Je kind is je alles, leren door vallen en opstaan

Iedere ouder wil zijn kinderen zo lang mogelijk beschermen tegen slechte invloeden van de straat en tegen het kwaad in de wereld. We willen onze kinderen beschermen tegen pijn. We willen ze behoeden voor vallen en stoten en ervoor zorgen dat ze geen blauwe plekken oplopen. Toch is dat niet mogelijk. We zijn allemaal groot geworden door te vallen en op te staan. Geen enkel kind ontkomt aan de blauwe plekken, de bulten en de schaafwonden. Ouders willen hun kroost beschermen kost wat kost. Maar, is dat wel goed voor het kind?

Gevaar op straat

Op de fiets

Kleine Sofie is aan het fietsen met een vriendinnetje. De twee moeders zitten in de tuin en kijken toe hoe hun kroost rondjes fietsen om de plantenbak op het pleintje. De moeder van Sofie roept steeds naar Sofie dat ze voorzichtig moet zijn. De moeder van het vriendinnetje probeert een gesprek aan te knopen met de moeder van Sofie, maar dat wordt onmogelijk gemaakt doordat Sofie’s moeder steeds iets naar haar dochtertje roept. Ineens botst het vriendinnetje tegen de plantenbak en valt om, waardoor Sofie met haar fiets tegen de fiets van haar vriendin rijdt en ook omvalt. Sofie’s moeder staat snel op en rent naar haar dochter onder het luid roepen van kreten als: ‘Ik zei toch dat je uit moest kijken.’ en ‘Zie je nu wat er gebeurt.’ ook het ‘Heb je je pijn gedaan schatje.’ komt voorbij. Sofie, die eigenlijk alleen maar geschrokken was van de valpartij, ziet haar moeder in paniek op zich afkomen en denkt dat er vast iets ergs gebeurd is, waardoor ze het op een huilen zet. Het vriendinnetje kijkt verbaasd naar Sofie en dan naar de moeder van Sofie. De moeder van het vriendinnetje blijft rustig zitten, zij weet dat je in het leven leert door vallen en opstaan.

Gevaar in de wereld

Televisie en kranten

Iedereen die televisie kijkt en kranten leest, weet dat de wereld een gevaarlijke plek geworden is. Moord en doodslag, kindermishandeling door bekenden en zelfs door andere kinderen, het verdwijnen van kinderen en ongelukken in het verkeer. Wanneer je als ouder dit soort dingen ziet en leest, heb je eigenlijk zin om je kinderen binnen op te sluiten en ze nooit meer naar buiten te laten gaan. Aangezien dat niet mogelijk is, verzinnen we manieren hoe we onze kinderen het beste kunnen beschermen tegen al het kwaad in deze grote, boze wereld. Het is normaal, wanneer we ons kind op gaan halen van een feest dat laat in de avond afgelopen is. Wanneer we ons kind er uit voorzorg niet naartoe laten gaan, is dat overdreven. Er is nog een derde manier, je kind alleen naar huis laten komen. Op een bepaalde leeftijd is dat zeer gewenst, maar zeker niet als ze nog maar twaalf of dertien zijn. Kinderen zijn toch vaak al verder dan wij ouders denken dat ze zijn. De eerste dag dat mijn zoon alleen naar school ging, heb ik hem gevolgd. Herkenbaar?

Gevaar van te beschermend opvoeden

Waarschijnlijk heeft elke ouder die van zijn kinderen houdt, moeite om zijn kinderen los te laten. Elke ouder vindt het belangrijk dat hun kind alle kansen krijgt die het verdient. Vaak gaan ouders daarin te ver. De gezinnen van nu bestaan uit veel minder kinderen dan vroeger en daardoor is het kind nog kostbaarder geworden. Daarom hebben ouders het idee dat zij hun kinderen nog beter moeten beschermen. Maar beschermen is iets heel anders dan afschermen. Kinderen die teveel beschermd worden hebben vaak veel minder zelfvertrouwen. Deze kinderen worden ook vaker gepest. Er is een naam voor ouders die hun kinderen overbeschermen, deze ouders worden ‘hyperouders’ genoemd. De ouders willen het gedrag en met name de prestaties van hun kind onder controle houden. Deze ouders willen alles van het kind weten en ze beïnvloeden. Zij willen ervoor zorgen dat hun kind altijd en overal de beste in is en de beste kansen krijgt. Helaas voor het kind dat iets minder kan presteren, omdat de ouders dat maar moeilijk kunnen accepteren. Daardoor maken de ouders zich juist extra zorgen over de kansen die hun kind krijgt en denken dat het kind extra bescherming nodig heeft. De ouders leggen behoorlijk veel druk op hun kinderen en niet alleen op hun kinderen, maar ook op zichzelf. Eens zul je je kinderen los moeten laten en dan zullen ze het zelf moeten doen. Het is daarom belangrijk om een balans te vinden tussen stimuleren en accepteren.

Stimuleren en accepteren

Je kunt een kind stimuleren door het aan te moedigen om bepaalde dingen te doen en nieuwe dingen te ontdekken. Je kunt het kind aanmoedigen om met anderen te spelen, te praten en vriendjes te maken. Je kunt ze stimuleren om problemen onder ogen te zien en er een oplossing voor te vinden. Kinderen worden gestimuleerd door positieve aandacht. Zeg tegen je kind bijvoorbeeld dat je het zo goed vindt dat het zo lief zit te spelen terwijl papa of mama het eten klaarmaakt. Of dat je het zo knap vindt dat het helemaal alleen zijn schoentjes afveegt op de mat, voordat het binnenkomt. Zo stimuleer je het kind om de volgende keer weer precies hetzelfde te doen. Kinderen hebben regelmaat nodig, wanneer je eenmaal ‘nee’ hebt gezegd, dan moet dat even later geen ‘ja’ worden. Denk dus altijd even na voor je je kind een antwoord geeft. Dat voorkomt dat je naderhand toch ja zegt, waardoor het kind nooit weet waar het aan toe is en daarom de volgende keer dat je ‘nee’ zegt blijft zeuren. Want de vorige keer werd ‘nee’ ook ‘ja’ dus waarom nu niet. Voor kinderen is het belangrijk om grenzen te hebben. Als kinderen niet weten waar hun grenzen liggen, zijn ze vaak erg onzeker en zullen ze zich niet veilig voelen. Het kan zelfs gebeuren dat kinderen onzeker en stuurloos worden door het gebrek aan grenzen. Kinderen kunnen op verschillende manieren reageren. Ze kunnen hoe langer hoe meer hun eigen gang gaan en zich niets aantrekken van hun ouders of omgeving. Maar ze kunnen zich ook in zichzelf terugtrekken en introvert worden.

Angst en pijn

Weet je nog, Sofie en haar vriendinnetje op de fiets? Sofie zal zich met zo’n moeder waarschijnlijk ontwikkelen tot een angstig kind dat meteen huilend naar haar moeder rent als er iets gebeurd. Kinderen kunnen schuw worden wanneer ze overbeschermd worden. De ouders laten het kind zelf geen ervaringen opdoen. Het is nodig dat kinderen leren dat vallen pijn doet en dat iets stoms uithalen straf oplevert. Dit zijn allemaal ervaringen die een kind nodig heeft om te groeien. Reageer niet overdreven als het kind eens buikpijn heeft. Het hoeft echt niet meteen in bed gestopt te worden met hete melk. Wanneer je overdreven reageert op de pijn van het kind dan zal je kind dat al snel overnemen. En er zelfs misbruik van kunnen maken om dingen niet te hoeven als ze daar geen zin in hebben. Net zoals met alles in het leven, teveel van het een of teveel van het ander is nooit goed. Probeer de middenweg te vinden, want door je kind teveel te beschermen, kan het zelf niet leren vallen en opstaan. Waardoor het kind niet op kan groeien tot een besluitvaardige en zelfverzekerde persoon. En dat is toch wat we uiteindelijk allemaal willen voor onze kinderen.