reactie serieus neemt.

De gemaakte afspraken kunnen van tijd tot tijd opnieuw bekeken worden. En eventueel aangepast aan het groeiende verantwoordelijkheidsgevoel van je kind. Hij wordt ouder en je zult vaker onderhandelen. Aandachtspuntje voor jezelf: laat je kind weten wat je echt belangrijk vindt, en waarom. Maak onderscheid tussen wat belangrijk is voor je en welke dingen je kunt loslaten. Zoek hierin een balans en bereid je voor op de volgende onderhandeling met je puber.

Ontdek de kwaliteiten van je puber en motiveer hem die te ontwikkelen

Ga op zoek naar nieuwe activiteiten. Bezoek bijvoorbeeld samen een open dag van de sportschool of muziekschool. Moedig je kind aan om nieuwe vaardigheden op te doen. Op deze manier kan hij ontdekken waar hij goed in is. Wanneer hij zijn talenten kan toepassen in het dagelijks leven, geeft dat je puber een boost voor zijn zelfvertrouwen. Plan (samen) tijd in om te oefenen.

En jij? Doe een stapje achteruit!
Laat hem er rustig in groeien. Leef mee met de hobby's van je kind, maar let op dat je de boel niet overneemt. Bied weerstand aan de verleiding om alles tot in detail voor hem te gaan regelen.

Verleg de focus

Je kind kan zoeken naar alledaagse manieren om iemand te helpen, gewoon in de kleine dingen. Zo leert hij dat de wereld niet alleen om hem draait. Bovendien kan hij hierdoor nadenken over wat hij belangrijk vindt (waarden): dit geeft zijn leven richting.

Koester dierbare herinneringen

Kijk eens samen een fotoboek door, en/of praat over dagen die je met elkaar hebt doorgebracht en waarop je met een goed gevoel terugkijkt.

Wees optimistisch en leef in het moment

Focus op de dingen die goed gaan, en leer je kind om dit ook te doen. Benader de uitdagingen van het leven met optimisme. Stel vast bij welke gelegenheden je kind tot zijn recht komt, en help hem om de bijbehorende gevoelens vast te houden. Als je kind vaak piekert of zich zorgen maakt, is het wellicht de overweging waard hem te leren hoe hij bewust kan leven in het moment (mindfulness). Dit kan hem helpen even de zorgen los te laten.

Wees zelf ook optimistisch: complimenteer je kind bij positief gedrag. Gooit hij zijn vuile was in de wasmand? Bedank hem ervoor!

Tot slot:

• Houd de communicatie zoveel mogelijk open. Spreek je verwachtingen duidelijk uit. Als je kind van jou leert hoe hij respectvol kan communiceren, heeft hij daar een leven lang profijt van.
• Doe zelf wat je zegt. Je bent het voorbeeld bij uitstek voor je kind. Aan de andere kant: niemand is perfect. Gaat het een keer mis, kom er later op terug bij je kind, en bied eventueel je excuses aan. Ook daar leert hij van.
• Betrek je kind bij beslissingen die het huishouden aangaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan keuzes rond avondeten, vakantiebestemming en inrichting van huis en tuin.
• Heb vertrouwen in je tiener. Hij zal leren door ervaring.
• Blijf betrokken. Wees beschikbaar op die momenten dat hij het meest ontvankelijk is voor een gesprek. Luister. Breng samen tijd door. Plan dit in je agenda en houd je aan je afspraak. Hierdoor voelt je kind hoe belangrijk hij is voor je. En ook zal hij je er op dat moment misschien niet voor bedanken - onthoud dat je oprechte aandacht voor hem een basis legt onder zijn verdere leven!