Houdt je kind weg van alcohol

De meeste ouders zullen het er direct mee eens zijn: alcoholgebruik onder kinderen is niet goed. Een kind van 11 jaar hoort geen alcohol te drinken. Gek genoeg zijn het dezelfde ouders die een puber van 14 of 15 jaar wel naar het café laten gaan of op een feestje een glas alcohol laten drinken. En dus ineens veel minder moeilijk doen over alcoholgebruik. "Eén glaasje kan toch geen kwaad?" Alcohol is schadelijk voor jongeren, dus houdt ze weg bij alcohol tot minimaal hun 16e jaar.

Jongeren en alcohol: rol van ouders

De meeste ouders zullen het er direct mee eens zijn: alcoholgebruik onder kinderen is niet goed. Een kind van bijvoorbeeld 11 jaar hoort geen alcohol te drinken. Gek genoeg zijn het dezelfde ouders die deze zelfde jongere een paar jaar later, op de leeftijd van 14 of 15 jaar wél naar het café laten gaan, of op een feestje een glas alcohol laten drinken. En ineens veel minder moeilijk doen over alcoholgebruik. De schade die alcohol toebrengt aan de gezondheid van het kind is net zo groot bij een 11 jarige als bij een 14- of 15 jarige. Een opgroeiend kind hoort gewoonweg geen alcohol te drinken. Zeker niet tot aan het 16e levensjaar, is het advies.

Ouders geven hun ‘oudere’ jongere veel vertrouwen. “Mijn kind doet dat niet", is de mantel waar veel onder wordt bedekt. Helaas blijkt in de praktijk dat dit vertrouwen wordt geschaad. Dat de beleving van de ouders niet strookt met de werkelijkheid. Jongeren consumeren véél vaker en méér alcohol dan dat de ouders denken te weten.

Regels en afspraken

Als ouder heb je vast en zeker een regel met je kind afgesproken wat betreft alcoholgebruik door je kind. Kleinere kinderen zijn daar makkelijk op te sturen, dus begin al vroeg met het bespreekbaar maken van dit onderwerp en maak heldere afspraken. Hoe groter en ouder ze worden hoe lastiger dat namelijk wordt. Juist dan is het van belang consequent te zijn in de regels die je zelf hebt gesteld.

En daar gaat menig ouder de mist in. Hoe vaak gebeurt het niet dat op speciale gelegenheden als Oud-en-Nieuw, tijdens het Kerstdiner, een verjaardag of welke andere gelegenheid ook, toch wordt toegestaan dat het kind een beetje mag drinken. “Eén glaasje kan geen kwaad”. Terwijl buiten deze gelegenheid het kind streng wordt aangesproken op alcoholgebruik. Daarmee geef je een signaal af, dat drank direct gekoppeld zit aan feestvieren; dat het positief is. Een ander signaal dat wordt afgegeven is dat je best af en toe mag schipperen met een afspraak. Niet doen! Alcohol is aantoonbaar slecht voor het kind, los van het feit dat je geloofwaardigheid ernstig wordt ondermijnd.

Vuistregels

Hieronder volgen een achttal vuistregels die ouder kunnen helpen bij het handhaven van de regels die men heeft gesteld om je kind weg te houden bij alcohol.

Voorbereiding

Hoe ga je om op de risicomomenten, bijvoorbeeld op een feest, met het alcoholverbod voor je kind? Bespreek dit ook met andere (volwassen) aanwezigen. Neem voorafgaand aan het feest ook de afspraak nog met je kind door. Weet wat je gaat zeggen, als je toch ziet dat er om alcohol wordt gevraagd, of wanneer het kind alcohol krijgt aangeboden.

Alternatief

Zorg op een feest voor de aanwezigheid van dranken die géén alcohol bevatten, maar wel een feestelijke insteek hebben. Bijvoorbeeld cocktails van vruchtensap, siroop of frisdrank. Kies niet voor alcoholvrije varianten op wijn, bier, of bijvoorbeeld kinderchampagne. Hiermee leg je nog altijd die link naar de alcoholische dranken, en geef je het signaal af dat deze dranken automatisch bij feesten horen. Dat is niet zo.

Beperken

Goed voorbeeld, doet volgen. Ga zelf ook niet je boekje te buiten, door opzichtig veel te drinken op een feest terwijl je jouw kind aangeeft voorzichtig te zijn met alcohol. Houdt in het achterhoofd de vuistregel: 1 glas voor vrouwen en 2 voor mannen aan. Natuurlijk mag je jouw kind van repliek bedienen, wanneer hij of zij jou aanspreekt: “jij drinkt toch ook? Waarom mag ik dan niet?”. Er is wel een verschil tussen volwassenen en kinderen (in de groei).

Grenzen

Spreek met het kind duidelijke grenzen af. Voor jongeren onder de 16 jaar moet de afspraak zijn: géén alcohol. Mocht er na het 16e jaar wel gedronken worden, maak dan duidelijke afspraken over hoe vaak en hoeveel. Daar hebben jongeren nadrukkelijk behoefte aan: duidelijk grensstelling. Maak het kind ook bewust van het feit dat ze in situaties terecht gaan komen waarin men meegenomen kan worden in groepsgedrag. Bijvoorbeeld als men met een vriendenclub op stap is, of op Oud-en-Nieuw feesten bij vrienden thuis. Ook dan zijn de afspraken van kracht en dien je een beroep te doen op de discipline van je kind.

Vroeg beginnen

Jongeren (b)lijken op steeds jongere leeftijd al te beginnen met het consumeren van alcohol. Maak dus al op jonge leeftijd de gevaren van alcohol bekend, en maak dan al afspraken. Jonge kinderen accepteren makkelijker een verbod, dan oudere (pubers). Dus als het er al vroeg in zit, des te beter.

Betrek andere ouders

“Maar mijn vriendje of vriendinnetje mag het wel van de ouders”, is een veel gehoorde zin bij ouders die hun kind iets verbieden. Niet alleen bij het verbieden van alcohol, trouwens. Is dat ook daadwerkelijk zo? Of worden ouders zo tegen elkaar uitgespeeld? Kinderen kunnen daar sluw in zijn. Door met ouders van vriendjes en vriendinnetjes gezamenlijke afspraken te maken, maar vooral bij de jongeren nadrukkelijk kenbaar maken dat jullie er met elkaar achter staan, wordt het een groepsproces. En zal jouw kind zich geen buitenbeentje voelen als ander jongeren wel alcohol gaan drinken, en jouw kind wil zich aan de afspraak houden.

Misstappen

Kinderen zijn kinderen. Verboden vruchten, smaken het lekkerst. Dus de kans dat je kind toch, tegen de afspraak in, alcohol zal drinken is zeker aanwezig. In die gevallen is het belangrijk om zonder discussie het kind terecht te wijzen op de afspraak die jullie hadden. Hang het kind niet publiekelijk aan de schandpaal. Neem het kind terzijde en spreek hem of haar aan op de verantwoordelijkheid en het overtreden van een afspraak. Maak ook anderen duidelijk dat er een afspraak was die is geschonden.

Betrokken

Maak en houdt het onderwerp alcoholgebruik bespreekbaar. Blijf interesse tonen in je kind. Bijvoorbeeld wanneer hij of zij terugkomt van een feest. Vraag geïnteresseerd of het leuk was en of het gelukt is niet te drinken. Mocht het toch niet zijn gelukt, informeer dan waarom niet? Schiet niet gelijk in de aanvallende, bestraffende modus. Door interesse te tonen, houd je ook de deur open voor communicatie over het onderwerp op initiatief van het kind.

Lees verder

• Effect alcohol op hersenen jongeren
• Jongeren en alcohol
• Babymassage, goed voor ouder en kind
• Homeopathie voor je baby