Seksualiteit bij jonge kinderen

Seksualiteit bij jonge kinderen Menig ouder begint zijn/haar betoog over seksualiteit als dochter of zoon richting de puberale leeftijd gaat. Menig ouder is dan overigens ook al aan de late kant, want vaak is men via informatie op school en het eigen ontwikkelingsproces al verder dan menig ouder denkt. Maar hoewel ouders zijn bij een klein kind bezig met seksualiteit? Toch begint het al in de babyfase.
Niet te vergelijken met seksualiteit in de puberteit en al helemaal niet als volwassene, maar kleine kinderen zijn op jonge leeftijd wel degelijk bezig met het ontdekken van hun seksualiteit.
Jonge kinderen maken vanaf de geboorte tot pakweg het vierde levensjaar een behoorlijke ontwikkeling door en daar is de basis leggen voor de verdere seksualiteit in het leven, een onderdeel van. Dit is ook de fase dat men het verschil tussen jongens en meisjes in de gaten gaat krijgen. De nieuwsgierigheid in het eigen lichaam en dat van diegene die er heel anders uitziet is geboren.

Rol van de ouder

De rol van vader en moeder is in deze levensfase van het kind, heel bepalend. Ouders die seksualiteit en bloot als een soort taboe zien, zal doorwerken op hoe het kind uiteindelijk naar seksualiteit kijkt. Daarom is knuffelen en aanraken in deze fase ook een vanzelfsprekendheid, althans dat zou het moeten zijn.

Het groeiproces van het jonge kind

Jonge kinderen zijn niet met seks bezig zoals volwassenen dat doen, voor deze leeftijdscategorie is het geen bewust proces. Wel zitten kinderen in een levensfase waarin ze aan het ontdekken zijn en zoals de allerkleinste helemaal enthousiast kunnen worden over de eigen bewegende voetjes, zo zal een kleuter de geslachtsdelen ‘ontdekken’.

Dat brengt automatisch met zich mee dat het voor het kind prettig aanvoelt als deze bijvoorbeeld met zijn piemeltje speelt. Maar ook waarom papa iets heeft wat mama niet heeft of waarom een broertje iets anders heeft als een zusje. Het leerspel is begonnen en gaat in deze levensfase zonder enige gene.

Schaamte

De jongere kinderen kunnen zich dan ook volledig laten gaan in bijzijn van anderen, zonder ook maar enige vorm van schaamte. Dit proces begint na het vierde levensjaar langzaam te veranderen en de wat meer stiekeme spelvorm begint. Denk maar eens aan het ‘doktertje’ of ‘vadertje en moedertje’ spelen. “Vieze” woorden worden opgepikt, er wordt lacherig over gedaan en omkleden voor gymnastiek op de basisschool wordt vooral gescheiden gedaan. We noemen dit de ‘latentiefase’.

Hoe er mee om te gaan?

Als ouder sta je er op de heel jonge leeftijd vaak niet eens bij stil, maar het is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind dit wel te doen. Niet geheimzinnig over doen, het hoort bij het leven. Dat het niet netjes is om in bijzijn van andere in de woonkamer aan je piemeltje of vagina te zitten, kan je wel uitleggen. Niet omdat het niet mag, want dat zal eerder tot stiekem gedrag leiden, maar omdat het privé is.

Nee is nee

Zo is het ook belangrijk om als kinderen van dezelfde leeftijd met elkaar bezig zijn te ontdekken (ze moeten dan ook wel van ongeveer dezelfde leeftijd zijn en dus in hetzelfde proces zitten), dat als een van de kinderen zegt het niet prettig te vinden, je moet stoppen. Kinderen leren te zeggen of ze iets prettig vinden of niet en stoppen als iemand zegt iets niet te willen, is dus van belang.

Praten

Behalve ervaren willen kinderen ook alles weten en daar komt meteen de rol van de ouder om de hoek. Uitleggen hoe zaken heten en waar ze voor dienen hoort erbij, maar zorg wel dat je je er prettig bij voelt om het uit te leggen als een levensles. Een kind voelt aan als jij heel krampachtig iets uitlegt of het juist probeert te voorkomen dat er over gesproken wordt. Bedenk wel dat je bij je uitleg te maken hebt met een kind van kleuterleeftijd en uitgebreide antwoorden vaak veel te ver gaan.

Doen

Zo kan je uit jezelf al een deel oppakken als er een volgend kind komt. Uitleg hoe dat kindje in de buik komt, dat het groeit en er ook weer uit moet. Maar ook je kind mee onder de douche nemen, zodat het kind ziet dat er niets vreemds of engs aan is. Dat neemt niet weg dat als je iets niet prettig vindt, je dit ook gewoon moet kunnen zeggen. Je voorbeeld rol wordt zo een stuk duidelijker, want je kind ervaart dat als je iets niet prettig vindt, je gewoon “nee” kunt zeggen.

Tot slot

Er is niet één manier die het allemaal voorschrijft, maar maakt wel onderdeel uit van het totale opvoedingsproces. Als ouder moet je voor jezelf de juiste toon vinden om het te bespreken met je kind.
© 2012 - 2024 Annastaal, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Peuters en seksualiteitPeuters en seksualiteitSeksualiteit, is dat van toepassing op peuters? Jazeker, seksualiteit is niet iets wat pas op de latere kinderleeftijd b…
Kinderen die hun seksualiteit ontdekkenKinderen die hun seksualiteit ontdekkenKinderen ontdekken op een gegeven moment hun seksualiteit. Het lijkt wat jong, maar kinderen in de leeftijd van 3 tot 5…
Homo-, hetero- en biseksualiteitIn tegenstelling tot vele dieren, vallen de meeste mensen op de wereld op mensen van het andere geslacht, maar er zijn o…
Seksuele opvoeding, wat ouders moeten wetenSeksuele opvoeding, wat ouders moeten wetenDe meesten ouders vinden seksuele opvoeding van hun opgroeiende kinderen een lastige zaak. Vaak met uitstel gedrag. De s…

Een luier verschonen, doe je zoEen luier verschonen, doe je zoIedere aanstaande ouder moet er op een gegeven moment aan geloven. Als de kleine spruit geboren is, moeten er luiers ver…
HSP, ofwel: 'Hooggevoelige kinderen'HSP, ofwel: 'Hooggevoelige kinderen'Nieuwetijdskinderen, HSP ofwel Hooggevoelige kinderen. Vanaf 1990 worden er eigenlijk doorlopend hooggevoelige kinderen…
Annastaal (2.955 artikelen)
Gepubliceerd: 06-01-2012
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Kinderen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.