Is mijn kind linkshandig of rechtshandig?
De eerste levensjaren ontwikkelen kinderen hun beide handen alhoewel veel kinderen wel een handvoorkeur hebben. Rond een jaar of drie wordt bij de meeste kinderen duidelijk of ze links- of rechtshandig worden, maar er zijn ook kinderen die nog heel lang beide handen gebruiken. Tot een jaar of zes wisselen kinderen nog wel eens van voorkeurshand, daarna kun je met zekerheid zeggen naar welke hand de voorkeur uitgaat. Deze hand ontwikkelt zich beter, heeft sterkere spieren en het is de hand waar je mee schrijft.
De voorkeurshand
De meeste mensen hebben een voorkeurshand, slechts enkelen zijn zowel links- als rechtshandig. Met de voorkeurshand voer je de meeste handelingen uit. Deze hand ontwikkelt zich beter, heeft sterkere spieren en de motoriek is beter. Dat komt omdat je met deze hand vaardigheden aanleert die je met de andere hand niet oefent. Schrijven doe je bijv. alleen met je voorkeurshand.
De ontwikkeling van de handen vanaf de geboorte
Baby’s zijn de eerste maanden na de geboorte vaak rechtshandig. Dit zou komen doordat de meeste baby’s in de baarmoeder met de rechterkant dichterbij de buikwand liggen. Deze kant ontvangt dan meer prikkels en kan zich beter ontwikkelen dan de linkerkant. De eerste jaren ontwikkelt een kind beide handen en wisselt de voorkeur voor één bepaalde hand nog. Vanaf een jaar of zes kun je met zekerheid vaststellen of een kind links- of rechtshandig wordt.
De eerste maanden na de geboorte
Na de geboorte zijn de handjes van een baby vaak gesloten. Dit verandert zodra de baby wat groter wordt en de wereld gaat ontdekken. Met ongeveer drie maanden kan hij iets vastpakken. De eerste tijd is het nog lastig om iets goed vast te pakken, maar oefening baart kunst, het gaat hem steeds beter af.
Vijf maanden tot een jaar
Rond een maand of vijf kan een baby voorwerpen goed vastpakken en gebruikt hij zijn handjes volledig. Beide handen worden evenveel gebruikt. De baby is acht of negen maanden oud als hij speelgoedjes over kan pakken tussen beide handen. Hij zwaait nu ook en klapt in zijn handjes.
De handen van een dreumes
Na een jaar is de baby een dreumes geworden. Hij begrijpt meer en ontwikkelt zich op elk gebied, ook de handjes blijven zich ontwikkelen. De spieren worden sterker, de motoriek beter. Een dreumes kan zelf zijn beker vasthouden en eruit drinken, eten pakken en in de mond stoppen en met een potlood de eerste strepen op papier zetten.
De peuter- en kleuterfase
In de peuterfase leert een kind zich aankleden. Soms lukt het ook al om de knoopjes dicht te doen. De krassen op papier maken plaats voor vormen en rond een jaar of drie beginnen deze vormen ergens op te lijken. In de leeftijd van vier tot zes jaar gaat het kind naar school en ontwikkelt de motoriek zich steeds beter. Een kleuter kan dan ook meer details tekenen.
Wordt mijn kind linkshandig of rechtshandig?
Bij een ongeboren baby hebben geslachtshormonen invloed op de ontwikkeling van de hersenen. Deze hormonen zorgen ervoor dat de ene hersenhelft zich wat meer ontwikkelt dan de andere helft en dit bepaalt of iemand links- of rechtshandig wordt. Rechtshandigen hebben meestal een meer ontwikkelde linker hersenhelft en linkshandigen een meer ontwikkelde rechter hersenhelft.
Erfelijke factoren
Erfelijke factoren spelen ook een rol bij het ontstaan van links- of rechtshandigheid. Linkshandige ouders hebben een grotere kans op het krijgen van kinderen met een voorkeur voor de linkerhand. De meeste mensen zijn uiteindelijk rechtshandig en maar een klein percentage wordt linkshandig.
De nadelen van linkshandigheid
Omdat de meeste mensen rechtshandig zijn, is de maatschappij ook vooral hierop gericht. Veel voorwerpen zijn ontworpen voor rechtshandige mensen. Denk hierbij aan scharen, gereedschap en voorwerpen met een asymmetrische vorm.
Schrijven met de voorkeurshand
Schrijven doe je met de voorkeurshand. Voor rechtshandige mensen is dat geen probleem, maar linkshandigen gaan tijdens het schrijven met hun hand over de pas geschreven tekst heen, waardoor de nog natte inkt een vlekkerig resultaat op kan leveren. Voor linkshandige mensen is het ook vermoeiender om te schrijven omdat ze hier hun vingers bij moeten gebruiken. De pen wordt over het papier geduwd terwijl rechtshandige mensen vanuit hun pols schrijven en de pen over het papier trekken.
Test de handvoorkeur van je kind
Er zijn enkele testjes waarmee je de handvoorkeur van je kind kunt testen. Omdat de handen zich de eerste jaren nog ontwikkelen kan de voorkeur voor één van beide handen nog veranderen. De testjes geven dus geen zekerheid.
- Bij een pasgeboren baby is soms al te zien naar welke kant zijn voorkeur uitgaat, dat is de kant waar hij zijn hoofd het vaakst naar toe draait.
- Als het kind wat ouder wordt en met één hand iets kan pakken, geef hem dan een speeltje en kijk met welke hand hij het pakt. De voorkeurshand is de hand waarmee hij dit het vaakst pakt.
- Pak een leeg rolletje (toiletpapier) en laat het kind hier met één oog doorheen kijken. Gebruikt hij zijn linker- of rechteroog?
- Als het kind kan staan rol je een bal naar hem toe. Kijk met welke voet hij de bal tegenhoudt of terug schopt.