Laat je kind veilig slapen

Je kindje is je heilig! Je wilt het beste voor je kind, en dus zorg je ervoor dat je kind ook een goede nachtrust krijgt. Houd hierbij dan rekening met een aantal tips en adviezen, die jou helpen om jouw kind niet alleen een goede, maar ook veilige nachtrust bieden. Er zijn handelingen van ouders die het kind in gevaar, soms zelfs levensgevaar kunnen brengen. Hoe goed deze handelingen ook zijn bedoeld. Laat je kind veilig slapen! Kinderen kunnen in de omgeving waarin zij worden geacht hun nachtrust te nemen, soms in levensgevaarlijke situaties terecht komen. Kinderen kunnen stikken of zich lelijk bezeren door vallen uit bed. De omstandigheden die hiertoe leiden worden in enkele gevallen gecreëerd door de ouders zelf. Daar is geen opzet in het spel, maar vaak onwetendheid. Het is goed bedoeld, maar pakt slecht uit. In dit artikel worden deze situaties beschreven. Het zijn adviezen en tips; sommigen geven juist aan wat je beter wél kunt doen, en anderen juist wat je beter kunt voorkomen.

• Laat je kind op de rug slapen
• Gebruik géén dekbed
• Laat je kind slapen in een wieg of bedje
• Gebruik een babyslaapzak
• Zorg dat je kind het niet te warm heeft
• Voorkom aanraking met rook
• Zorg voor een veilige omgeving en veilig bed
• Zorg voor voldoende ventilatie
• Maak je kind nimmer vast
• Geef geen medicijnen waarvan je kind slaperig wordt
• Zorg voor rust en regelmaat in slaapgedrag
• Geef borstvoeding en gebruik een fopspeen

Laat je kind op de rug slapen

Als je kindje slaapt op de rug, kan het vrij en goed ademen. Wanneer je kind op de buik slaapt bestaat het risico dat hij of zij met neus en mond tegen het matras komt te liggen. Dit kan leiden tot verstikking. Zeker bij kinderen die nog zo klein zijn, dat zij niet zelfstandig kunnen omrollen, is het advies om op de rug te slapen. Er zijn ondermatrassen die zijn gemaakt van een materiaal met een luchtige structuur. Je kunt er gewoon doorheen ademen. Een dergelijke ondermatras verkleint het risico, maar voorkomen is beter: dus slapen op de rug!

Liggen op de buik is niet per definitie gevaarlijk! Je kunt je kind wel op de buik laten liggen als hij of zij wakker is. Zo kan het kind de nekspieren ontwikkelen, leert het het hoofd te bewegen en later ook om te rollen. Blijf er wel altijd bij aanwezig!

Als je kindje op de rug ligt, zie je veelal het hoofd naar één zijde gekeerd. Er wordt wel gedacht dat het hoofdje en de nek scheef groeien door deze houding. Deels is dat waar. Het zal niet zo’n vaart lopen, maar het is wel aan te reden om je kindje te helpen de richting van het hoofdje regelmatig te wisselen. Je kunt dit ook stimuleren met een veilig stuk speelgoed of een afbeelding aan de binnenzijde van het bedje.

Gebruik géén dekbed

Een dekbed lijkt veilig en lekker warm. Toch is het advies zeker de eerste twee jaar géén dekbed te gebruiken. Ten eerste omdat het te warm kan worden en te tweede omdat het kind, éénmaal volledig onder het dekbed, in ademnood kan komen. Wat kun je dan beter gebruiken: een slaapzak! Let op, er zijn ook gevaarlijke slaapzakken. Als de slaapzak te groot is, kan het kind er helemaal inglijden en ook in gevaar komen. Neem dan een slaapzak met een riempje om de middel, zodat de slaapzak keurig om het lichaam blijft zitten.

Géén slaapzak meer? Dan kun je beter een dekentje of een laken gebruiken. Of stop een dekentje in een dekbedhoes, maar dan alleen als het dekentje even groot is als de hoes. Voorkom dat je de deken gaat dubbelvouwen om het passend te maken voor de hoes; dit kan te warm worden of te compact waardoor het kind, indien het er helemaal onder terecht komt, niet meer kan ademen. Zorg er tevens voor dat je kind niet in de hoes terecht kan komen.

Verdere tips zijn, om de deken of laken zowel aan het voeteneind én aan de zijkanten in te stoppen. Losse dekens vergroten het risico dat het kind er helemaal onder komt te liggen, bijvoorbeeld door het woelen. Maak het bedje zó op, dat je kind met de voeten tegen het voeteneind ligt. Dus zo laag mogelijk in bed. Het dekentje of de laken is dan hooguit lang genoeg om eronder te liggen met het lichaampje en niet met het hoofd. Zo kan je kind dus niet helemaal onder de deken terecht komen. En dat is wel zo veilig!

Laat je kind slapen in een wieg of bedje

Laat je kind lekker slapen in een eigen wieg of bedje. Zeker in de eerste maanden, het eerste halfjaar, doe je er verstandig aan het bedje of de wieg naast je eigen bed te plaatsen. Hoe verleidelijk ook, slaap niet met je kindje in je eigen bed. Je neemt daarmee een aantal grote risico’s: je kind kan het te warm krijgen door de dekens (vaak een dekbed), én van jouw lichaamswarmte. Jij kunt onbewust (in je slaap) de dekens lekker over je heen trekken, en daarmee ook over je kind. Je hebt dan kans op verstikking. Je kind kan tussen de matrassen terecht komen of uit bed vallen. Je kunt zelfs door het woelen per ongeluk op je kind gaan liggen. Kortom, beter om je kind in het eigen bed te leggen!

Gebruik een babyslaapzak

De meeste veilige manier van slapen doet je kind in een (baby)slaapzak. Deze zit altijd rondom het lichaam, dus je kind is altijd lekker warm. Let op, dat je de juiste maat hebt. Dit kun je het beste afmeten bij de arm- en halsopeningen. Deze mogen niet te groot zijn, want dan kan je kind alsnog in de slaapzak schieten. De openingen moeten natuurlijk ook niet te klein zijn, want dat is niet comfortabel. Je kindje moet vrijelijk de benen kunnen strekken. Als je alleen maar met opgetrokken beentjes in de slaapzak kan liggen, is de slaapzak te klein! Voor de hele kleintjes zijn er ook slaapzakken die je aantrekt middels verschillende flappen die aan een romper zitten. Met klittenband trek je de ‘slaapzak’ aan als een maatpak. Kleinere slaapzakken zijn er ook met een stoffen riempje om de middel, om er zo voor de zorgen dat de slaapzak keurig om het lichaam blijft zitten. Tevens zijn er slaapzakken, waar je de armen van af kunt ritsen, zodat je in de zomer wat minder bedekt bent.

Zorg dat je kind het niet te warm heeft

Je kind zo bedekt zijn tijdens het slapen, dat hij of zij het niet te warm heeft en niet te koud. Een pasgeboren baby wordt geadviseerd een mutsje te dragen omdat het hoofdje en daarmee de gehele lichaamstemperatuur snel afkoelt. Na de eerste week moet je kindje niet meer slapen met een muts op. Dit is te warm. De gemiddelde temperatuur voor de (kinder-)slaapkamer moet tussen de 16 en 18 graden Celsius liggen. Of je kind het te warm of te koud heeft, kun je voelen in de nek. Voelt deze heel warm aan, dan is het te warm. En natuurlijk met de kou kun je dezelfde graadmeter gebruiken.

Voorkom aanraking met rook

Dit advies geldt niet alleen voor de slaapomgeving maar eigenlijk voor altijd en overal: rook is slecht voor kinderen. Rook van sigaren, sigaretten of pijp, dat maakt niet uit. Je kind kan er voor altijd last van blijven houden. Wees je ervan bewust dat rook voor langere tijd in de omgeving blijft hangen. Dus voorkom liever dat je kind in deze ruimtes komt. Is die situatie niet te voorkomen, ventileer deze ruimtes dan eerst. En doe dat regelmatig.

Zorg voor voldoende ventilatie

Frisse lucht is goed. Dus ventileer de kinderkamer regelmatig. De beste manier is om in ieder geval twee ramen in het huis op te zetten. Zo ontstaat er trek: een luchtstroom die ervoor zorgt dat alle ‘oude lucht’ wordt vervangen door verse lucht.

Zorg voor een veilige omgeving en veilig bed

Om niet het risico te lopen dat je kindje in ademnood komt, dien je bij de keuze van het bedje de volgende zaken mee te nemen. Kies altijd voor een bedje met spijlen. Deze laten goed de lucht door. De spijlen moeten niet te ver uit elkaar staan (tussen 4,5 en 6,5 centimeter), omdat je kind bijvoorbeeld dan met het hoofd ertussen bekneld kan raken. De matras moet stevig zijn, zonder kuilen of bobbels. De matras moet ook precies in het bedje passen, en niet te klein zijn zodat er een opening ontstaat.

Voorkom een bed vol met knuffels en speelgoed. Gebruik geen kussens en hoofdbeschermers. Je kind kan zich aan al deze dingen bezeren of erdoor in ademnood komen als het op het gezicht terecht komt.

Let ook op waar je het bedje neer zet. Kan je kind dan bij zaken als het gordijnkoord, een stopcontact of iets van dien aard? Verplaats dan het bedje iets. Ook hangen veel ouders een mobile (nee, niet de telefoon) boven het bed. Hang deze hoog genoeg, zodat je kind het niet naar zich toe kan trekken. Het risico bestaat dan dat je kind verstrikt raakt in de draden met kans op verstikking.

Maak je kind nimmer vast

Er zijn ouders die hun kind vastbinden met een riempje of band om het kind op de plek te houden. Of om te voorkomen dat het zich gaat omdraaien. Allicht goed bedoeld, maar wel gevaarlijk. Het kind kan uiteindelijk verstrikt raken in de riem, of door de riem op het matras gedrukt worden terwijl het zich toch op de buik heeft weten te draaien.

Je kind zal op een gegeven moment groot genoeg zijn dat hij of zij op avontuur uit gaat: ze gaan klimmen uit het bedje. Als deze fase is aangekomen, richt dan niet je aandacht op het vastbinden van je kind, maar op het creëren van een veilig bed: haal aan één zijde de spijlen uit het ledikant zodat het kindje niet meer hoeft te klimmen om uit bed te komen, maar gewoon zelf uit bed kan stappen. Of besluit over te stappen op een ‘normaal’ kinderbed.

Geef geen medicijnen waarvan je kind slaperig wordt

Medicijnen die je slaperig maken geven aan je kind vlak voor het slapen kan gevaarlijk zijn. Het kind kan hierdoor te diep in slaap vallen, met mogelijk gevaarlijke gevolgen van dien. Voorkomen is beter dan genezen in dit geval. Raadpleeg bij medicijngebruik altijd de arts, zeker in geval van twijfel of vragen!

Zorg voor rust en regelmaat in slaapgedrag

Een goede nachtrust is een heel belangrijk voor een kind. Het laadt de batterij weer op voor een nieuwe dag vol ontdekkingen en avonturen. Kinderen hechten heel veel waarde aan ritme en structuur. Meer dan volwassenen. Daarom is een vast eet- en slaappatroon heel belangrijk. Ook een patroon voor het slapen gaan is belangrijk: wassen, tandenpoetsen, voorlezen en dan slapen. Probeer dat zoveel als mogelijk vast te houden. Rust is ook belangrijk, ook wanneer je kind wakker is. Voorkomen stressvolle situaties, want dit neemt je kindje mee de nacht in. Hij of zij zal minder goed slapen, en een slechte nachtrust zorgt voor een ‘half opgeladen batterij’.

Geef borstvoeding en gebruik een fopspeen

Borstvoeding blijkt het risico op wiegendood te beperken. Geef dan ook borstvoeding en blijf dit zolang mogelijk doen. Ook het gebruik van een fopspeen tijdens het (in)slapen heeft hetzelfde effect: een verkleining van de kans op wiegendood. Wacht met het geven van de fopspeen totdat je kind geen borstvoeding meer krijgt.

Lees verder

• Autogordels, veilig vervoeren van je kinderen
• Driftbuien bij kinderen... hoe ga je er mee om?
• Wat kost een kind gemiddeld?
• Houdt je kind weg van alcohol
• Mediasmarties, welke media zijn geschikt voor mijn kind?