Effect alcohol op hersenen jongeren

De hersenen zijn tot na 20e levensjaar in ontwikkeling. Alcohol verstoort deze ontwikkeling en kan een zeer negatief effect hebben. De hersenen kunnen zich niet optimaal ontwikkelen en het kan zelfs leiden tot veranderingen in iemands persoonlijkheid. Juist daarom is alcohol zo slecht voor jongeren.

Ontwikkeling van het brein

Alcohol heeft een verwoestend effect op het brein. Je hersenen ontwikkelen zich tot na het 20e levensjaar. In de fase van je 12e tot 18e jaar wordt met name het voorste deel van de hersenen ontwikkeld. Dit deel van de hersenen bepaalt het karakter, de persoonlijkheid, zelfcontrole, organisatievermogen, planning van gedrag en de capaciteit om rekening te houden met anderen (empathie). Het rijpingsproces van de prefrontale cortex, zoals het voorste deel van de hersenen heet, bestaat onder meer uit het afstoten van de hersencellen niet meer nodig zijn.

Effect van alcohol

Alcohol heeft een versterkende werken op het proces van afstoten van onnodige hersencellen. Het risico is aanwezig dat door de alcohol er meer hersencellen worden afgestoten dan noodzakelijk. Het gevolg is dat de prefrontale cortex zich niet optimaal kan ontwikkelen. Er is zelfs kans op verandering in iemands karakter, gedrag en persoonlijkheid. Eeuwig zonde, want dit herstelt zich nooit meer.

Ook het cognitief functioneren kan ernstig worden verstoord door het drinken van alcohol in de ontwikkelingsfase van de hersenen. Denk aan het lerend vermogen, de motoriek en coördinatie. Met name het deel van het brein dat zorgt voor het geheugen en plannen kunnen minder gaan functioneren. Dat kan weer leiden tot problemen met concentreren, met bijvoorbeeld als gevolg dat je moeite hebt op school om mee te kunnen komen.

Lichamelijke schade en herstel

De lichamelijke schade door alcohol is tweeledig: de kapotte hersencellen zijn definitief beschadigd. Dat wordt nooit meer hersteld. De schade aan hersenvezels wordt door het lichaam weer vanzelf hersteld. Hiervoor moet wel enige tijd (meerdere maanden) geen alcohol worden genuttigd. Let wel, de beschadigde hersencellen zitten veelal in dat deel van de hersenen (frontale cortex) waar ook de ontwikkeling van de zelfcontrole zit. Wanneer je nu jezelf niet kan beheersen en niet gedurende langere tijd van de alcohol kunt blijven, geef jij jezelf, je lichaam niet de tijd om de hersenvezels te herstellen. En zo zorgt deze vicieuze cirkel voor een afbraak van het lichaam.

Verslaving

Wanneer je al jong begint met drinken van alcohol, heb je grotere kans op verslaving aan alcohol (op latere leeftijd). Door het drinken van veel alcohol bestaat de kans om een blijvende geheugenstoornis op te lopen. Dit heet het syndroom van Korsakov. Jongeren die al vroeg beginnen met drinken hebben 4 maal zoveel kans op Korsakov. Dat moet je toch aan het denken zetten? En denk niet dat Korsakov alleen voorkomt bij ouderen. Er zijn al twintigers bij wie Korsakov is vastgesteld.

Dan is er ook nog verschil tussen jongens en meisjes. Meisjes ontwikkelen zich sneller. Ze zijn eerder uit de puberteit. Ook hun hersenen ontwikkelen zich in een korter tijdsbestek. En daardoor zijn zij nog meer kwetsbaar voor alcohol. En dat komt ook terug in de statistieken: de verhouding alcoholverslaafde vrouwen tot alcoholverslaafde mannen bedraagt (1 : 3,5). Ook de verhouding vrouwelijke tot mannelijke Korsakov patiënten laat dit zien (1 : 1,7).

Lees verder

• Jongeren en alcohol
• Houdt je kind weg van alcohol